Momanto (statistiko): Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 22 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q638982) |
Andel (diskuto | kontribuoj) e →Rimarkindaj momantoj: png -> svg |
||
Linio 16: | Linio 16: | ||
|} |
|} |
||
[[Dosiero:Standard symmetric pdfs. |
[[Dosiero:Standard symmetric pdfs.svg|350px|thumb|Kurtosisojn <math>\gamma_2</math> pri malsamaj [[Probablodensa funkcio|probablodensaj funkcioj]], sed kun sama [[varianco]]; la nigra kurbo estas la [[normala distribuo]].]] |
||
Iaj momantoj estas konitaj per apartaj nomoj. Ili estas kutime uzataj por karakterizi hazardan variablon. |
Iaj momantoj estas konitaj per apartaj nomoj. Ili estas kutime uzataj por karakterizi hazardan variablon. |
||
Linio 26: | Linio 26: | ||
* ''La tria norma centra momanto'': <math>\gamma_1 = \frac {\mu_3} {\sigma^3} = \operatorname{E} \left[ \left(\frac{X-\mu}{\sigma} \right)^3 \right] \ </math>, kongruas al la ''asimetriokoeficiento''. Ĝi permesas mezuri asimetrion de [[probablodistribuo]], kaj estas pozitiva aŭ negativa; evidente, ĝi nulas pri (simetria) [[normala distribuo]]. |
* ''La tria norma centra momanto'': <math>\gamma_1 = \frac {\mu_3} {\sigma^3} = \operatorname{E} \left[ \left(\frac{X-\mu}{\sigma} \right)^3 \right] \ </math>, kongruas al la ''asimetriokoeficiento''. Ĝi permesas mezuri asimetrion de [[probablodistribuo]], kaj estas pozitiva aŭ negativa; evidente, ĝi nulas pri (simetria) [[normala distribuo]]. |
||
* ''La kvara norma centra momanto'' : <math>\beta_2 = \frac{\mu_4} {\sigma^4} = \operatorname{E}\left[\left(\frac{X-\mu}{\sigma}\right)^4\right] \,</math> kongruas al la ''kurtosiso'' (el greka termino, kiu signifas ''ŝvelo''). Ĝi permesas mezuri diferencojn inter distribuokurboj; akra pinto kun longa vosto havas grandan kurtosison, aŭ runda supro kun mallonga vosto havas malgrandan kurtosison. Pri [[normala distribuo]] <math>\beta_2 = 3 </math>, tial ke oni foje konsideras <math>\gamma_2 = \frac {\mu_4} {\sigma^4} - 3 </math>, kiu estas aŭ pozitiva (granda kurtosiso), aŭ negativa (malgranda kurtosiso), aŭ nula ("kvazaŭ" normala distribuo). |
* ''La kvara norma centra momanto'' : <math>\beta_2 = \frac{\mu_4} {\sigma^4} = \operatorname{E}\left[\left(\frac{X-\mu}{\sigma}\right)^4\right] \,</math> kongruas al la ''kurtosiso'' (el greka termino, kiu signifas ''ŝvelo''). Ĝi permesas mezuri diferencojn inter distribuokurboj; akra pinto kun longa vosto havas grandan kurtosison, aŭ runda supro kun mallonga vosto havas malgrandan kurtosison. Pri [[normala distribuo]] <math>\beta_2 = 3 </math>, tial ke oni foje konsideras <math>\gamma_2 = \frac {\mu_4} {\sigma^4} - 3 </math>, kiu estas aŭ pozitiva (granda kurtosiso), aŭ negativa (malgranda kurtosiso), aŭ nula ("kvazaŭ" normala distribuo). |
||
== Rilatoj inter ordinaraj kaj centraj momantoj == |
== Rilatoj inter ordinaraj kaj centraj momantoj == |
Kiel registrite je 16:22, 26 maj. 2020
En statistiko, la momantoj estas mezuroj de distribua funkcio de hazarda variablo. Ili kongruas al la parametroj de la priskriba statistiko.
La momanto de grado k>0 pri hazarda variablo X estas, se ekzistas, la atendata valoro de Xk , t.e. :
Centraj momantoj
Centra momanto de grado pri hazarda variablo X estas la nombro
La 0-a centra momanto egalas al 1, dum la 1-a centra momanto egalas al 0.
Rimarkindaj momantoj
Iaj momantoj estas konitaj per apartaj nomoj. Ili estas kutime uzataj por karakterizi hazardan variablon.
- La unua momanto de variablo: , ofte notata aŭ iam , simple kongruas al la atendita valoro.
- La dua centra momanto: , ofte notata , , , kongruas al la varianco.
- La tria norma centra momanto: , kongruas al la asimetriokoeficiento. Ĝi permesas mezuri asimetrion de probablodistribuo, kaj estas pozitiva aŭ negativa; evidente, ĝi nulas pri (simetria) normala distribuo.
- La kvara norma centra momanto : kongruas al la kurtosiso (el greka termino, kiu signifas ŝvelo). Ĝi permesas mezuri diferencojn inter distribuokurboj; akra pinto kun longa vosto havas grandan kurtosison, aŭ runda supro kun mallonga vosto havas malgrandan kurtosison. Pri normala distribuo , tial ke oni foje konsideras , kiu estas aŭ pozitiva (granda kurtosiso), aŭ negativa (malgranda kurtosiso), aŭ nula ("kvazaŭ" normala distribuo).
Rilatoj inter ordinaraj kaj centraj momantoj
Oni povas skribi rilatojn inter la ordinaraj momantoj kaj la centraj momantoj . Sekvas ekzemploj ĝis k=4:
- kaj