Fluidsala reaktoro

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Skemo de fluidsala reaktoro

Fluidsala reaktorofandosala reaktoro (angle „molten salt reactor" MSR) estas nuklea reaktoro, ĉe kiuj la nuklea brulaĵo aperas en formo de fandita salo, kiu servas samtempe kiel malvarmigaĵo kaj varmotransdonaĵo. Ĉe tiu reaktortipo, la nuklea hejtilo estas mem fluida kaj kiel salo (ekz. natria fluorido, berilia difluorido, toria tetrafluorido, urania tetrafluorido) disvastiĝas en la tuta malvarmigaĵa volumeno. Kiel moderatoron, oni uzas grafiton. Prototipo de la fluidsala reaktoro estis konstruita en 1954 en kadro de la usona esplora projekto, kiu havis la celon, konstrui nuklee pelitan longvojan bombaviadilon.

Per pli bona neŭtrona gajno – depende je la ofta forigo de la neŭtronsorbaj disiĝaj produktoj el la reaktoro -, la fluidsala reaktoro povas esti uzata kiel kovreaktoro, do ekfuncigiita per eta kvanto da nuklea brulaĵo, kaj plu funciigata per nedisiĝeblaj nuklidoj (do, ne radiaktivaj), ekz. torio-232, kiu estas pli ofta en la naturo ol la uranio.

Avantaĝo de tiu reaktortipo estas, ke ĝi ne uzas akvon kiel malvarmigaĵon, tio eviteblas la trovarmiĝon de la sistemo kaj ties eksplodo. Plia avantaĝo estas, ke la fluida salo ne estas bruliĝebla, tiel ne eligas radioaktivaj gasojn – okaze de akcidento. Ĝi laboras je pli alta temperaturo, tiel ĝi estas pli efika ol la akvo-malvarmigita uran-reaktoro. Oni povas gajni saman energion per 30-ona kvanto da urano.

Malavantaĝo de la reaktortipo estas, ke la teknologio ankoraŭ ne estas maturiĝinta, kaj ke ĝi estas multekosta, ĉar la saloj estas tre korodaj, tiel oni devas uzi kostajn materialojn. Sed oni ŝparas pro la malgranda bezono je nuklea brulaĵo, kaj pro tio, ke oni povas produkti pli maldika-murajn reaktorojn pro la pli malgranda interna premo.

Pliaj faktoroj, kiuj malrapidigas la progreson de la esploro, estas la kontraŭintereso de la grandaj firmaoj kaj tiu de la armeo. Tiuj entreprenoj produktas reaktorojn bazatajn je uzo de uranio, tiel ŝanĝo de la sistemo kostas multe ĉe ili. La armeo bezonas la uraniajn reaktorojn, ĉar ties funkciado produktas la kromproduktan plutonion, necesan por nukleaj bomboj.

Spite al avantaĝoj de la fluidsala reaktoro, oni konstruis ĝis nun (2011) nur kelkajn eksperimentajn reaktorojn.