Ĉeroka skribo
Aspekto
La ĉeroka silabaro estas skribsistemo kreita de unu viro, Sequoyah, en 1819, por skribi la ĉerokan lingvon. Havadinte kontakton kun la eŭropaj setlantoj, li forprenis la ideon de skribado, kaj mem ekpenis verki similan skribsistemon por la propra ĉeroka popolo. Post kelkaj diversaj provoj, inkluzive de ideogramaro, lia laboro fruktis per la kreo de silabaro, ne alfabeto kiel tiu de la setlantoj. Kelkaj el la simboloj estis hazarde pruntitaj el la alfabeto de la setlantoj, kaj aliaj estis tute inventitaj el lia imago.
Vokaloj → Konsonantoj ↓ |
a [a]~[ə] |
e [e]~[ɛ] |
i [i]~[ɪ] |
o [o]~[ɔ] |
u [u]~[ʊ] |
v [ə̃] | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
— | Ꭰꭰ a | Ꭱꭱ e | Ꭲꭲ i | Ꭳꭳ o | Ꭴꭴ u | Ꭵꭵ v | ||||
g [ɡ] |
Ꭶꭶ ga | Ꭷꭷ ka | Ꭸꭸ ge | Ꭹꭹ gi | Ꭺꭺ go | Ꭻꭻ gu | Ꭼꭼ gv | |||
h [h] |
Ꭽꭽ ha | Ꭾꭾ he | Ꭿꭿ hi | Ꮀꮀ ho | Ꮁꮁ hu | Ꮂꮂ hv | ||||
l [l] |
Ꮃꮃ la | Ꮄꮄ le | Ꮅꮅ li | Ꮆꮆ lo | Ꮇꮇ lu | Ꮈꮈ lv | ||||
m [m] |
Ꮉꮉ ma | Ꮊꮊ me | Ꮋꮋ mi | Ꮌꮌ mo | Ꮍꮍ mu | Ᏽᏽ mv[noto 1] | ||||
n [n] |
Ꮎꮎ na | Ꮐꮐ nah | Ꮏꮏ hna | Ꮑꮑ ne | Ꮒꮒ ni | Ꮓꮓ no | Ꮔꮔ nu | Ꮕꮕ nv | ||
qu [kʰw] |
Ꮖꮖ qua | Ꮗꮗ que | Ꮘꮘ qui | Ꮙꮙ quo | Ꮚꮚ quu | Ꮛꮛ quv | ||||
s [s] |
Ꮝꮝ s | Ꮜꮜ sa | Ꮞꮞ se | Ꮟꮟ si | Ꮠꮠ so | Ꮡꮡ su | Ꮢꮢ sv | |||
d/t [d]/[t] |
Ꮣꮣ da | Ꮤꮤ ta | Ꮥꮥ de | Ꮦꮦ te | Ꮧꮧ di | Ꮨꮨ ti | Ꮩꮩ do | Ꮪꮪ du | Ꮫꮫ dv | |
tl [t͡ɬ] |
Ꮬꮬ dla | Ꮭꮭ tla | Ꮮꮮ tle | Ꮯꮯ tli | Ꮰꮰ tlo | Ꮱꮱ tlu | Ꮲꮲ tlv | |||
ts [t͡s]~[d͡ʒ] |
Ꮳꮳ tsa | Ꮴꮴ tse | Ꮵꮵ tsi | Ꮶꮶ tso | Ꮷꮷ tsu | Ꮸꮸ tsv | ||||
w [ɰ] |
Ꮹꮹ wa | Ꮺꮺ we | Ꮻꮻ wi | Ꮼꮼ wo | Ꮽꮽ wu | Ꮾꮾ wv | ||||
y [j] |
Ꮿꮿ ya | Ᏸᏸ ye | Ᏹᏹ yi | Ᏺᏺ yo | Ᏻᏻ yu | Ᏼᏼ yv |
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Ĉi tiu simbolo estas arkaika kaj ne estas uzata en la moderna lingvo.