Kemia milito

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Japanaj Specialaj Ŝipar-teraj Fortoj portantaj gasmaskojn kaj gumgantojn dum kemia atako ĉe Ĉapei en la Batalo de Ŝanghajo.[1]
Disigo de kloro en la Unua Mondmilito.

Kemia milito estas milito kiu aplikas la intencitan uzadon de kemiaĵoj kiel parto de milito kaj pli precize dum batalo. Venenaj gasoj kiel kemia armilo estis ĉefe uzata dum la Unua Mondmilito, kaj rezultis en ĉirkaŭkalkule 1.3 milionoj da homperdoj, inklude 100,000–260,000 civilulojn. Dekoj da miloj aŭ pli da civiluloj kaj militfortoj mortiĝis pro kemiarmilaj efikoj kiaj cikatrado de pulmoj, haŭtodamaĝo, kaj cerba damaĝo en la jaroj post la fino de la Granda Milito.[2] Kelkaj traktaĵoj serĉis malpermesi ties pluan uzadon. Nemortigaj ĥemiaj armiloj, kiaj larmiga gaso kaj pipra aerosolo, estas amplekse uzataj, foje kun mortiga efiko.

Kemia, aŭ ĥemia, milito estas milito kiu uzas la toksajn propraĵojn de kemiaĵoj kiel armiloj. Tiu tipo de milito estas distinga el la atommilito kaj la biologia milito, kiu kun formas la ABK, la milita akronimo por atoma, biologia kaj kemia (ĉu milito ĉu armilo), ĉiuj el kiuj estas konsiderataj "armiloj de amasa detruo" (AADoj). Neniu el tiuj falas sub la termino konvencia armilo kiuj estas ĉefe efika pro ties detrukapablo. Kun propraj protekta ekipaĵaro, trejnado, kaj senpoluigaj zorgoj, la ĉefaj efikoj de kemiaj armiloj povas esti atingitaj. Multaj landoj posedas ampleksajn stokejojn de armigitaj agentojn en preparado por milita uzado. La minaco kaj la supozita minaco ixgis strategiaj iloj en planado kaj de zorgoj kaj kontraŭ-zorgoj.

Notoj[redakti | redakti fonton]

  1. Chemical warfare. World War II. DesertWar.net.
  2. D. Hank Ellison. (24a de Aŭgusto 2007) Handbook of Chemical and Biological Warfare Agents, Second Edition. CRC Press, p. 567–570.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Bibliografio[redakti | redakti fonton]

  • Leo P. Brophy kaj George J. B. Fisher; The Chemical Warfare Service: Organizing for War Office of the Chief of Military History, 1959; L. P. Brophy, W. D. Miles and C. C. Cochrane, The Chemical Warfare Service: From Laboratory to Field (1959); kaj B. E. Kleber kaj D. Birdsell, The Chemical Warfare Service in Combat (1966). oficiala Usona historio;
  • Gordon M. Burck kaj Charles C. Flowerree; International Handbook on Chemical Weapons Proliferation 1991
  • L. F. Haber. The Poisonous Cloud: Chemical Warfare in the First World War Oxford University Press: 1986
  • James W. Hammond Jr; Poison Gas: The Myths Versus Reality Greenwood Press, 1999
  • Jiri Janata, Role of Analytical Chemistry in Defense Strategies Against Chemical and Biological Attack Arkivigite je 2022-04-13 per la retarkivo Wayback Machine, Annual Review of Analytical Chemistry, 2009
  • Ishmael Jones, The Human Factor: Inside the CIA's Dysfunctional Intelligence Culture, Encounter Books, New York 2008, revised 2010, ISBN 978-1-59403-382-7. WMD espionage.
  • Benoit Morel and Kyle Olson; Shadows and Substance: The Chemical Weapons Convention Westview Press, 1993
  • Adrienne Mayor, "Greek Fire, Poison Arrows & Scorpion Bombs: Biological and Chemical Warfare in the Ancient World" Overlook-Duckworth, 2003, rev ed with new Introduction 2008
  • Geoff Plunkett, Chemical Warfare in Australia: Australia's Involvement In Chemical Warfare 1914 - Today, (2nd Edition), 2013.. Leech Cup Books. A volume in the Army Military History Series published in association with the Army History Unit.
  • Jonathan B. Tucker. Chemical Warfare from World War I to Al-Qaeda (2006)

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]