W. E. B. DuBois
William Edward Burghardt DUBOIS (naskiĝis la 23-an de februaro 1868, mortis 27-an de aŭgusto 1963) estis gvidanto de la movado por civilaj rajtoj en Usono.
Li naskiĝis en Masaĉuseco kaj fariĝis la unua afrik-usonano gajni doktoran diplomon de la prestiĝa Universitato Harvard. Poste dum multaj jaroj li studis la vivojn de afrik-usonanoj kaj uzis sociologiajn metodojn por kompreni la problemojn de tiu grupo. Li instruis en kelkaj universitatoj sed ankaŭ fariĝis unu el la plej rimarkindaj politikaj aktivuloj por la afrik-usonanoj. Li estis brila oratoro kaj verkisto.
Li estis kunfondinto en 1905 de la Niagara Movado. Poste en 1909 tio fariĝis NAACP – National Association for the Advancement of Coloured People (Nacia Asocio por la Antaŭenigo de Nigraj Personoj). Li estis redaktoro de la influhava gazeto de NAACP ĝis 1934 kiam li rezignis
Li malkonsentis kun la aliaj gravaj aktivuloj Booker T. Washington kaj Marcus Garvey. Washington kredis ke la nigruloj devis batali por ekonomia plibonigo kaj Garvey subtenis la ideon ke la nigruloj reiru al Afriko. Du Bois kredis ke la nigruloj devis batali ne nur por ekonomika egaleco kun la blankuloj sed ankaŭ rajtas havi la samajn civilajn rajtojn. Du Bois pli kaj pli seniluziĝis kun ambaŭ nigra kapitalismo kaj Usono. En 1961 li aniĝis en la Komunista Partio de Usono kaj en la sama jaro migris al Ganao. Li mortis tie en 1963.
En 1992, Usono honoris lin kun portreto sur poŝtmarko.
Plej gravaj libroj
- The Suppression of the Slave Trade (1896)
- The Philadelphia negro (1899)
- The Souls of Black Folk (1903)
- John Brown (1909)
- Quest of the Silver Fleece (1911)
- The Negro (1915)
- Darkwater (1920)
- The Gift of Black Folk (1924)
- Dark Princess (1928)
- Black Folk: Then and Now (1939)
- Dusk of Dawn (1940)
- Color and Democracy (1945)
- The World and Africa (1947)