Saltu al enhavo

Tektono

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Por la planta genro, vidu la artikolon tektono (genro).

En geologio, tektono[1] estas natura procezo, kiu regas la strukturon, kvalitojn, kaj evoluon de la Terkrusto.[2] La tuto de tektonoj nomiĝas tektonismo;[1] la studfako de geologio pri tektonoj nomiĝas tektoniko.[1]

Klasifiko

[redakti | redakti fonton]

Etenda tektono

[redakti | redakti fonton]

Etenda tektono estas procezo, kiu plilongigas kaj maldikigas la terkruston. Tia tektono okazas, ekzemple, ĉe la disfendo de kontinenta plato.

Maletenda tektono

[redakti | redakti fonton]

Maletenda tektono estas procezo, kiu mallongigas kaj dikigas la terkruston. Tia tektono okazas, ekzemple, kiam kontinentaj platoj kolizias.

Frapa-glita tektono

[redakti | redakti fonton]

Frapa-glita tektono estas procezo, kiu movas platojn paralele inter si, ne etendante nek maletendante. Tia tektono troviĝas laŭ oceanaj kaj kontinentaj transformaj faŭltoj.

Etimologio

[redakti | redakti fonton]

La vorto tektono devenas de la helena vorto τέκτων téktōn “ĉarpentisto, konstruisto”. La geologia senco devenas de la fakto, ke tektono “konstruas” la formon de la terkrusto.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. 1,0 1,1 1,2 tekton/o”, Plena Ilustrita Vortaro 2020 (esperante).
  2. Bouchez, Jean-Luc; Adolphe Nicolas. (2018) Principes de tectonique (france). De Boeck Supérieur.