Glikolizo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
Glikolizo aŭ ''Glukosrompado''; De la greka (''glykys'', dolĉa kaj ''lysys'', rompado). Ĝi estas la proceso per kiu la glukoso reaktadas kun enzimoj por liberigi energion je la formo de ATP (El la angla ''Adenosine Triphosphate''; Adenosina Trifosfato) kaj NADH
Glikolizo aŭ ''Glukozrompado''; De la greka (''glykys'', dolĉa kaj ''lysys'', rompado). Ĝi estas la proceso per kiu la glukozo reaktadas kun enzimoj por liberigi energion je la formo de ATP (El la angla ''Adenosine Triphosphate''; Adenosina Trifosfato) kaj NADH
Parto de la energio bezonata por retroformi adenozinan trifosfaton (ATF-on) iĝas disponebla kiam glukozo ŝanĝiĝas en piruvan acidon en la ĉela citoplasmo per serio de reakcioj nomataj '''glikolizo'''.
Parto de la energio bezonata por retroformi adenozinan trifosfaton (ATP-on) iĝas disponebla kiam glukozo ŝanĝiĝas en piruvan acidon en la ĉela citoplasmo per serio de reakcioj nomataj '''glikolizo'''.


Jen la ĝenerala reakcio:
Jen la ĝenerala reakcio:
Linio 10: Linio 10:
////
////
C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub> + 2 NAD + 2 ADF + 2Fn -----> 2 CH<sub>3</sub>-C-C-OH + 2 ATF + 2 NADH<sub>2</sub>
C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub> + 2 NAD + 2 ADF + 2Fn -----> 2 CH<sub>3</sub>-C-C-OH + 2 ATF + 2 NADH<sub>2</sub>
:'''glukoso'''¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨'''piruva acido'''
:'''glukozo'''¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨'''piruva acido'''


(Fn= neorganika fosfato)
(Fn= neorganika fosfato)
Linio 47: Linio 47:
lakta acido akumuliĝas dum longigita muskola aktiveco, kaŭzante la
lakta acido akumuliĝas dum longigita muskola aktiveco, kaŭzante la
malkomforton kiun ni rekonas kiel muskola laceco.
malkomforton kiun ni rekonas kiel muskola laceco.
<gallery>
Dosiero:NAD-Regeneration.png|<!-- thumb|left|180px|_Kreislauf_ _zwischen_ _NAD_+ _und_ NADH,H+ in _der_ Glikolizo -->
Dosiero:Reaction-Glucose-Glucose-6P.png|<!-- thumb|left|180px| -->
Dosiero:Reaction-Glucose-6P-Fructose-6P.png|<!-- thumb|left|180px| -->
Dosiero:Reaction-Fructose-6P-F26BP.png|<!-- thumb|left|180px| -->
</gallery>
<br clear=all>


== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} http://www2.ufp.pt/~pedros/bq/glycolysis.htm <!-- La ĥemiaĵa logiko (malantaŭ, post) glikolizo -->
{{el}} http://www.abi-bayern.de/bio/dissimilation.htm <!-- _Abiturvorbereitung_ _für_ _den_ _Grundkurs_ Biologio -->
{{el}} http://www.u-helmich.de/bio/stw/reihe3/glyco1.htm <!-- _Ulrich_ _Helmich主页上的糖酵解_ -->
{{el}} http://www.glycolyse.de <!-- _详细讲解糖酵解_(Germana lingvo) -->
{{Aldonaj bildoj}}
[[Kategorio:Biokemio]]
[[Kategorio:Biokemio]]
[[Kategorio:Biologio]]
[[Kategorio:Biologio]]

Kiel registrite je 22:05, 19 mar. 2008

Glikolizo aŭ Glukozrompado; De la greka (glykys, dolĉa kaj lysys, rompado). Ĝi estas la proceso per kiu la glukozo reaktadas kun enzimoj por liberigi energion je la formo de ATP (El la angla Adenosine Triphosphate; Adenosina Trifosfato) kaj NADH Parto de la energio bezonata por retroformi adenozinan trifosfaton (ATP-on) iĝas disponebla kiam glukozo ŝanĝiĝas en piruvan acidon en la ĉela citoplasmo per serio de reakcioj nomataj glikolizo.

Jen la ĝenerala reakcio:



                                              O O
                                             ////
  C6H12O6 + 2 NAD + 2 ADF + 2Fn ----->  2 CH3-C-C-OH + 2 ATF + 2 NADH2
glukozo¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨¨piruva acido

(Fn= neorganika fosfato)

En la plejparto da organismoj la sinsekvo de reakcioj kondukantaj de glukozo al piruva acido similas. Tamen la sorto de la piruva acido varias.

  • Glukozo -1-> Piruva Acido --> Etanolo (1=Fermentado)
  • Glukozo -2-> Piruva Acido -2'-> CO2 + H2O (2=Aerobia Glikolizo)
  • Glukozo -3-> Piruva Acido --> Lakta Acido (3=Anaerobia Glikolizo)


Aerobiaj Kondiĉoj (2')

             O O                                O
            ////              NAD->NADH2       //
       2 CH3-C-C-OH  +  KoA-SH  ----->   2 CH3-C-S-KoA  +  CO2
        Piruva Acido  Koenzimo-A        Acetila Koenzimo-A


Neaerobiaj Kondiĉoj (3')

               O O                   OH  O
              ////  NADH2->NAD       |  //
       2 CH3-C-C-OH   ----->   2 CH3-CH-C-OH
        Piruva Acido            Lakta Acido

La neaerobia ŝanĝiĝo de piruva acido en laktan acidon estas normala procezo en multaj organismoj. La reakcio ankaŭ okazas en la ĉeloj de pli altaj organismoj, sed ĝi okazas nur kiam la provizo de oksigeno estas limigita, kiel en muskoloj dum intensa aktiveco. Ĉi tiu reakcio estas inversigebla, kaj kiam oksigeno iĝas havebla, lakta acido estas reŝanĝita en piruvan acidon, kiu tiam uziĝas en la ciklo de Krebs. Ĉirkaŭ 25 procentoj de la lakta acido generita en muskoloj suferas ĉi tiun reakcion. La cetero estas reŝanĝita en piruvan acidon kaj tiam en glikogenon en la hepato.

La vojstreko kiu produktas laktan acidon gravas ĉar ĝi havigas la solan energian fonton por histoj sen la uzo de oksigeno. Tiel, la muskoloj povas agi tuj, sen atendi la alporton de plia oksigeno per la sango. Tamen, lakta acido akumuliĝas dum longigita muskola aktiveco, kaŭzante la malkomforton kiun ni rekonas kiel muskola laceco.

Ŝablono:LigoElstara