Vallotti-agordo

La Vallotti-agordo estas malegale ŝvebanta temperado de klavarinstrumento, nomata laŭ Francesco Antonio Vallotti. Nuntempe ĝi estas la plej disvastigita agordo sur la kampo de la historiema koncertado.

Karakteristiko

Al la karakteristiko de la Vallotti-agordo kontribuas preskaŭ nature puraj grandaj tercioj en la simplaj tonaloj (precipe F maĵora, C maĵora kaj G maĵora). Pitagoraj grandtercioj ĝi uzas en la foraj tonaloj B_b maĵora , F_# maĵora kaj C_# maĵora . La temperitaj kvintoj de la Vallotti-agordo estas pli proksima ĉe la moderna temperata kvinto (la Vallotti-kvinto estas nur du Cendojn pli mallarĝa) ol ĉe la meztona kvinto. La grandtercioj de la transiraj tonaloj D maĵora , A maĵora , E maĵora samkiel B_b maĵora, E_b maĵora kaj A_b maĵora alproksimiĝas al la moderna temperado.

Agordo

La agordosistemo de Vallotti konsistas el ses kvintoj temperataj je 1/6 komo de 698 Cendoj (F-C-G-D-A-E-B) kaj el ses pitagoraj kvintoj, kiuj egalas 702 Cendojn (B-F_#-C_#-G_#/A_b-E_b-B_b-F).

La grando de la grandtercioj (kompare la nature puran tercion: 386 Cendojn) sumiĝas je: F-A, C-E, G-B 392 Cendojn; B_b-D, D-F_#, 396 Cendojn; E_b-G, A-C_# 400 Cendojn (samas la temperitan grandan tercion!); E-G_#, A_b-C 404 Cendojn, B-D_#, F_#-A_#, C_#-E_# 408 Cendojn.

La Cendo-valoroj estas

tono	Cendo-valorojn
C	0
C#	94
D	196
Eb	298
E	392
F	502
F#	592
G	698
G#	796
A	894
Bb	1000
B	1090
C	1200

Traktaĵoj

• Francesco Antonio Vallotti: Trattato delle musica moderna. 1770.
• Francesco Antonio Vallotti: Della Scienza Teoretica e Prattica della Moderna Musica. Padua, 1779, 1950.

Literaturo

• Mark Lindley: La «pratica ben regolata» di Francesco Antonio Vallotti. In: Rivista Italiana di Musicologia, 1980.
• Carl Sloane: The Vallotti Tuning. In: Continuo, May 1985

Eksteraj ligiloj

• http://www.music.indiana.edu/som/piano_repair/temperaments/V6cf.html Arkivigite je 2008-09-13 per la retarkivo Wayback Machine
• http://www.hetorgel.nl/n2002-05c.htm Arkivigite je 2008-06-15 per la retarkivo Wayback Machine