Pacifika plato

la plej grandaj platoj - la pacifika plato helflava

La Pacifika plato estas la plej granda tektona plato de la mondo. Kiel ĉiuj tektonaj platoj ĝi estas parto de la litosfero. La plato ampleksas, kun la escepto de iuj malgrandaj randaj zonoj, la tutan Pacifikan Oceanon. Ekspertoj taksas ĝian grandecon je 108.000.000 km². La pacifika plato konsistas el oceana, do peza, bazalta rokaro.

La plato limas - de nordo laŭ horloĝa direkto - kun la nordamerika plato, la pli etaj Juan-de-Fuca-, kokosa kaj Nazca-plato, la antarkta plato, la aŭstralia plato kaj la denove pli eta filipina plato. Eventuale en la tuŝaj zonoj al la grandaj najbaraj kontinentaj platoj ankoraŭ ekzistas iuj pliaj etaj platoj; ilia ekzisto tamen ne jam sendube pruviĝis.

Tertremoj kaj vulkanaj erupcioj

Kadre de la moviĝo de ĉiuj tektonaj platoj la pacifika plato moviĝas kun rapideco de pli-malpli 10 cm ĉiujare nordokcidenten. Laŭ la direkto de moviĝo en la tuŝaj zonoj de la najbaraj platoj okazas diversaj geologiaj fenomenoj. En la nordoriento, proksime al la nordamerika kaj Juan-de-Fuca-platoj, la fortoj estas diverĝaj, do disiraj - ĉi tie pliprofundiĝas profunda submara kanjono. Konverĝa, do kunprema, forto kunpuŝas la pacifikan platon al la filipina, rezulte de kio la pacifika plato ŝoviĝas sub la filipinan kaj ankaŭ ĉi tie estas profunda submara kanjono. En Kalifornio kunpuŝiĝas la pacifika kaj nordamerika platoj, kio rezultas en montaroj kaj oftaj tertremoj.

Grandaj partoj de la rando de la pacifika plato apartenas al la tielnomata "pacifika ringo de fajro", zono en kiu troviĝas la plejmulto el ĉiuj aktivaj vulkanoj de la tero.

Eksteraj ligiloj

• prof-o d-ro Fred Duennebier de la universitato Havajo pri la movo de la pacifika plato (paĝo angla) Arkivigite je 2011-08-31 per la retarkivo Wayback Machine