Mejlo: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 16:37, 29 aŭg. 2006

Fiziko > Mezuro > Mezurunuo > Mejlo

Mejlo estas mezurunuo de longo por vojoj. La vorto devenas el la latina milia (passuum) t.e. ‘miloj da (paŝoj)’; la Roma mejlo estis la longo de mil (duoblaj, soldatmarŝaj) paŝoj, proksimume 1480 metroj.

La esperanto vorto mejlo estas uzata kiel traduko de diversaj similaj vortoj alilingvaj (ekz. la angla mile, la germana Meile, la rusa milja миля). Tra la historio, tiuj mezurunuoj havis tre malsamajn difinojn en diversaj regnoj, kaj ankaŭ ekzistis diversaj mejloj por uzoj mara kaj voja. Ĉiuj mejloj tamen indikis iun distancon inter unu kilometro kaj (iom pli ol) dek kilometroj.

Hodiaŭaj mejloj

Hodiaŭ la sekvaj difinoj restas aktualaj:

La internacia mejlo estas la plej kutima mejlo, ligita al la SI-sistemo per la difino, ke unu colo egalas al 25,4 mm. Unu internacia mejlo egalas 1760 jardojn aŭ 5280 futojn aŭ 63 360 colojn, do precize 1609,344 metrojn. Ĝiaj radikoj estas en la Brita mezursistemo.

La usona termezura mejlo havas tre similan valoron: 6336/3937 km, aŭ proksimume 1609,3472187 metroj.

La internacia marmejlo egalas 1852 metrojn kaj estas uzata por aviado kaj navigado.

La geografia mejlo estas difinita kiel unu arkminuto laŭ la ekvatoro de la tero, do proksimume 1855 metroj. Ĝi ne plu estas multe uzata, sed ĝi estas la origino de la internacia marmejlo.

En Norvegio kaj Svedio oni uzas la vorton mil por distanco de dek kilometroj. Tion oni traduke precizigu adekvate (sveda mejlo, norvega mejlo) aŭ prefere esprimu en kilometroj.

Historiaj mejloj diverslandaj

Eksteraj ligiloj

greke http://ts.nist.gov/ts/htdocs/230/235/appxc/appxc.htm greke http://www.pretvornik-enot.com greke http://listserv.dartmouth.edu/scripts/wa.exe?A2=ind0108&L=nisus&T=0&F=&S=&P=42289 greke http://ikar.sbb.spk-berlin.de/werkzeugkasten/sonderregeln/4_3.htm –

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 [[Fiziko]] > [[Mezuro]] > [[Mezurunuo]] > Mejlo
 ----
-'''Mejlo''' estas mezurunuo de [[longo]] por vojoj. Diversaj difinoj estis uzataj en la historio. La vorto "mejlo" devenis el la latina "milia" (milo) ĉar unua '''mejlo''' estas la romia, kiu mezuris mil duoblajn paŝojn (ĉirkaŭ 1240 metroj). Romianoj uzis tiun mezurojn por kalkuli kiom da paŝoj po horo soldatoj povus iri al bataloj. Hodiaŭ la sekvaj difinoj restas aktualaj:
+'''Mejlo''' estas mezurunuo de [[longo]] por vojoj.  La vorto devenas el la latina ''milia (passuum)'' t.e. ‘miloj da (paŝoj)’; la Roma mejlo estis la longo de mil (duoblaj, soldatmarŝaj) paŝoj, proksimume 1480 metroj.
+La esperanto vorto ''mejlo'' estas uzata kiel traduko de diversaj similaj vortoj alilingvaj (ekz. la angla ''mile'', la germana ''Meile'', la rusa ''milja миля'').  Tra la historio, tiuj mezurunuoj havis tre malsamajn difinojn en diversaj regnoj, kaj ankaŭ ekzistis diversaj mejloj por uzoj mara kaj voja. Ĉiuj mejloj tamen indikis iun distancon inter unu kilometro kaj (iom pli ol) dek kilometroj.
-* La '''internacia mejlo''' estas la plej kutima mejlo, ligita al la [[SI]]-sistemo per la difino, ke unu [[colo]] egalas al 25,4 mm. Unu internacia mejlo egalas 1760 [[jardo]]jn aŭ 5280 [[futo]]jn aŭ 63.360 colojn, do precize 1.609,344 metrojn.
+=== Hodiaŭaj mejloj ===
-* La '''usona termezura mejlo''' havas tre similan valoron: 6336/3937 km, aŭ proksimume 1.609,3472187 [[metro]]jn.
+Hodiaŭ la sekvaj difinoj restas aktualaj:
+* La '''internacia mejlo''' estas la plej kutima mejlo, ligita al la [[SI]]-sistemo per la difino, ke unu [[colo]] egalas al 25,4 mm. Unu internacia mejlo egalas 1760 [[jardo]]jn aŭ 5280 [[futo]]jn aŭ 63&nbsp;360 colojn, do precize 1609,344 metrojn. Ĝiaj radikoj estas en la Brita mezursistemo.
+* La '''usona termezura mejlo''' havas tre similan valoron: 6336/3937 km, aŭ proksimume 1609,3472187 [[metro]]j.
 * La '''internacia [[marmejlo]]''' egalas 1852 metrojn kaj estas uzata por aviado kaj navigado.
-* La '''geografia mejlo''' estas difinita kiel unu arkminuto laŭ la ekvatoro de la tero, do proksimume 1855 metrojn. Ĝi ne plu estas multe uzata, sed ĝi estas la origino de la internacia marmejlo.
+* La '''geografia mejlo''' estas difinita kiel unu arkminuto laŭ la ekvatoro de la tero, do proksimume 1855 metroj. Ĝi ne plu estas multe uzata, sed ĝi estas la origino de la internacia marmejlo.
+* En [[Norvegio]] kaj [[Svedio]] oni uzas la vorton ''mil'' por distanco de dek kilometroj. Tion oni traduke precizigu adekvate (''sveda mejlo'', ''norvega mejlo'') aŭ prefere esprimu en kilometroj.
+=== Historiaj mejloj diverslandaj ===
-* En [[Norvegio]] kaj [[Svedio]] oni tradicie nomas dek kilometrojn mejlo.
 [[Kategorio:Mezurunuoj]]
 [[Dosiero:Milepæl.JPG|thumb|left|180px|<!-- <small>_Milepæl_ _fra_ _Holstebrokanten_. _Frilandsmuseet_</small> -->]]
@@ Linio 40: / Linio 55: @@
 [[sl:Milja]]
 [[sv:Mil]]
+–