Vortfiguro

Vortfiguro aŭ tropo estas literatura rimedo -ankaŭ uzata en normala parolado- kio konsistas je diri vorton anstataŭ alian, kiun ĉiukaze la leganto aŭ aŭskultanto povas ne malfacile kompreni. Pro tio ĉe tiuj kazoj ĉiam ekzistas reala termino -pri kio vere oni parolas- kaj nereala termino -pri kio vere ne parolas, sed kio estas menciita celante specialan nuancon esprimivan-. La rilato inter tiuj du terminoj diversigas la tropojn kaj gradigas ilin.

Unu el la plej konataj tipoj estas komparo, kiu konsistas je aldoni al vorto alian kun kiu oni komparas tiun, ekzemple, “Viaj dentoj estas kiel perloj”. Facile oni povas vidi, ke estas speciala rilato kaj simileco inter dentoj -pri kio oni parolas- kaj perloj -uzataj por reliefigi dentojn-. Ankaŭ videblas, ke por tiu tipo de tropo nepras uzon de vortoj kiel “kiel”, “kia”, “kvazaŭ”, “simila al” aŭ simile.

Plej konataj tipoj de vortfiguroj estas:

• Antonomazio
• Komparo
• Metaforo
• Metonimio
• Epiteto
• Paronomazio
• Ironio
• Perifrazo
• Personigo
• Sinekdoko

Noto

Ne konfuzu la tri figurojn: parolfiguro, stilfiguro kaj vortfiguro; la unua koncernas la sonojn kaj voĉ-altecon, la dua koncernas analogion aŭ anstataŭon de vorto en frazo, dum la tria koncernas alian signifon de vorto.