Albanerpetontedoj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
esperantigita ŝablono (Referencoj), formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Albanerpeton BW.jpg|eta|dekstre|250px|Supozita rekonstruaĵo de ''Albanerpeton'']]
[[Dosiero:Albanerpeton BW.jpg|eta|dekstre|250px|Supozita rekonstruaĵo de ''Albanerpeton'']]
'''Albanerpetontedoj''', aŭ laŭ la [[latina]] [[scienca nomo]], '''Albanerpetontidae''' estas [[formortinta]] familio de supraĵe [[salamandro|salamandrecaj]] [[lisamfibioj]]. Albanerpetontedoj inkludas kvar genrojn – nome ''Albanerpeton'', ''Anoualerpeton'', ''Celtedens'', kaj ''Wesserpeton'' – kaj inter 10 kaj 20 konataj specioj, vivintaj antaŭ ĉirkaŭ 160 milionoj da jaroj el periodo Batonia de la meza [[Ĵurasio]] al la fino de la [[Plioceno]], antaŭ ĉirkaŭ 2.5 milionoj da jaroj.<ref name=Gardner&Bohme>{{cite book|title=Vertebrate Microfossil Assemblages: Their Role in Paleoecology and Paleobiogeography.|year=2008|publisher=Indiana University Press|location=Indianapolis|url=http://www.wahre-staerke.com/~madelaine/Gardner_Boehme_2008.pdf|author=Gardner, J.D.|authorlink=|author2=Böhme, M.|editor=Sankey, J.T. |editor2=Baszio, S.|accessdate=9a de Januaro 2012|pages=178–218}}</ref> Albanerpetontedoj estis dumlonge konsiderataj salamandroj pro sia malgrando kaj ĝeneralaj korpoplanoj.<ref name=Duellman&Trueb>Duellman, W.E. & Trueb, L. (1994): Biology of amphibians. The Johns Hopkins University Press</ref> Tamen, tiuj trajtoj nun estas konsiderataj praaj por lisamfibioj kaj ne indikaj de proksimaj rilatoj inter ambaŭ grupoj. Unu el la trajtoj kiuj faras ilin diferencaj el salamandroj estas ke ties haŭto estis kovrita per ostecaj skvamoj.<ref>[http://markwitton-com.blogspot.no/2013/05/wesserpeton-evansae-making.html Wesserpeton evansae: making 'albanerpetontid' a household name]</ref> Albanerpetontedoj estas nuntempe agnoskitaj kiel distinga [[klado]] de lisamfibioj separata el la tri vivantaj ordoj de amfibioj – nome ''[[Anura]]'' (ranoj), ''[[Caudata]]'' (salamandroj), kaj ''[[Gymnophiona]]'' (senkruruloj). Oni pensas ke ili estas pli proksime rilataj al ranoj kaj al salamandroj ol al senkruruloj.<ref name=GJD01>{{Cite journal | last1 = Gardner | first1 = J. D. | title = Monophyly and affinities of albanerpetontid amphibians (Temnospondyli; Lissamphibia) | doi = 10.1111/j.1096-3642.2001.tb02240.x | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 131 | issue = 3 | pages = 309–352 | year = 2001 | pmid = | pmc = }}</ref>
'''Albanerpetontedoj''', aŭ laŭ la [[latina]] [[scienca nomo]], '''Albanerpetontidae''' estas [[formortinta]] familio de supraĵe [[salamandro|salamandrecaj]] [[lisamfibioj]]. Albanerpetontedoj inkludas kvar genrojn – nome ''Albanerpeton'', ''Anoualerpeton'', ''Celtedens'', kaj ''Wesserpeton'' – kaj inter 10 kaj 20 konataj specioj, vivintaj antaŭ ĉirkaŭ 160 milionoj da jaroj el periodo Batonia de la meza [[Ĵurasio]] al la fino de la [[Plioceno]], antaŭ ĉirkaŭ 2.5 milionoj da jaroj.<ref name=Gardner&Bohme>{{Cite book|title=Vertebrate Microfossil Assemblages: Their Role in Paleoecology and Paleobiogeography.|year=2008|publisher=Indiana University Press|location=Indianapolis|url=http://www.wahre-staerke.com/~madelaine/Gardner_Boehme_2008.pdf|author=Gardner, J.D.|authorlink=|author2=Böhme, M.|editor=Sankey, J.T. |editor2=Baszio, S.|accessdate=9a de Januaro 2012|pages=178–218}}</ref> Albanerpetontedoj estis dumlonge konsiderataj salamandroj pro sia malgrando kaj ĝeneralaj korpoplanoj.<ref name=Duellman&Trueb>Duellman, W.E. & Trueb, L. (1994): Biology of amphibians. The Johns Hopkins University Press</ref> Tamen, tiuj trajtoj nun estas konsiderataj praaj por lisamfibioj kaj ne indikaj de proksimaj rilatoj inter ambaŭ grupoj. Unu el la trajtoj kiuj faras ilin diferencaj el salamandroj estas ke ties haŭto estis kovrita per ostecaj skvamoj.<ref>[http://markwitton-com.blogspot.no/2013/05/wesserpeton-evansae-making.html Wesserpeton evansae: making 'albanerpetontid' a household name]</ref> Albanerpetontedoj estas nuntempe agnoskitaj kiel distinga [[klado]] de lisamfibioj separata el la tri vivantaj ordoj de amfibioj – nome ''[[Anura]]'' (ranoj), ''[[Caudata]]'' (salamandroj), kaj ''[[Gymnophiona]]'' (senkruruloj). Oni pensas ke ili estas pli proksime rilataj al ranoj kaj al salamandroj ol al senkruruloj.<ref name=GJD01>{{Cite journal | last1 = Gardner | first1 = J. D. | title = Monophyly and affinities of albanerpetontid amphibians (Temnospondyli; Lissamphibia) | doi = 10.1111/j.1096-3642.2001.tb02240.x | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 131 | issue = 3 | pages = 309–352 | year = 2001 | pmid = | pmc = }}</ref>


==Notoj==
== Notoj ==
{{Referencoj}}
<references/>


==Eksteraj ligiloj==
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
*[http://www.helsinki.fi/~mhaaramo/metazoa/deuterostoma/chordata/amphibia/lissamphibia/allocaudata.html Albanerpetontidae phylogeny.]
* [http://www.helsinki.fi/~mhaaramo/metazoa/deuterostoma/chordata/amphibia/lissamphibia/allocaudata.html Albanerpetontidae phylogeny.]


[[Kategorio:Amfibioj]]
[[Kategorio:Amfibioj]]

Kiel registrite je 16:08, 2 mar. 2021

Supozita rekonstruaĵo de Albanerpeton

Albanerpetontedoj, aŭ laŭ la latina scienca nomo, Albanerpetontidae estas formortinta familio de supraĵe salamandrecaj lisamfibioj. Albanerpetontedoj inkludas kvar genrojn – nome Albanerpeton, Anoualerpeton, Celtedens, kaj Wesserpeton – kaj inter 10 kaj 20 konataj specioj, vivintaj antaŭ ĉirkaŭ 160 milionoj da jaroj el periodo Batonia de la meza Ĵurasio al la fino de la Plioceno, antaŭ ĉirkaŭ 2.5 milionoj da jaroj.[1] Albanerpetontedoj estis dumlonge konsiderataj salamandroj pro sia malgrando kaj ĝeneralaj korpoplanoj.[2] Tamen, tiuj trajtoj nun estas konsiderataj praaj por lisamfibioj kaj ne indikaj de proksimaj rilatoj inter ambaŭ grupoj. Unu el la trajtoj kiuj faras ilin diferencaj el salamandroj estas ke ties haŭto estis kovrita per ostecaj skvamoj.[3] Albanerpetontedoj estas nuntempe agnoskitaj kiel distinga klado de lisamfibioj separata el la tri vivantaj ordoj de amfibioj – nome Anura (ranoj), Caudata (salamandroj), kaj Gymnophiona (senkruruloj). Oni pensas ke ili estas pli proksime rilataj al ranoj kaj al salamandroj ol al senkruruloj.[4]

Notoj

  1. Gardner, J.D.. (2008) Sankey, J.T.: Vertebrate Microfossil Assemblages: Their Role in Paleoecology and Paleobiogeography.. Indianapolis: Indiana University Press, p. 178–218.
  2. Duellman, W.E. & Trueb, L. (1994): Biology of amphibians. The Johns Hopkins University Press
  3. Wesserpeton evansae: making 'albanerpetontid' a household name
  4. (2001) “Monophyly and affinities of albanerpetontid amphibians (Temnospondyli; Lissamphibia)”, Zoological Journal of the Linnean Society 131 (3), p. 309–352. doi:10.1111/j.1096-3642.2001.tb02240.x. 

Eksteraj ligiloj