Francaj idiotismoj
Aspekto
Jen kelkaj idiotismoj en la franca lingvo :
- avoir du pain sur la planche (laŭvorte: havi panon sur la breto)
- havi laboron
- avoir l'estomac dans les talons (laŭvorte: havi la stomakon en la kalkanoj)
- tre malsati.
- bâtir des châteaux en Espagne (laŭvorte: konstrui kastelojn en Hispanio)
- havi nerealigeblajn projektojn
- coûter les yeux de la tête/la peau des fesses (laŭvorte: kosti la okuloj de la kapo/la haŭto de la sidvangoj)
- esti multekostega
- être plus royaliste que le roi (laŭvorte: esti pli reĝista ol la reĝo)
- ĝisostuli
- être un rat de bibliothèque (laŭvorte: esti biblioteka rato)
- esti ege legema.
- impossible n'est pas français (laŭvorte: neeble ne estas franca)
- les carottes sont cuites (laŭvorte: la karotoj estas kuiritaj)
- estas la fino.
- tiré par les cheveux (laŭvorte: tirita de la haroj)
- dubinde komplika kaj/aŭ je la limo de (mal)logiko.
ne pas mettre de gants (laŭvorte: ne surmeti gantojn)
paroli libere pri malfacila, tabua temo aŭ paroli ofende sen mildigo. Samsence: ne pas mâcher ses mots. (laŭvorte: ne maĉi siajn vortojn)
- un bled ravitaillé par les corbeaux (laŭvorte: vilaĝaĉo provianta de la korvoj)
- vilaĝeto malfacile atingebla.
- un gros mot (laŭvorte: dika vorto)
- fivorto, sakraĵo
- c'est dans la poche (laŭvorte: estas en la poŝo)
- tuta sin sekvas perfekte
- casser les pieds (laŭvorte: rompi la piedojn)
- supertedi, tedegi
Samsence, pli krude faire chier (laŭvorte: fekigi)
- croire au père Noël (laŭvorte: kredi al Avo Frosto)
- 1. Kredi ke Avo Frosto ekzistas.
- 2. Iluziiĝi
- entre deux âges (laŭvorte: inter du aĝoj)
- mezaĝa.
- un chaud lapin (laŭvorte: varma kuniklo)
- amoremulo. (Georges Lagrange)
- donner sa langue au chat (laŭvorte: doni sian langon al la kato)
- rezigni pri la divenado, pri demando. Antaŭ la 19-a jarcento, oni uzis la esprimon donner sa langue au chien tio estas doni sian langon al la hundo : ĉar ĝi paneas,la lango indas nur nutri la hundon, same kiel banala manĝrestaĵo.
- avoir un chat dans la gorge (laŭvorte: havi katon en la gorĝo)
- ekraŭkvoĉiĝi.
- il pleut des cordes (laŭvorte: pluvas ŝnuroj)
- Pluvegas. Kun sama senco : Il tombe des curés (laŭvorte: faladas pastroj) - pro la nigra koloro de nuboj)
- faire un four (laŭvorte: fari fornon)
- fiaski, malsukcesi
- prendre ses jambes à son cou (laŭvorte: preni siajn krurojn je sia kolo)
- plej rapide kuri, fuĝegi.
- mettre les pieds dans le plat (laŭvorte: meti la piedojn en la pladon)
- rekte paroli pri tikla afero anstataŭ eviti ĝin.
- un navet (laŭvorte: napo)
- filmaĉo, libraĉo, malbonega filmo aŭ libro.
- Casse-toi ! (laŭvorte: Rompiĝu vi!)
- Foriru!
- Ta/Votre gueule ! (laŭvorte: Vian faŭkon!)
- Silentu!
- prendre la tête (laŭvorte: preni la kapon)
- inciti, zorgigi
- jeter l'argent par les fenêtres (laŭvorte: ĵeti la monon tra la fenestroj)
- malŝpari, elspezi multe da mono, esti malŝparema
- métro - boulot - dodo (laŭvorte: metroo - laboro - dormo)
- teda ĉiutaga agado
- être à cheval sur… des principes, la politesse, l'orthographe, etc (laŭvorte: rajdi… principojn, ĝentilecon, ortografion, ktp.)
- esti rigora pri…
- parler français comme une vache espagnole (laŭvorte: paroli la francan kiel hispana bovino)
- misparoli la francan.
- quand les poules auront des dents (laŭvorte: kiam la kokinoj havos dentojn)
- bildo pri evento kiu neniam alvenos
- une oie blanche (laŭvorte: blanka anserino)
- senkulpa kaj iom stulta juna knabino.
- se jeter dans la gueule du loup (laŭvorte: sin ĵeti en la faŭkon de la lupo)
- fali en kaptilon.
- la gent trotte-menu (laŭvorte: la fajntrota gento)
- Reference je Jean de La Fontaine, idiotismo signanta la malgrandaj ronĝuloj (geratoj, gemusoj, ktp).
- c'est la fin des haricots (laŭvorte: estas la fino da la fazeoloj)
- ĉio estas finita.
- une histoire Belge (laŭvorte: Belga historio)
- franca ŝerco mokanta la Belgojn
- une poule mouillée (laŭvorte: malseka kokino)
- timemul(in)o
- être le dindon de la farce (laŭvorte: esti la meleagro de la farso)
- esti mokinda
Mr/me/lle Je-Sais-Tout (laŭvorte: S-ro/S-ino/F-ino Mi-Scias-Ĉia)
ul(in)o kiu kredas tre scii
- Mr/me/lle De-Quoi-Je-Me-Mêle (laŭvorte: S-ro/S-ino/F-ino Mi-Zorgas-Pri-Kio)
- ul(in)o kiu zorgas pri ĉio
- gagner le cocotier (laŭvorte: gajni la kokoso)
- akiri gravan rezulton
- avoir un polichinelle dans le tiroir (laŭvorte: havi pulĉinelon en la tirkesto)
- esti graveda
- secret de Polichinelle (laŭvorte: Pulĉinela sekreto)
- sekreto kiu estas konata de ĉiuj
- comme ci comme ça (laŭvorte: )
- iele-trapele