t-Butila formiato

El Vikipedio, la libera enciklopedio

terc-butila formiato
terc-butila formiato
Plata kemia strukturo de la terc-butila formiato
terc-butila formiato
Tridimensia kemia strukturo de la terc-butila formiato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Terc-butila formiato
  • Formiato de 3-butanolo
  • Terciara butila estero de la formiata acido
Kemia formulo
C5H10O2
CAS-numero-kodo 762-75-4
ChemSpider kodo 55151
PubChem-kodo 61207
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo kun agrabla odoro
Molmaso 102,133 g·mol−1
Denseco 0,872g cm−3
Fandpunkto −93 °C[1]
Bolpunkto 82 °C[2]
Ekflama temperaturo −9 °C
Solvebleco Akvo:Tute solvebla
Mortiga dozo (LD50) 8790 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11 R36/37 R43
Sekureco S9 S16 S24 S33 S36/37
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P337+313, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501[3]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Terciara-butila formiatoC5H10O2 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la formiata acido kaj terciara-butanolo, senkolora likvaĵo kun agrabla odoro, uzata kiel solvanto kaj kiel gustiga kaj odorigagento. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Tamen, alia ebleco je preparado estas per interagado de karbona unuoksido kaj t-butila nitrato. terciara-butila formiato estas solvebla en akvo, tute solvebla en alkoholo, etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj.

T-butila formiato ankaŭ uzatas kiel solvanto por farboj. Ĝi reakcias kun acidoj kaj alkoholoj liberigante grandan kvanton da energio kaj varmo. Fortaj oksidigaj acidoj povas kaŭzi eksplodan reakcion sufiĉe alta por ekbruli la produktojn de la reakcio. Granda amaso da varmo ankaŭ liberiĝas per interagado de la estero kun kaŭstikaj solvaĵoj. Kun alkalaj metaloj kaj alkalaj metaloj ĝi generas bruleman hidrogenon. Ĝi dissolvas kaŭĉukojn kaj plastaĵojn.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

formiata acido+terc-butanoloterc-butila formiato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per esterigo de la formiata anhidrido kaj terc-butanolo:

formiata anhidrido+terc-butanoloterc-butila formiato+formiata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

kloro-terciara-butano+formiata acidoterc-butila formiato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria formiato+kloro-terciara-butanoterc-butila formiato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

  • Per reakcio inter formiila klorido kaj natria terc-butoksido:

formiila klorido+natria terc-butoksidoterc-butila formiato+natria klorido

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

t-butila benzoato+metila formiatoterc-butila formiato+metila benzoato

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

  • Per transigo de la t-butila radikalo inter t-butila benzoato kaj formiata acido:

t-butila benzoato+formiata acidoterc-butila formiato+benzoata acido

Sintezo 8[redakti | redakti fonton]

t-butila nitrato+karbona unuoksido+akvoterc-butila formiato+nitrata acido

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la t-butila formiato:

terc-butila formiato+akvoterc-butanolo+formiata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la t-butila formiato:

terc-butila formiato+natria hidroksidoterc-butanolo+natria formiato

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la t-butila formiato:

terc-butila formiatoformaldehido+terc-butanolo

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

terc-butila formiato+t-butila benzoato+anizila formiato

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

terc-butila formiato+klorida acidoformiata acido+kloro-terciara-butano

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la formamido:

terc-butila formiato+amoniakoformamido+terc-butanolo

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]