Planita ekonomio: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e plibonigadeto, anstataŭigis: <references/> → {{referencoj}} per AWB
Linio 1: Linio 1:
'''Planita ekonomio''' aŭ '''Planekonomio''' estas la [[ekonomio|ekonomia sistemo]] en kiu decidoj koncerne produktadon kaj investo estas enkarnigitaj en plano formulita fare de centra aŭtoritato, kutime de publika instanco kiel ekzemple registara agentejo.<ref> Alec Nove (1987), "planned economy," '' The New Palgrave: A Dictionary of Economics '', v. 3, pp. 879–80.</ref><ref>Vidu {{cite book |last=Myant |first=Martin |author2=Jan Drahokoupil |title=Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe, and Central Asia |publisher=Wiley |year=2010 |location=Hoboken, New Jersey |pages= |url=http://www.wiley.com/college/myant |doi= |id= |isbn=978-0-470-59619-7}}</ref> Tiel ĝi povas esti nomita "komandekonomio". Kvankam planekonomio povas esti bazita sur aŭ alcentrigitaj aŭ malcentraj formoj de ekonomia planado, ĝi kutime rilatas al centrite planekonomio. Centra planado planas plibonigi produktivecon kaj kunordigon de ebligaj planistoj por ekspluati pli bonajn informojn realigitan per la firmiĝo de [[Produktadrimedoj|ekonomiaj resursoj]] dum farado de decidoj koncerne investon kaj la asignon de ekonomiaj enigaĵoj.
'''Planita ekonomio''' aŭ '''Planekonomio''' estas la [[ekonomio|ekonomia sistemo]] en kiu decidoj koncerne produktadon kaj investo estas enkarnigitaj en plano formulita fare de centra aŭtoritato, kutime de publika instanco kiel ekzemple registara agentejo.<ref>Alec Nove (1987), "planned economy," '' The New Palgrave: A Dictionary of Economics '', v. 3, pp. 879–80.</ref><ref>Vidu {{cite book |last=Myant |first=Martin |author2=Jan Drahokoupil |title=Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe, and Central Asia |publisher=Wiley |year=2010 |location=Hoboken, New Jersey |pages= |url=http://www.wiley.com/college/myant |doi= |id= |isbn=978-0-470-59619-7}}</ref> Tiel ĝi povas esti nomita "komandekonomio". Kvankam planekonomio povas esti bazita sur aŭ alcentrigitaj aŭ malcentraj formoj de ekonomia planado, ĝi kutime rilatas al centrite planekonomio. Centra planado planas plibonigi produktivecon kaj kunordigon de ebligaj planistoj por ekspluati pli bonajn informojn realigitan per la firmiĝo de [[Produktadrimedoj|ekonomiaj resursoj]] dum farado de decidoj koncerne investon kaj la asignon de ekonomiaj enigaĵoj.


Planekonomioj estas kutime klasifikitaj kiel speciala variaĵo de [[socialismo]], kaj estis historie apogitaj per kaj efektivigoj fare de [[Marksismo-leninismo|marksim-leninismaj]] [[Socialisma ŝtato|socialismaj ŝtatoj]]. Analizistoj argumentas ke soveti-speca centrita planado ne fakte konsistigis planekonomion en tio ke ampleksa kaj deviga plano ne gvidis produktadon kaj [[investo]]n; tial la esprimo ''administra komandekonomio'' aperis kiel pli preciza nomo por la ekonomia sistemo kiu ekzistis en la iama [[Sovetunio]] kaj [[orienta bloko]], elstarigante la rolon de alcentrigita hierarkia administra decidiĝo en la foresto de populara kaj demokrata sur loka merkato bazita decidigo kiel la esenca kunordiga kvalito de tiuj ekonomioj.<ref name="The Rise and Fall of Socialist Planning">{{cite book |last=Ellman |first=Michael |chapter=The Rise and Fall of Socialist Planning |title=Transition and Beyond: Essays in Honour of Mario Nuti |editor1-first=Saul |editor1-last=Estrin |editor2-first=Grzegorz W. |editor2-last=Kołodko |editor3-first=Milica |editor3-last=Uvalić |location=New York |publisher=Palgrave Macmillan |year=2007 |isbn=0-230-54697-8 |page=22 |quote=Realization of these facts led in the 1970s and 1980s to the development of new terms to describe what had previously been (and still were in United Nations publications) referred to as the ‘centrally planned economies’. In the USSR in the late 1980s the system was normally referred to as the ‘administrative-command’ economy. What was fundamental to this system was not the plan but the role of administrative hierarchies at all levels of decision making; the absence of control over decision making by the population...}}</ref>
Planekonomioj estas kutime klasifikitaj kiel speciala variaĵo de [[socialismo]], kaj estis historie apogitaj per kaj efektivigoj fare de [[Marksismo-leninismo|marksim-leninismaj]] [[Socialisma ŝtato|socialismaj ŝtatoj]]. Analizistoj argumentas ke soveti-speca centrita planado ne fakte konsistigis planekonomion en tio ke ampleksa kaj deviga plano ne gvidis produktadon kaj [[investo]]n; tial la esprimo ''administra komandekonomio'' aperis kiel pli preciza nomo por la ekonomia sistemo kiu ekzistis en la iama [[Sovetunio]] kaj [[orienta bloko]], elstarigante la rolon de alcentrigita hierarkia administra decidiĝo en la foresto de populara kaj demokrata sur loka merkato bazita decidigo kiel la esenca kunordiga kvalito de tiuj ekonomioj.<ref name="The Rise and Fall of Socialist Planning">{{cite book |last=Ellman |first=Michael |chapter=The Rise and Fall of Socialist Planning |title=Transition and Beyond: Essays in Honour of Mario Nuti |editor1-first=Saul |editor1-last=Estrin |editor2-first=Grzegorz W. |editor2-last=Kołodko |editor3-first=Milica |editor3-last=Uvalić |location=New York |publisher=Palgrave Macmillan |year=2007 |isbn=0-230-54697-8 |page=22 |quote=Realization of these facts led in the 1970s and 1980s to the development of new terms to describe what had previously been (and still were in United Nations publications) referred to as the ‘centrally planned economies’. In the USSR in the late 1980s the system was normally referred to as the ‘administrative-command’ economy. What was fundamental to this system was not the plan but the role of administrative hierarchies at all levels of decision making; the absence of control over decision making by the population...}}</ref>



==Notoj==
==Notoj==
{{referencoj}}
<references/>


==Bibliografio==
==Bibliografio==

Kiel registrite je 19:22, 24 dec. 2015

Planita ekonomioPlanekonomio estas la ekonomia sistemo en kiu decidoj koncerne produktadon kaj investo estas enkarnigitaj en plano formulita fare de centra aŭtoritato, kutime de publika instanco kiel ekzemple registara agentejo.[1][2] Tiel ĝi povas esti nomita "komandekonomio". Kvankam planekonomio povas esti bazita sur aŭ alcentrigitaj aŭ malcentraj formoj de ekonomia planado, ĝi kutime rilatas al centrite planekonomio. Centra planado planas plibonigi produktivecon kaj kunordigon de ebligaj planistoj por ekspluati pli bonajn informojn realigitan per la firmiĝo de ekonomiaj resursoj dum farado de decidoj koncerne investon kaj la asignon de ekonomiaj enigaĵoj.

Planekonomioj estas kutime klasifikitaj kiel speciala variaĵo de socialismo, kaj estis historie apogitaj per kaj efektivigoj fare de marksim-leninismaj socialismaj ŝtatoj. Analizistoj argumentas ke soveti-speca centrita planado ne fakte konsistigis planekonomion en tio ke ampleksa kaj deviga plano ne gvidis produktadon kaj investon; tial la esprimo administra komandekonomio aperis kiel pli preciza nomo por la ekonomia sistemo kiu ekzistis en la iama Sovetunio kaj orienta bloko, elstarigante la rolon de alcentrigita hierarkia administra decidiĝo en la foresto de populara kaj demokrata sur loka merkato bazita decidigo kiel la esenca kunordiga kvalito de tiuj ekonomioj.[3]

Notoj

  1. Alec Nove (1987), "planned economy," The New Palgrave: A Dictionary of Economics , v. 3, pp. 879–80.
  2. Vidu Myant, Martin. (2010) Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe, and Central Asia. Hoboken, New Jersey: Wiley. ISBN 978-0-470-59619-7.
  3. Ellman, Michael. (2007) “The Rise and Fall of Socialist Planning”, Transition and Beyond: Essays in Honour of Mario Nuti. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 0-230-54697-8. “Realization of these facts led in the 1970s and 1980s to the development of new terms to describe what had previously been (and still were in United Nations publications) referred to as the ‘centrally planned economies’. In the USSR in the late 1980s the system was normally referred to as the ‘administrative-command’ economy. What was fundamental to this system was not the plan but the role of administrative hierarchies at all levels of decision making; the absence of control over decision making by the population...”.

Bibliografio

  • Michael Ellman (2014). Socialist Planning. Cambridge University Press; 3a eldono. ISBN 1107427320
  • Gregory Grossman (1987): "Command economy," The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 1, pp. 494–95.
  • Carl Landauer (1947): Theory of National Economic Planning. University of California Press. Berkeley and Los Angeles, Second edition.
  • Alec Nove (1987): "Planned economy," The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 3, pp. 879–85.
  • Myant, Martin; Drahokoupil, Jan (2010), Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe, and Central Asia, Wiley-Blackwell, (ISBN 978-0-470-59619-7) 

Eksteraj ligiloj