{{wikitrans-lingve-reviziita|lang=en|oldid=525365064|title=Shawnee|stamp=2012-12-14 14:44 (UTC)}}
<title>Shawnee</title>
{{About|the Native American tribe}}
{{Use mdy dates|date=March 2012}}
{{Infobox ethnic group
|group =Shawnee| Dosiero =[[File:Shawnee.jpg|none|270px]] Shawnee portraits|poptime =14,000 (7,584 enrolled)<ref name="oic">Oklahoma Indian Affairs Commission. [http://www.ok.gov/oiac/Publications/index.html ''Oklahoma Indian Nations Pocket Pictorial].'' 2008.</ref>|popplace =[[Oklahoma]]<ref name="oic"/>|langs =[[Shawnee language|Shawnee]], English|rels =traditional beliefs and Christianity|related =[[Sac and Fox Nation|Sac and Fox (Mesquakie)]]}}
La '''Shaŭxne''' ('''Shaawanwaki''', '''ša˙ŭano˙ki-''' kaj '''Shaawanowi-lenaŭxeki'''<ref>''Shawano''was an archaic name for the tribes bearing this generic name''Shaawanwa lenaki''. Reference:[http://www.shawnee-traditions.com/Tribes.html Shawnee Traditions]</ref>) estas [[Algonquian-parolantaj]] popoloj apartenantaj al Nordameriko. Historie ili enloĝis la areojn de aktuala [[Ohio]], [[Virginio]], [[okcidenta Virginio]], [[Vakera filmo-Marilando]], [[Kentukio]], [[Indiana]], kaj [[Pensilvanio]] en Usono. Hodiaŭ ekzistas tri [[federal agnoskitaj]] Shaŭxne triboj: [[Absentee-Shawnee Tribe of Indians of Oklahoma (Forestanto-Shawnee Tribo de Indians de Oklahomo)]], [[Eastern Shawnee Tribe of Oklahoma (Orienta Shaŭxne Tribo de Oklahomo)]], kaj [[Shawnee Tribe]], ĉiuj el kiuj estas ĉefsidejoita en [[Oklahomo]].
== Historio==
Multaj miloj da jaroj antaŭe grupigas konataj kiel [[paleo-indian]] vivitaj en kiu hodiaŭ estas referita kiel [[la amerika Mezokcidento]]. Tiuj grupoj estis ĉasisto-kolektantoj kiuj ĉasis larĝan gamon de bestoj, inkluzive de la [[megafaŭno]], kiu iĝis formortinta sekvanta la finon de la [[plejstocena]] aĝo. Akademiuloj kredas ke paleo-indian estis specialecaj, altagrade movaj forager'oj kiuj ĉasis malfruan [[plejstoceno|plejstocenan]] faŭnon kiel ekzemple bizono, [[mastodonto]]j, [[karibuo]], kaj [[mamuto]]j.
=== Shaŭxnej holmokonstruantoriginoj===
[[File:Fort Ancient Monongahela cultures HRoe 2010.jpg|left|290px|thumb|Fortikaĵaj Ancient Monongahela kulturoj de Herb Roe]].
Kelkaj akademiuloj kredas ke la Shaŭxne estas posteuloj de la homoj de la [[prahistoria]] [[Fort Ancient]] kulturo de la Ohio-lando, kvankam tio ne estas universale akceptita.<ref>O'Donnell, James H.''Ohio's First Peoples'', p. 31. Athens, Ohio: Ohio University Press, 2004. ISBN 0-8214-1525-5 (paperback), ISBN 0-8214-1524-7 (hardcover)</ref><ref>Howard, James H.''Shawnee!: The Ceremonialism of a Native Indian Tribe and its Cultural Background'', p. 1. Athens, Ohio: Ohio University Press, 1981. ISBN 0-8214-0417-2; ISBN 0-8214-0614-0 (pbk.)</ref><ref>Schutz, Noel W., Jr.:''The Study of Shawnee Myth in an Ethnographic and Ethnohistorical Perspective'', Ph.D. Dissertation, Department of Anthropology, Indiana University, 1975.</ref> Fortikaĵo Antikva prosperis de 1000 ĝis 1650 inter homoj kiuj superrege enloĝis teron laŭ la [[Ohio-rivero]] en areoj de suda nuntempa [[Ohio]], pli norda [[Kentukio]] kaj okcidenta [[okcidenta Virginio]]. La Fort Ancient-kulturo unufoje estis penso por estinti vastiĝo de la [[Misisipiana kulturo]]. Akademiuloj nun kredas ke ĝi formiĝis sendepende kaj estis descendita de la [[Hopewell-kulturo]] (100 BCE - 500 CE), ankaŭ [[holmokonstruanto]] popoloj.
La grupo de kulturoj kolektive nomitaj Holmo-konstruantoj sukcedis prahistoriajn sociojn en Nordameriko kiuj konstruis diversajn stilojn el komplekso, masivaj [[terremparo]]j: argilaj [[holmo]]j por entombigo, elito loĝdomaj kaj ceremoniaj celoj. Tiuj inkludis la [[Antaŭkolumbo|Antaŭkolumbajn]] kulturojn de la [[Arkaika periodo]]; [[Woodland-periodo]] ([[Adena]] kaj [[Hopewell]] kulturoj); kaj la [[Misisipiana periodo]]; originante de ĉirkaŭ 3000 BCE ĝis la 16-a-jarcenta CE, kaj vivante en regionoj de [[la Grandaj Lagoj]], la [[Ohio-rivero]] valo, kaj la [[Misisipo]] valo kaj ĝiaj alfluantoj, etendiĝante en la Sudorienton de la aktuala Usono.<ref>See Squier p. 1</ref>
[[File:Chromesun serpent mound spiral01.jpg|right|325px|thumb|[[Serpent Mound]], Peebles, Ohio]].
Necerteco ĉirkaŭas la finan sorton de la Fort Ancient-homoj. Garantie ilia socio, kiel la [[Misisipiana kulturo]] en la sudo, estis grave interrompita per ondoj de epidemioj de novaj [[infektaj malsanoj]] portitaj fare de la plej unuaj hispanaj esploristoj en la 16-a jarcento.<ref name="ENCYCPREHIST">encyclopedia|encyclopedia=Encyclopedia of Prehistory|volume=6 : North America|edition=1|article=|pages=175-184|editor1-first=Peter Neal|editor1-last=Peregrine|editor1-link=Peter N. Peregrine|editor2-first=Melvin|editor2-last=Ember|editor2-link=Melvin Ember|publisher=Springer Publishing 2003, "isbn =0-306-46260-5"</ref> Post 1525 ĉe [[Madisonville]], la [[tipejo]], la domograndeco de la vilaĝo iĝas pli eta kaj pli malmultaj kun indico por esti "malpli hortikultur-centrita, sidema vivmaniero" .<ref name="ENCYCPREHIST"/><ref>Drooker 1997a:203</ref> Ekzistas interspaco en la [[arkeologia]] arkivo inter la plej lastatempaj Fort Ancient-ejoj kaj la plej malnovaj lokoj de la Shaŭxne, kiu okupis la areon dum pli postaj eŭropaj (francaj kaj anglaj) esploristoj. Estas ĝenerale akceptite ke similecoj en materiala kulturo, arto, mitologio, kaj Shaŭxne buŝa historio liganta ilin al la Fortikaĵo-Antikvuloj povas esti utiligitaj establi la ŝanĝon de Fort Ancient-socio en historian Shaŭxne socion.<ref>{{cite encyclopedia | url =http://tennesseeencyclopedia.net/imagegallery.php?EntryID=S030| article =Shawnees|encyclopedia=Tennessee Encyclopedia of Culture and History| accessdate =2008-09-11}}</ref>
La Shaŭxne tradicie pripensis la [[Lenape]] (aŭ Delaŭxare) kiel iliaj "avoj". La [[Algonquiano|Algonquianaj]] nacioj de aktuala Kanado rigardis la Shaŭxne kiel sian plej sudan branĉon. Laŭ la Orienta marbordo, la Algonquian-parolantaj triboj estis plejparte situantaj en marbordaj regionoj, de Kebekio ĝis la Carolina. Algonkena lingvaro havas vortojn similajn al la arkaika ''shaŭxano'' (nun: ''shaawanwa'') elvokiva "sude". Tamen, la tigo ''shaawa-'' ne signifas "sude" en Shaŭxne, sed "modera, varma (de vetero)". En unu Shaŭxne rakonto, ''Shaawaki'' estas la diaĵo de la sudo.
=== Shawnee after 1600===
Eŭropanoj raportis renkontan Shaŭxne super ĝeneraligita geografia areo. La plej frua mencio de la Shaŭxne povas esti nederlanda mapo en 1614 montranta la ''Sawwanew'' ĵus oriente de la [[Delavaro]]. Poste 17-ajarcentaj nederlandaj fontoj ankaŭ lokas ilin en tiu ĝenerala loko. Klarigoj de francaj [[esploristo]]j en la sama jarcento kutime lokalizis la Shaŭxne laŭ la [[Ohio-rivero]], kie ili renkontis ilin sur invadoj de Kanado kaj la [[Ilinoja Lando]].<ref>Charles Augustus Hanna, 1911''The Wilderness Trail'', esp. chap. IV, "The Shawnees", pp. 119-160.</ref>
Laŭ unu legendo, la Shaŭxne estis descendita de partio sendita fare de Ĉefa [[Opechancanough]], reganto de la [[Paŭhatana Konfederacio]] 1618-1644, por ekloĝi en la [[Shenandoah Valo]]. La partio estis gvidita fare de sia filo, Sheewa-a-nee.<ref>Carrie Hunter Willis and Etta Belle Walker,''Legends of the Skyline Drive and the Great Valley of Virginia'', 1937, pp. 15-16.</ref> Edward Bland, [[esploristo]] kiu akompanis la ekspedicion [[de Abraham Wood]] en 1650, skribis ke en la tago de Opechancanough, ekzistas elfala inter la "Chawan" [[ĉefo]] kaj la ''ŭeroance'' de la Paŭhatano (ankaŭ parenco de la familio de Opechancanough). Li diris ke ĉi-lasta murdis la unuan.<ref>Edward Bland,''The Discoverie of New Brittaine'',</ref> La esploristoj Batts kaj Fallam en 1671 raportis ke la Shaŭxne kontraŭis kontrolon de la [[Shenandoah Valo]] kun la [[irokezo]] en tiu jaro, kaj perdis. Antaŭ la tempo kiam eŭrop-amerikaj setlantoj komencis alveni en la Valo (c. 1730), la irokezo foriris, revenante al ilia tradicia teritorio en aktuala New York kaj Pensilvanio. La Shaŭxne tiam estis la solaj loĝantoj de la norda parto de la valo.
Iam antaŭ 1670, grupo de Shaŭxne migris al la [[SIC Rivero]] areo. La angloj bazitaj en Charles Town, suda Karolino estis kontaktita fare de tiu Shaŭxne en 1674. Ili eniris long-daŭrantan aliancon. La Savannah River Shawnee estis konata al la Carolina English kiel "Savannah Indians". Ĉirkaŭ la sama tempo, aliaj Shaŭxnegrupoj migris al Florido, [[Marilando]], Pensilvanio, kaj aliaj regionoj sude kaj oriente de la Ohio-lando.
La historiisto [[Alan Gallay]] konjektas ke la Shaŭxne migradoj de la mezo al malfrua 17-a jarcento estis verŝajne movitaj fare de la [[Irokeza Militoj]], kiu komenciĝis en la 1640s. La Shaŭxne iĝis konata pro iliaj ĝeneraligitaj kompromisoj de moderna [[Ilinojso]] kaj New York ĝis [[Kartvelio]]. Inter iliaj konataj vilaĝoj estis ''[[Eskippakithiki]]'', ''[[Sonnionto]]'', kaj [[Suwanee, Georgia (Suŭane, Kartvelio)]]. Ilia lingvo iĝis ''[[lingvafrankao]]'' por komerco inter grandnombraj triboj. Ili iĝis gvidantoj inter la triboj, iniciatado kaj daŭriganta pan-hindan reziston al eŭropa kaj eŭro-amerika vastiĝo.<ref>Gallay, Alan.''The Indian Slave Trade: The Rise of the English Empire in the American South, 1670-1717'', p. 55. New Haven: Yale University Press, 2002. ISBN 0-300-10193-7</ref>
Antaŭ 1754, la Shaŭxne havis ĉefsidejon ĉe Shaŭxne Risortoj ĉe nuntempa [[Cross Junction, Virginia (Transversa Krucvojo, Virginio)]] proksime de [[Winchester]]. La patro de la pli posta ĉefo [[Cornstalk]] tenis sian tribunalon tie. Du aliaj Shaŭxne vilaĝoj ekzistis en la [[Shenandoah Valo]]: unu en [[Moorefield, Okcidenta Virginio]], kaj unu sur la [[Norda Rivero]]. En 1753, Shaŭxne en la okcidento sendis mesaĝistojn invitantajn la Virginio-homojn por forlasi la Shenandoah Valon kaj transiri la [[Aleghenies]]. La Virginia Shawnee migris okcidente la sekvantan jaron,<ref>''Legends of the Skyline Drive and the Great Valley of Virginia'', pp. 16-17.</ref><ref>Joseph Doddridge, 1850,''A History of the Valley of Virginia'', p. 44</ref> enirante Shaŭxne sur la [[Scioto-Rivero]] en la [[Ohio-lando]].
Post la [[Kastoro-Militoj]], la [[irokezo]] postulis la Ohia Lando kiel ilian ĉaskampon de rajto de konkero, kaj traktis la Shaŭxne kaj [[Delavaro]]n kiuj transloĝigis tie kiel dependaj triboj. Kelkaj sendependaj irokezaj grupoj de diversaj triboj ankaŭ migris okcidenten, kie ili iĝis konataj en Ohio kiel la [[Mingo]]. Tiuj tri triboj - la Shaŭxne, la Delavaro, kaj la Mingo - tiam iĝis seninterspace rilataj unu al la alia, malgraŭ la diferencoj en iliaj lingvoj. La unuaj du estis Algonguian-parolado kaj la tria [[Iroquoio|Iroquoian]].
=== Sesdek la Milito de Jaroj===
Post la [[Battle of the Monongahela (Batalo de la Monongahela)]] en 1755, multaj Shaŭxne kontraŭbatalis kiel aliancanoj de iliaj komercaj partneroj la francojn dum la fruaj jaroj de la [[franca kaj indiana Milito]] (alinome [[Sep Jaroj-Milito]]).<ref>Gevinson, Alan. "[http://teachinghistory.org/history-content/ask-a-historian/22245 Which Native American Tribes Allied Themselves with the French]?"[http://www.teachinghistory.org Teachinghistory.org], accessed September 23, 2011.</ref> En 1758 ili ekloĝis kun la britaj kolonianoj, subskribante la Treaty of Easton (Traktato de Easton) en 1758. Kiam la britoj venkis la francojn en 1763, alia Shaŭxne eniris [[Pontiac's Rebellio]]n kontraŭ la Britoj, kiuj jaron poste malsukcesis.
La britoj eldonis la [[Reĝan Proklamon de 1763]] dum [[Pontiac's Rebellio]]n, por tiri limlinion inter la britaj kolonioj en la oriento kaj la Ohia Lando okcidente de la [[Apalaĉo]]j. Ili provis aranĝi punktojn de konflikto kun la indianoj kaj establi rezervon por ili. La [[Treaty of Fort Stanwix (Traktato de Fort Stanwix)]] en 1768, aliflanke, etendis tiun linion okcidenten, donante al la britoj postulon je kio nun estas okcidenta Virginio kaj Kentukio. La Shaŭxne ne konsentis pri tiu traktato: ĝi estis negocita inter britaj oficialuloj kaj la irokezo, kiuj postulis suverenecon super la tero, kvankam Shaŭxne kaj aliaj indianaj triboj ankaŭ ĉasis tie.
Post la Stanŭikstraktato, anglo-amerikanoj komencis verŝadon en la [[Ohio-rivero-Valo]]n por kompromiso. Furiozaj okazaĵoj inter setlantoj kaj indianoj eskaladis en [[Dunmore's Milito]]n en 1774. Britaj diplomatoj administris izoli la Shaŭxne dum la konflikto: la irokezo kaj la Delaŭxare stabiligis idlon. La Shaŭxne turniĝis al la brita kolonio de Virginio kun nur kelkaj Mingo-aliancanoj. [[Lord Dunmore]], reĝa guberniestro de Virginio, lanĉis dubranĉan invadon en la Ohian Landon. La Shaŭxne ĉefo Cornstalk atakis unu flugilon sed batalis al remizo en la nura grava batalo de la milito, la [[Battle of Point Pleasant (Batalo de Point Pleasant)]].
En la [[Treaty of Camp Charlotte (Traktato de Camp Charlotte)]], Cornstalk kaj la Shaŭxne estis devigitaj rekoni la Ohio-rivero-limon establitan per la 1768-datita Stanwix-traktato. Multaj aliaj Shaŭxne gvidantoj rifuzis rekoni tiun limon, aliflanke. Kiam la [[Usona Milito de Sendependeco]] fuĝis en 1776, pluraj Shaŭxne ĉefoj rekomendis eniri la militon kiel britaj aliancanoj, esperante movi la kolonianojn reen trans la montojn. La Shaŭxne estis disigita: Cornstalk kondukis tiujn kiuj deziris resti neŭtralaj, dum militogvidantoj kiel ekzemple [[Chief Blackfish]] kaj [[Blue Jacket]] batalis kiel britaj aliancanoj.
Post la Revolucio, en la [[Nordokcidento Hinda Milito]] inter Usono kaj konfederacio de indianaj triboj, la Shaŭxne kombinita kun la Miamo en grandan militantan forton. Post la [[Battle of Fallen Timbers (Batalo de Fallen Timbers)]] en 1794, la plej multaj el la Shaŭxne grupoj subskribis la [[Treaty of Greenville (Traktato de Greenville)]] la venontan jaron. Ili estis devigitaj cedi grandajn partojn de sia patrujo al la nova Usono. Aliaj Shaŭxne grupoj malaprobis tiun traktaton kaj migris al [[Misurio]], kie ili ekloĝis proksime de [[Cape Girardeau]].
=== La milito kaj la Milito de tecumseh de 1812===
[[File:Tecumseh02.jpg|250px|thumb|[[Tecumseh]], de Benson Lossing en 1848 surbaze de 1808 desegnaĵo]].
{{further|Great Comet of 1811|1812 New Madrid earthquake|Battle of Tippecanoe}}
La du ĉefkontraŭulojn en la konflikto, [[Tecumseh]] kaj [[William H. Harriso]]n, ambaŭ estis la pli junaj partoprenantoj en la [[Battle of Fallen Timbers (Batalo de Fallen Timbers)]] ĉe la fino de la [[Nordokcidento Hinda Militoj]] en 1794. Tecumseh ne estis inter la indianaj subskribintoj de la [[Treaty of Greenville (Traktato de Greenville)]], kiu finis la militon, kiam la Shaŭxne kaj aliaj indianoj cedis grandan parton da sia historia teritorio en aktuala [[Ohio]] al Usono. Tamen, multaj hindaj gvidantoj en la regiono akceptis la Greenville-esprimoj, kaj dum la venontaj dek jaroj pan-triba rezisto al amerika [[hegemonio]] malintensiĝis.
En septembro 1809 William H. Harrison, tiam guberniestro de la [[Indiana Territory]], invitis la [[Pottawatomie]], Lenape, [[Angilo-Rivero-homoj]]n, kaj la Miamon al renkontiĝo en [[Fort Wayne]]. En la intertraktadoj, Harrison promesis grandajn subvenciojn kaj pagojn al la triboj ĉu ili cedus la terojn<ref name="o201203">Owens, p. 201-203</ref> kiuj li petis .<ref name="o201203">Owens, p. 201-203</ref> Post du semajnoj da negocado, la Pottawatomie-gvidantoj konvinkis la Miamon akcepti la traktaton kiel reciprokecon, ĉar la Pottawatomie pli frue akceptis traktatojn malpli favorajn al ili laŭ la peto de la Miamo. Finfine la triboj subskribis la [[Treaty of Fort Wayne (Traktato de Fort Wayne)]] la 30-an de septembro 1809, tiel vendante Usonon pli ol 3,000,000 akreoj (ĉirkaŭ 12,000 km²), ĉefe laŭ la [[Rivero Wabash]] norde de [[Vincennes, Indiana]]. nomo = o201203/>
Tecumseh estis indignigita de la Traktato de Fort Wayne, kaj poste li aperis kiel eminenta politika gvidanto. Tecumseh revivigis ideon rekomenditan en antaŭaj jaroj fare de la Shaŭxnegvidanto [[Blue Jacket]] kaj la [[mohikana]] gvidanto [[Joseph Brant]], kiu diris ke indiana tero estis posedata komune fare de ĉiuj triboj, kaj tiel neniu tero povus esti vendita sen interkonsento per ĉio. Tecumseh sciis ke tia "larĝa interkonsento estis malebla", sed tio estas kial li apogis la pozicion.<ref name="o212">Owens, p. 212</ref> Ankoraŭ ne preta alfronti Usonon rekte, Tecumseh unue identigis kiel siaj kontraŭuloj tiujn amerikajn gvidantojn kiuj subskribis la traktaton, kaj li minacis med at mortigi ilin ĉiu. nomo = o212/>
Tecumseh komencis disetendiĝi en la instruo de sia frato, konata kiel [[La Profeto]], kiu vokis ke la triboj por revenus al siaj praulaj manieroj. Li komencis asocii la instruon kun la ideo de pan-triba alianco. Tecumseh komencis vojaĝi vaste, instigante militistojn por forlasi la ackomodationist-ĉefojn kaj por aliĝi al la rezisto ĉe Prophetstown. nomo = o212/>
[[File:William H. Harrison.jpg|thumb|250px|right|upright|Tiu [[portreto]] de Harrison origine montris lin en civilaj vestaĵoj kiel la [[Kongresa delegito]] de la [[Nordokcidento-Teritorio]] en 1800]].
Harrison estis imponita fare de Tecumseh, nomante lin en letero "unu el tiuj nekutimaj geniuloj. " nomo = o212/> Harrison opiniis ke Tecumseh havis la potencialon krei fortan imperion se li iĝis senkontrola. Harrison suspektis ke la Shaŭxne ĉefo estis malantaŭ provoj komenci ribelon, kaj timis tion se li povis atingi pli grandan triban federacion, la britoj prenus avantaĝon de la situacio por premi siajn postulojn je la Nordokcidento.<ref name="l164">Langguth, p.164</ref>
En aŭgusto 1810, Tecumseh kaj 400 armitaj militistoj vojaĝis laŭ la Rivero Wabash por renkontiĝi kun guberniestro Harrison en Vincennes. La militistoj ĉiuj portis batalŝminkon, kaj ilia subita aspekto komence timigis la amerikajn soldatojn. La gvidantoj de la grupo estis eskortitaj al la biendomo de Harrison de [[Grouseland]]. Tecumseh insistis ke la Fort Wayne-traktato estis nelegitima; li petis al Harrison nuligi ĝin kaj avertis ke amerikanoj ne devus provi loĝigi la terojn venditajn en la traktato. Tecumseh agnoskis al Harrison kiun li minacis med at mortigi la ĉefojn kiuj subskribis la traktaton se ili aranĝis ĝiajn esprimojn, kaj se lia konfederacio rapide kreskis. nomo = l164/> Harrison respondis al Tecumseh, dirante ke la Miamo estis la posedantoj de la tero kaj povus vendi ĝin se ili tiel elektis. Li malaprobis la aserton de Tecumseh ke ĉiuj indianoj formis unu nacion, kaj diris ke ĉiu nacio povis havi apartajn rilatojn kun Usono. Kiel pruvo Harrison diris ke la [[Granda Spirito]] faris ĉiujn tribojn por paroli unu lingvon se ili devis esti unu nacio.<ref name="l165">Langguth, p. 165</ref>
Tecumseh lanĉis "pasian malakcepton", sed Harrison estis nekapabla kompreni Shaŭxne. Militisto ĝentila al Harrison levis sian pistolon de la kromaĵoj por alarmi la guberniestron kiun la parolado de Tecumseh kondukis al problemo. Armeoleŭtenanto kiu povis paroli Shaŭxne avertis al Harrison ke la ĉefo instigis siajn militistojn por mortigi Harrison. Ĉar multaj el la militistoj komencis tiri iliajn armilojn, Harrison tiris sian glavon. Ĉar la populacio de la tuta urbo estis nur 1,000, Tecumseh kaj liaj viroj povus esti facile masakrintaj la loĝantojn sed, post kiam la malmultaj oficiroj tiris siajn pafilojn por defendi Harrison, la militistoj rezignis malsupren. nomo = l165/> ĉefo Winnemac, kiuj estis ĝentilaj al Harrison, rebatis la argumentojn de Tecumseh al la militistoj; li diris ke ĉar la indianoj venis en paco, ili devus reveni en paco kaj batali alian tagon. Antaŭ forvojaĝado, Tecumseh rakontis al Harrison ke, se la traktato ne estus nuligita, li serĉus aliancon kun la britoj.<ref>Langguth, p. 166</ref>
[[File:Comet of 1811.jpg|150px|left|thumb|La Granda Kometo de 1811, kiel tirite fare de [[William Henry Smyth]]]]
En marto 1811 kometo ekaperis. [[Tecumseh]], kies nomo (''Tekomsē'') signifis "Falstelo" aŭ "Pantero Trans La Ĉielo" ,<ref>George Blanchard, the Governor of the [[Absentee Shawnee Tribe]] of [[Oklahomo]], so describes the meaning of the name in the [[PBS]] documentary[http://video.pbs.org/video/1097943308/# ''We Shall Remain: Tecumseh's Vision'']: "Well, I've always heard 'Teh-cum-theh' - 'Teh-cum-theh' - means, in our culture and our belief, at nights when we see a falling star, it means that this panther is jumping from one mountain to another. And as kids, we saw these falling stars, we'd kind of hesitate about being out in the dark, because we thought there were actually panthers out there walking around. So that's what his name meant: Teh-cum-theh."</ref> vojaĝis ĉie en la Sudoriento por konstrui aliancojn kun la triboj; li rakontis al la [[Choktaŭx]], [[Chickasaŭx]], [[Muscogee]], kaj multajn aliajn ke la kometo signalis lian alvenon. McKenney raportis ke Tecumseh pruvus ke la [[Granda Spirito]] sendis lin per donado al ili signo. Baldaŭ post Tecumseh forlasis la Sudorienton, kiun la "signo" alvenis en la formo de [[sismo]].
Dum la venonta jaro, streĉitecoj inter kolonianoj kaj la indianoj pliiĝi rapide. Kvar setlantoj estis murditaj sur la [[Misuro]] kaj, en alia okazaĵo, indiĝenoj konfiskis ŝarĝon de provizoj de grupo de komercistoj. Harrison alvokis Tecumseh al Vincennes por klarigi la agojn de siaj aliancanoj.<ref>Langguthh, p. 166</ref> En aŭgusto 1811, Tecumseh renkontiĝis kun Harrison ĉe Vincennes, certigante al li ke la Shaŭxne fratoj signifitaj por resti ĉe paco kun Usono. Tecumseh tiam vojaĝis en la sudon en mision rekruti aliancanojn inter la " [[Kvin Civilizitaj triboj]]. " La plej multaj el la sudaj nacioj malaprobis liajn gravitojn, sed frakcio inter la [[rivereto]], kiuj venis por esti konata kiel la [[Ruĝaj Bastonoj]], respondis sian vokon al brakoj. Ili ankaŭ estis implikitaj en interna konflikto, kondukante al la [[Rivereto-Milito]], kiu iĝis parto de la [[Milito de 1812]] kiam senkaŝa konflikto krevis inter amerikaj soldatoj kaj la rivereto.<ref>Langguth, p. 167</ref> Tecumseh faris multajn pasiajn paroladojn kaj konvinkis multajn ligi sian kialon.
{{cquote|Brothers, we all belong to one family; we are all children of the Great Spirit; we walk in the same path; slake our thirst at the same spring; and now affairs of the greatest concern lead us to smoke the pipe around the same council fire! Brothers, we are friends; we must assist each other to bear our burdens. The blood of many of our fathers and brothers has run like water on the ground, to satisfy the avarice of the white men. We, ourselves, are threatened with a great evil; nothing will pacify them but the destruction of all the red men. Brothers, when the white men first set foot on our grounds, they were hungry; they had no place on which to spread their blankets, or to kindle their fires. They were feeble; they could do nothing for themselves. Our fathers commiserated their distress, and shared freely with them whatever the Great Spirit had given his red children. They gave them food when hungry, medicine when sick, spread skins for them to sleep on, and gave them grounds, that they might hunt and raise corn. Brothers, the white people are like poisonous serpents: when chilled, they are feeble and harmless; but invigorate them with warmth, and they sting their benefactors to death. The white people came among us feeble; and now that we have made them strong, they wish to kill us, or drive us back, as they would wolves and panthers. Brothers, the white men are not friends to the Indians: at first, they only asked for land sufficient for a wigwam; now, nothing will satisfy them but the whole of our hunting grounds, from the rising to the setting sun. Brothers, the white men want more than our hunting grounds; they wish to kill our old men, women, and little ones. Brothers, many winters ago there was no land; the sun did not rise and set; all was darkness. The Great Spirit made all things. He gave the white people a home beyond the great waters. He supplied these grounds with game, and gave them to his red children; and he gave them strength and courage to defend them. Brothers, my people wish for peace; the red men all wish for peace; but where the white people are, there is no peace for them, except it be on the bosom of our mother. Brothers, the white men despise and cheat the Indians; they abuse and insult them; they do not think the red men sufficiently good to live. The red men have borne many and great injuries; they ought to suffer them no longer. My people will not; they are determined on vengeance; they have taken up the tomahawk; they will make it fat with blood; they will drink the blood of the white people. Brothers, my people are brave and numerous; but the white people are too strong for them alone. I wish you to take up the tomahawk with them. If we all unite, we will cause the rivers to stain the great waters with their blood. Brothers, if you do not unite with us, they will first destroy us, and then you will fall an easy prey to them. They have destroyed many nations of red men, because they were not united, because they were not friends to each other. Brothers, the white people send runners amongst us; they wish to make us enemies, that they may sweep over and desolate our hunting grounds, like devastating winds, or rushing waters. Brothers, our Great Father [the King of England] over the great waters is angry with the white people, our enemies. He will send his brave warriors against them; he will send us rifles, and whatever else we want - he is our friend, and we are his children. Brothers, who are the white people that we should fear them? They cannot run fast, and are good marks to shoot at: they are only men; our fathers have killed many of them: we are not squaws, and we will stain the earth red with their blood. Brothers, the Great Spirit is angry with our enemies; he speaks in thunder, and the earth swallows up villages, and drinks up the Mississippi. The great waters will cover their lowlands; their corn cannot grow; and the Great Spirit will sweep those who escape to the hills from the earth with his terrible breath. Brothers, we must be united; we must smoke the same pipe; we must fight each other's battles; and, more than all, we must love the Great Spirit: he is for us; he will destroy our enemies, and make all his red children happy.<ref>
cite book
last = Hunter
first = John Dunn
title = Memoirs of a Captivity among the Indians of North America, from Childhood to the Age of Nineteen: with anecdotes descriptive of their manners and customs
year = 1824
publisher = Longman, Hurst, Orme, Brown, and Green. London
chapter =
pages = 45-48
isbn =
(accessible online in [http://books.google.it/books?id=rXQFAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=John+Dunn+Hunter+Memoirs+of+aCaptivity+Among+the+Indians+of+North+America&source=bl&ots=hkkĥDbŜM&sig=Gs5-rUSPBCjd6xcJmn-c7gjc-j0&hl=it&ei=pG3aTMafBJCcOpXXjOwI&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&sqi=2&ved=0CCgQ6AEwAg#v=onepage&q&f=false books.google])</ref>}}
La 11-an de decembro 1811, la [[NEW Madrida Sismo]] skuis la Muscogee-terojn kaj la [[Mezokcidento]]n. Dum la interpreto de tiu okazaĵo variis de tribo ĝis tribo, ili konsentis ke la potenca sismo devis esti signifinta ion. La sismo kaj ĝiaj postŝokoj helpis al la Tekumseh rezista movado kiam la Muscogee kaj aliaj indianaj triboj kredis ke estis signo ke la Shaŭxne devas esti apogita.
{{cquote|The Indians were filled with great terror ... the trees and wigwams shook exceedingly; the ice which skirted the margin of the Arkansas river was broken into pieces; and the most of the Indians thought that the Great Spirit, angry with the human race, was about to destroy the world.|20px|20px|Roger L. Nichols, ''The American Indian''}}
[[File:New Madrid Erdbeben.jpg|200px|left|thumb|La NEW Madrida Sismo estis interpretita fare de la Muscogee por subteni la reziston de la shaŭxnes']].
La Muscogee kiu eniris la konfederacion de Tecumseh estis konata kiel la Ruĝaj Bastonoj. Rakontoj de la origino de la Red Stick-nomo varias, sed oni estas ke ili estis nomumitaj laŭ la Muscogee-tradicio de portado de fasko de bastonoj kiuj markas la tagojn ĝis okazaĵo okazas. Bastonoj pentritaj ruĝa simbolas militon.<ref>[http://www.galafilm.com/1812/e/people/creeks.html "The Creeks."]''War of 1812" People and Stories.''(retrieved Dec 5, 2009)</ref>
{{cquote|[Governor William Harrison], you have the liberty to return to your own country ... you wish to prevent the Indians from doing as we wish them, to unite and let them consider their lands as common property of the whole ... You never see an Indian endeavor to make the white people do this ... Sell a country! Why not sell the air, the great sea, as well as the earth? Did not the Great Spirit make them all for the use of his children? How can we have confidence in the white people?|20px|20px|Tecumseh, 1810<ref name=portable_reader>
{{cite book
| last =Turner III| first =Frederick| title =The Portable North American Indian Reader| year =1810| publisher =Penguin Book| chapter =Poetry and Oratory| pages =245-246| isbn =0-14-015077-3}}
</ref>}}
{| class="toccolours" style="float: right; margin-right: 1em; margin-right: 2em; font-size: 85%; background:pale grey; color:black; width:31em; max-width: 45%;" cellspacing="5"
|-
| style="text-align: left;"| <center>[[File:PushmatahaVsTecumseh.jpg|299px]]<br />Portretoj de la Choktaŭx ĉefa [[Pushmataha]] (forlasita) kaj Tecumseh.</center>Tiuj blankaj amerikanoj ... donu al ni justan interŝanĝon, ilia ŝtofo, iliaj pafiloj, siaj iloj, efektivigas, kaj aliajn aĵojn kiujn la ĉokoladaluntanadoj bezonas sed ne faras ... Ili prilaborita nia malsana; ili vestis nian suferon; ili provizis nian malsatan ... Tiel en konsiderinda kontrasto kun la travivaĵo de la shaŭxnes, estos vidite ke la blankuloj kaj indianoj en tiu sekcio vivas sub ĝentilaj kaj reciproke utilaj kondiĉoj.<br /> - Pushmataha, 1811 - ''Sharing Choctaw History''.<ref name="Jones">{{cite web
| url =http://www.tc.umn.edu/~mboucher/mikebouchweb/choctaw/push1.htm| title =Sharing Choctaw History| accessdate =2008-02-05| author =Bishinik| last =Jones| first =Charile| coauthors =Mike Bouch| month =November| year =1987| publisher =University of Minnesota}}</ref> <br /><center>---------------------</center>Kie hodiaŭ estas la [[Pequot]]? Kie estas la Narragansett, la [[Mochico|Mochican]], la [[Pocanet]], kaj aliaj potencaj triboj de niaj homoj? Ili malaperis antaŭ la avaro kaj subpremo de la blankulo, kiel neĝo antaŭ la somerosuno ... Dormo ne pli longe, O-ĉokoladaluntanadoj kaj kickasaŭxs ... Ne la ostoj de nia mortinta estos plugitaj supre, kaj ĉu iliaj tomboj turnis en plugitajn kampojn?<br /> - Tecumseh, 1811 - ''The Portable North American Indian Reader (La Portebla Norda Amerika Hinda Leganto)''.<ref name="portable_reader2">
{{cite book
| last =Turner III| first =Frederick| title =The Portable North American Indian Reader| origyear =1973| publisher =Penguin Book| chapter =Poetry and Oratory| pages =246-247| isbn =0-14-015077-3| year =1978}}
</ref>
|}
Post la kapitulaco de Hull de Detrojto, al generalo [[William H. Harriso]]n estis donita ordonrajto pri la usona Armeo de la Nordokcidento. Li komencis repreni la grandurbon, tiam defendite fare de la brita kolonelo [[Henry Procter]] kune kun [[Tecumseh]]. Taĉmento de la armeo de Harrison estis venkita ĉe [[Frenchtown]] laŭ la [[Rivero-Sekvinbero]] la 22-an de januaro 1813. Procter forlasis la kaptitojn kun neadekvata gardisto; ili ne povis malhelpi kelkaj el liaj nordamerikaj originaj aliancanoj atakado kaj mortigado eble nekredeblaj 60 amerikanoj, multaj el kiujn estis Kentukio milicsoldatoj.<ref>{{cite web|url=http://www.kynghistory.ky.gov/history/1qtr/warof1812.htm|title=Kentucky: National Guard History eMuseum - War of 1812|publisher=Kynghistory.ky.gov|date=|accessdate=2008-10-22}}</ref> La amerikanoj nomis la okazaĵon la "Rivero Raisin Massacre. " La malvenko finis la kampanjon de Harrison kontraŭ Detrojto, kaj la frazon "Memori la Rivero-Sekvinbero! " iĝis batalkrio por la amerikanoj.
En majo 1813, Procter kaj Tecumseh-aro [[sieĝo al Fort Meigs]] en pli norda [[Ohio]]. Amerikaj plifortikigoj alvenantaj dum la sieĝo estis venkitaj fare de la indiĝenoj, sed la fortikaĵo tenis. La indianoj poste komencis disigi, devigante Procter kaj Tecumseh reveni al Kanado. Ilia dua ofensivo en julio kontraŭ Fort Meigs ankaŭ malsukcesis. Por plibonigi hindan laboretoson, Procter kaj Tecumseh provis [[sturmi Fort Stephenso]]n, malgrandan amerikan poŝton sur la [[Sandusky Rivero]], nur esti repuŝitaj kun gravaj perdoj; tio markis la finon de la Ohio-kampanjo.
Sur Lake Erie, la amerika komandanta kapitano [[Oliver Hazard Perry]] kontraŭbatalis la [[Battle of Lake Erie (Batalo de Lake Erie)]] la 10-an de septembro 1813. Lia decida venko certigis amerikan kontrolon de la lago, plibonigitan amerikan laboretoson post serio de malvenkoj, kaj devigis la britojn retiriĝi de Detrojto. Generalo Harrison lanĉis alian invadon de Supra Kanado, kiu kulminis per la usona venko ĉe la [[Battle of the Thames (Batalo de la Tamizo)]] la 5-an de oktobro 1813, en kiu Tecumseh estis mortigita. La morto de tecumseh efike finis la nordamerikan indiĝenan aliancon kun la britoj en la Detrojto-regiono. Amerika kontrolo de Lake Erie signifis ke la britoj jam ne povis disponigi esencajn armeajn provizojn al siaj originaj aliancanoj, kiuj faligis el la milito. La amerikanoj kontrolis la areon dum la konflikto.
=== Sekvo===
La Shaŭxne en Misurio iĝis konata kiel la " [[forestanto Shaŭxne]]". Pluraj cent membroj de tiu tribo forlasis Usonon, kune kun iu Delavaro, por ekloĝi en la [[orienta parto]] de [[hispano Teksaso]]. Kvankam seninterspace aliancis kun la [[ĉeroko]] gvidita fare de [[La Bovlo]], ilia ĉefo John Linney restis neŭtrala dum la ĉerokea Milito en 1839. En aprezo, [[teksana]] prezidanto [[Mirabeau Lamar]] plene kompensis la Shaŭxne iliaj plibonigoj kaj kultivaĵoj dum financado de ilia forigo norde al [[Arkansaw Territory]].<ref>{{Handbook of Texas | id=SS/bms25| Nomo ="Shawnee Indians"| author=Lipscomb, Carol A.| retrieved=February 21, 2010}}</ref> La Shaŭxne ekloĝis proksime de aktuala [[Shawnee, Oklahoma (Shaŭxne, Oklahomo)]]. Ili estis interligitaj per Shaŭxne de [[Kansaso]] kiu dividis siajn tradiciistopiniojn kaj kredojn.
En 1817, la Ohio Shawnee subskribis la [[Treaty of Fort Meigs (Traktato de Fort Meigs)]], cedante iliajn ceterajn terojn en interŝanĝo por tri rezervadoj en [[Wapaughkonetta]], Hog Creek (proksime de [[Limo]]) kaj [[Lewistown]], Ohio. Ili partumis tiujn terojn kun la [[Seneko]].
Misouri eniris la Union en 1821. Post la [[Treaty of St. Louis (Traktato de Sankta Luiso)]] en 1825, la 1,400 Misouri Shaŭxne estis perforte translokigita de Cape Girardeau ĝis sudorienta Kansas, proksima al la [[Neosha Rivero]].
Dum 1833, la grupo de nur Black Bob de Shaŭxne rezistis forigon. Ili ekloĝis en nordorienta Kansas proksime de [[Olathe]] kaj laŭ la [[Kansas (Kanza) Rivero]] en [[Monticello]] proksime de [[Gum Springs]]. La [[Shawnee Metodista Misio]] estis konstruita proksime al ministro al la tribo. Proksimume 200 el la Ohio Shawnee sekvis la [[profeto]]n [[Tenskwatawa]] kaj interligis iliajn Kansas fratojn kaj fratinojn en 1826.
La ĉefkorpo sekvis [[Black Hoof]], kiu batalis ĉiun laboron por devigi la Shaŭxne prirezigni al sia Ohio patrujon. En 1831, la Lewistown-grupo de Seneko-Shawnee forvojaĝis al la [[hinda teritorio]] (aktuala Oklahomo). Post la morto de Black Hoof, la restanta 400 Ohio Shawnee en Wapaughkonetta kaj Hog Creek transcedis ilian teron kaj moviĝis al la Shaŭxne rezervo en Kansas.
En la 1853-datita hinda Appropriations Bill, [[kongreso]] asignis 64,366 USD por traktatdevoj al la Shaŭxne kiel ekzemple anuitatoj, eduko, kaj aliaj servoj. Kroma 2,000 USD estis asignita por la Seneko kaj la Shaŭxne kune.<ref>{{Cite news|title=Indian Appropriation|url=http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9C00EEDA133AE334BC4D52DFB5668388649FDE|work=[[The New York Times]]|date=March 15, 1853|page=3}}</ref>
Dum la [[Usona Enlanda Milito]], la grupo de Black Bob fuĝis de Kansas kaj eniris la "Absentee Shawnee" en Oklahomo por eviti la militon. Post la Interna milito, la Shaŭxne en Kansas estis forpelita kaj devigita movi al nordorienta Oklahomo. La Shaŭxne membroj de la antaŭa Lewistown-grupo iĝis konataj kiel la "Eastern Shawnee".
La antaŭa Kansas Shaŭxne iĝis konata kiel la "Loyal Shawnee" (kelkaj diras ke tio estas pro ilia fideleco kun la [[Unio]] dum la milito; aliaj diras ke tio estas ĉar ili estis la lasta grupo por forlasanta siajn Ohio-patrujojn). Ĉi-lasta grupo estis rigardita kiel parto de la [[ĉerokea]] nacio fare de Usono ĉar ili ankaŭ estis konataj kiel la "Cherokee Shawnee". En 2000 la "Lojala" aŭ "ĉerokea" Shaŭxne finfine ricevis federacian rekononepartianon de la ĉerokea nacio. Ili nun estas konataj kiel la "Shawnee Tribe". Hodiaŭ, la plej multaj el la membroj de la Shaŭxne nacio daŭre baziĝas sur Oklahomo.
== Grupoj==
Antaŭ kontakto kun eŭropanoj, la Shaŭxne tribo konsistis el loza konfederacio de kvin dividadoj kiuj dividis komunan lingvon kaj kulturon. La dividadonomoj estis literumitaj en gamo da vojoj.<ref name="john_s">
{{cite book
| last =Sugde| first =John| title =Tecumseh: A Life| publisher =Henry Holt and Company, LLC.| chapter =The Panther and the Turtle| page =13| isbn =0-8050-6121-5| year =1997| url =http://books.google.com/books?id=M5u-9OY8A0AC&printsec=frontcover&dq=tecumseh#v=onepage&q&f=false}}
</ref> La dividadoj estas:
* ''[[Chillicothe]]'' (rektora Loko), Chalahgawtha, Chalaka, Chalakatha;
* ''[[Hathawekela]]'', Thawikila;
* ''[[Kispoko]]'', Kispokotha, Kishpoko, Kishpokotha;
* ''[[Mekoche]]'', Mequachake, Machachee, Maguck, Mackachack, ktp.;
* ''[[Pekowi]]'', Pekuwe, Piqua, Pekowitha.
Aldone al la kvin dividadoj, la Shaŭxne povas esti dividita en ses klanojn aŭ subdivison'ojn.<ref name="voegelin">
{{cite journal
| authors =Voegellin, C.F. and Voegelin, E. W.| title =Shawnee Name Groups| journal =American Anthropologist| chapter =| pages =617-635| year =1935| doi =10.1525/aa.1935.37.4.02a00070}}
</ref> Ĉiu nomogrupo estas ofta inter ĉiu por la kvin dividadoj kaj ĉiu Shaŭxne apartenas al grupo.<ref name="voegelin"/> La ses gruponomoj estas:
* Peleŭomhsomi (Turkio-nomogrupo) - reprezentas birdovivon,
* Kkahkileewomhsoomi (Testuda nomogrupo) - reprezentas akvecan vivon,
* Petekoθiteŭomhsomi (Rondeta-futaj nomas grupon) - reprezentas karnovorajn bestojn kiel la hundo, lupo, aŭ kies piedoj estas globaj aŭ "rondetaj,"
* Mseewiwomhsoomi (Ĉevala nomogrupo) - reprezentas herbovorajn bestojn kiel la ĉevalo kaj cervo,
* θepatiŭomhsomi (Lavursa nomogrupo) - reprezentas bestojn havantajn piedojn kiuj povas ŝiri kaj ŝiri kiel tiuj de lavurso kaj urso.
* Petakineθiŭomhsomi (Kunikla nomogrupo) - reprezentas mildan kaj pacan naturon.<ref name="voegelin"/>
Membreco en dividado estis heredita de la patro, male al la matrilineal deveno ofte rilatite kun aliaj triboj. Ĉiu dividado havis primaran vilaĝon kie la ĉefo de la dividado vivis. Tiu vilaĝo estis kutime nomita laŭ la dividado. De tradicio, ĉiu Shaŭxne dividado havis certajn rolojn ĝi farite sur nomo de la tuta tribo. Antaŭ la tempo kiam ili estis registritaj skribe fare de European-Americans, tiuj fortaj sociaj tradicioj malintensiĝis. Ili restas nebone komprenis. Pro la disvastigo de la Shaŭxne homoj de la 17-a jarcento tra la 19-a jarcento, la roloj de la dividadoj ŝanĝiĝis.
Hodiaŭ ekzistas tri federal agnoskitaj triboj en Usono, ĉiuj el kiuj estas situantaj en [[Oklahomo]]:
* La [[Absentee-Shawnee Tribe of Indians of Oklahoma (Forestanto-Shawnee Tribo de Indians de Oklahomo)]], konsistanta plejparte el ''Hathawekela'', ''Kispokotha'', kaj ''Pekuwe'';
* La [[Eastern Shawnee Tribe of Oklahoma (Orienta Shaŭxne Tribo de Oklahomo)]], plejparte de la ''Mekoche'' dividado; kaj
* La [[Shawnee Tribo]], antaŭe oficiala parto de la [[Ĉerokea Nacio]], plejparte de la ''Chaalakatha-'' kaj ''Mekoche'' dividadoj.
Aktuale en 2008, ekzistis 7584 rekrutita Shaŭxne, kun plej da vivante en Oklahomo.<ref>Oklahoma Indian Commission.[http://www.ok.gov/oiac/Publications/index.html ''Oklahoma Indian Nations Pocket Pictorial.'']2008</ref>
=== Shaŭxne en Ohio kaj aliaj ŝtatoj===
Almenaŭ kvar [[grupo]]j de Shaŭxne ekzistas en Ohio:
* La [[United Remnant Band of the Shawnee Nation (Unueca Remnant Band de la Shaŭxne Nacio)]]<ref>[http://omp.ohiolink.edu/OMP/Subject?subject=american&pg=3 "American Indians in Ohio"],''Ohio Memory: An Online Scrapbook of Ohio History'', The Shawnee Nation United Remnant Band, The [[Ohio Historical Society]], retrieved September 30, 2007</ref><ref>"Joint Resolution to recognize the Shawnee Nation United Remnant Band" as adopted by the [Ohio] Senate, 113th [[General Assembly]], Regular Session, Am. Sub. H.J.R. No. 8, 1979-1980</ref>
* la Blua Rivereto-Grupo,
* the East of the River Shawnee,
* la Piqua Shawnee Tribo
* [[Ridgetop Shawnee]] - [[Kentukio]] - En 2009 kaj 2010, la Ŝtatdomo de la [[Ĝenerala Asembleo de Kentukio]] rekonis la Ridgetop Shawnee Tribon de Indians per pasado, de senopozicia, House Joint Resolutions 15 aŭ HJR-15 en 2009 kaj HJR-16 en 2010.<ref>{{cite web|title=Kentucky General Assembly 2010 Regular Session HJR-16|url=http://www.lrc.ky.gov/record/10rs/HJ16.htm|publisher=kentucky.gov, updated 9-2-2010}}</ref><ref>{{cite web|title=Kentucky General Assembly 2009 Regular Session HJR-15|url=http://www.lrc.ky.gov/record/09rs/HJ15.htm|publisher=kentucky.gov, updated 5-2-2009}}</ref>
Tiuj grupoj ne estas [[federal agnoskitaj]], kvankam kelkaj laŭleĝaj akademiuloj kontestas la formalaĵon de tiu rekono.<ref>{{cite web |url=http://www.westgov.org/wga/meetings/gaming/watson-ohio.pdf|format=PDF|title=Indian Gambling in Ohio:What are the Odds?|accessdate=2007-09-30|last=Watson|first=Blake A.|work=Capital University Law Review 237 (2003) (excerpts)|quote=Ohio in any event does not officially recognize Indian tribes.}} Watson cites legal opinions that the resolution by the Ohio Legislature recognizing the United Remnant Band of the Shawnee Nation was ceremonial and did not grant legal status as a tribe. Confirmation of the Remnant Bands recognition is referred to and presented to the Bureau of Indian Affairs and The President of the United States in 1981.</ref>
La Piqua Shawnee Tribo estas oficiale agnoskita en Alabamo de la Alabamo Hindaj Aferoj-Komisiono en konformo al la Davis-forta Ago,<ref>[http://aiac.state.al.us/tribes.aspx Alabama Indian Affairs Commission]</ref> kaj en Ohio de Ohio Senate Resolution 188, adoptis la 26-an de februaro 1991 kaj de la Ohio House of Representatives 119-a generalo Assembly Resolution No. 83, adoptis aprilon 3, 1991 kiel prezentite al la Agentejo de Hindaj Aferoj Washington, D.C., kaj en Kentukio de la Proklamo de Governor datis la 13-an de aŭgusto 1991.<ref>{{cite web |url=http://works.bepress.com/cgi/viewcontent.cgi?article=1000&context=alexa_koenig|title=Federalism and the State Recognition of Native American Tribes: A Survey of State-Recognized Tribes and State Recognition Processes Across the United States|accessdate=2007-09-30|last=Koenig|first=Alexa|coauthors=Jonathan Stein|work=Santa Clara Law Review Volume 48 (forthcoming)|pages=Section 12. Ohio|quote=Ohio recognizes one state tribe, the United Remnant Band. . . . Ohio does not have a detailed scheme for regulating tribal-state relations.}}</ref>
== Flagoj de la Shaŭxne==
<gallery widths="240px" heights="150px" perrow="3">
Image:Bandera Absentee Shawnee.PNG|Flago de la [[Absentee-Shawnee Tribe of Indians of Oklahoma (Forestanto-Shawnee Tribo de Indians de Oklahomo)]]
File:Eastern_shawnee_flag.jpg|Flago de la [[Eastern Shawnee Tribe of Oklahoma (Orienta Shaŭxne Tribo de Oklahomo)]]
Image:Flag of The Shawnee Tribe of Oklahoma.svg|Flago de la [[Shawnee Tribo]]
File:URBFLAG1WEBSITE.jpg|Flago de la [[Shawnee Nation United Remnant Band of Ohio (Shaŭxne Nacio Unueca Resto-Grupo de Ohio)]]
</gallery>
<br />
== Moneroj de la Shaŭxne==
<gallery widths="240px" heights="150px" perrow="3">
File:2002 Shawnee Dollar.JPG|Unua-monera temo de 2002 - unu dolaro
File:Tecumseh Shawnee Dollar.JPG|Tekumseh memordolaro
</gallery>
<br />
== Famous Shawnee==
* [[Cornstalk]] (1720-1777), gvidis la Shaŭxne en [[Dunmore's Milito]],
* [[Blue Jacket]] (1743-1810), ankaŭ konata kiel ''Weyapiersenwah'', estis grava antaŭulo al Tecumseh kaj gvidanto en la [[Nordokcidento Hinda Milito]].
* [[Black Hoof]] (1740-1831), ankaŭ konata kiel ''Catecahassa'', estis respektata Shaŭxne ĉefo kiu kredis la Shaŭxne devis adaptiĝi al eŭrop-amerika kulturo por pluvivi.
* [[Chiksika]] (1760-1792), [[Kispoko]] militoĉefo kaj pli maljuna frato de Tecumseh
* [[Tekumseh]] (1768-1813), Shaŭxne gvidanto; kun lia frato [[Tenskwatawa]] provis asocii la orientajn tribojn kontraŭ la vastiĝo de eŭrop-amerika kompromiso.
* [[Tenskwatawa]] (1775-1836), Shaŭxne profeto kaj pli juna frato de Tecumseh
* [[Black Bob]], 19-a-jarcenta gvidanto kaj militisto
* [[Sat-Okh]] (1920-2003), Polish-Shawnee Canadian, batalis en WWII, romanverkisto
* [[Link Wray]] (1929-2005), Shaŭxne usona rokenrologitaristo, kantverkisto kaj kantisto
* [[Nas'Naga]] (naskita 1941), Shaŭxne usona romanverkisto kaj poeto.
== Vidu ankaŭ==
* [[Shaŭxne lingvo]]
* ''[[Battle of Tippecanoe Outdoor Drama (Batalo de Tippecanoe Outdoor Drama)]]''
== Notoj==
{{reflist}}
== Referencoj==
* Callender, Karlo. " Shawnee", en ''Nordoriente: Manlibro de Nordaj amerika hindoj'', vol. 15, red. Bruce Trigger. Washington, D.C.: Smithsonian Institution, 1978. ISBN 0-16-072300-0
* Clifton, James A. ''Star Woman and Other Shawnee Tales.'' Lanham, Md: Universitateldonejo de Ameriko, 1984. ISBN 0-8191-3712-X; ISBN 0-8191-3713-8 (pbk.)
* Edmondo, R. David. ''La Shawnee Profeto''. Lincoln, Nebrasko: universitato de Nebraska Press, 1983. ISBN 0-8032-1850-8.
* Edmondo, R. David. ''Tecumseh kaj la Serĉado de hinda Leadership''. Origine publikigis 1984-an duan eldonon, New York: Pearson Longman, 2006. ISBN 0-321-04371-5
* Edmondo, R. David. " Forgotten Allies: La Lojala Shawnees kaj la Milito de 1812" en David Curtis Skaggs kaj Larry L. Nelson, Red. , ''The Sixty Years' War for la Grandaj Lagoj, 1754-1814'', pp 337-51-a orienta Lansing: Michigan State University Press, 2001. ISBN 0-87013-569-4.
* Howard, James H. ''Shaŭxne! : The Ceremonialism of a Native Indian Tribe and its Cultural Background.'' Ateno, Ohio: Ohio University Press, 1981. ISBN 0-8214-0417-2; ISBN 0-8214-0614-0 (pbk.)
* O'Donnell, James H. ''Ohio's First Peoples''. Ateno, Ohio: Ohio University Press, 2004. ISBN 0-8214-1525-5 (poŝlibro), ISBN 0-8214-1524-7 (durkovraĵo).
* Sugden, Johano. ''Tecumseh: Vivo''. New York: Holt, 1997. ISBN 0-8050-4138-9 (durkovraĵo); ISBN 0-8050-6121-5 (1999 poŝlibro).
* Sugden, Johano. ''Blue Jacket: Warrior de la shaŭxnes''. Lincoln kaj Londono: Universitato de Nebraska Press, 2000. ISBN 0-8032-4288-3.
== Eksteraj ligiloj==
{{Wikisource1911Enc}}
* [http://www.astribe.com Absentee Shawnee Tribe of Oklahoma (Forestanto Shaŭxne Tribo de Oklahomo)]
* [http://www.zaneshawneecaverns.net Shawnee Nation United Remnant Band, Ohio (Shaŭxne Nation United Remnant Band, Ohio) "]
* Shawnee History* Shawnee Indian Mission
* [http://www.accessgenealogy.com/native/tennessee/shawneeindianhist.htm Shawnee Indian Tribe]", Alira Genealogio
* [http://clarke.cmich.edu/nativeamericans/treatyrights/footoftherapids1817.htm Treaty of Fort Meigs (Traktato de Fort Meigs), 1817], Centra Michigan State University
*
* [http://www.easternshawnee.org Eastern Shawnee Tribe of Oklahoma (Orienta Shaŭxne Tribo de Oklahomo)]
* [http://www.shawnee-tribe.com The Shawnee Tribe of Oklahoma (La Shaŭxne Tribo de Oklahomo)]
* [http://shawnee-bluejacket.com Maristo]
* [http://www.piquashawnee.com Piqua Shawnee Tribe]
* Ridgetop Shawnee Tribe of Indians (Krestpinta Shaŭxne Tribo de Indians)
{{Native Americans in Maryland}}
[[Kategorio:Shaŭxne tribo]]
[[Kategorio:Algonquianaj etnonims]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Indiana]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Kentukio]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Marilando]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Misurio]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Ohio]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Oklahomo]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Pensilvanio]]
[[Kategorio:indianaj triboj en Virginio]]
[[Kategorio:indianaj triboj en okcidenta Virginio]]
[[ar:شاوني]]
[[az:Şauni]]
[[bar:Shawnee]]
[[ca:Shawnee]]
[[da:Shawnee]]
[[de:Shawnee]]
[[es:Shawnee]]
[[eu:Shawnee]]
[[fr:Shawnees]]
[[ko:쇼니족]]
[[hr:Shawnee]]
[[it:Shawnee]]
[[lt:Šoniai]]
[[mg:Shawnee]]
[[nl:Shawnee (volk)]]
[[ja:ショーニー族]]
[[no:Shawnee]]
[[pl:Szaunisi]]
[[ru:Шауни (народ)]]
[[sk:Šóníovia]]
[[fi:Shawneet]]
[[sv:Shawnee]]
[[tr:Şavniler]]
[[vi:Người Shawnee]]
