Senkontesta mondĉampiono (boksado)
La senkontesta ĉampiono de la mondo aŭ nedisputebla ĉampiono (angle Undisputed Champion), estas termino el la fako de profesia boksado, kiu priskribas la mondĉampionon en boksado en certa pezokategorio agnoskita de ĉiuj diversaj organizaĵoj kaj asocioj implikitaj en organizado de konkursoj en la industrio.
Historio
[redakti | redakti fonton]Ekde la komenco de profesiaj boksaj konkursoj en la moderna epoko, fine de la 19-a jarcento, ĝis la 1960-aj jaroj, ĉi tiu termino ne estis uzata. La mondĉampiono en boksado en certa pezokategorio estis kronita al boksisto kiu venkis en batalo la personon kiu tenis la titolon antaŭ li.
Kvankam diversaj boksaj organizoj ekzistis ekde la 1920-aj jaroj, ekzistis interkonsento inter ili sur la identeco de la fakta ĉampiono. Disputoj koncerne la identecon de ĉampiono ekestis nur en kazoj de la emeritiĝo de reganta ĉampiono aŭ lia transiro al malsama pezkategorio. En tiaj kazoj, batalo estis kutime organizita inter la defiantoj por la titolo, ĉe la fino de kiu la akceptita mondĉampiono denove estis kronita.
En 1962, la Monda Boksa Asocio WBA estis establita kaj en 1963, la Monda Boksa Konsilio WBC estis kreita, kiuj iĝis organizoj kun plejparte merkatika ekonomia orientiĝo, kaj malpli sporta en naturo, kaj la kvanto de disputoj koncerne la posedanton de la titolo kreskis.
En la 1970-aj jaroj la Internacia Boksa Federacio IBF ankaŭ estis establita kaj la fragmentiĝo kreskis kiam ĉiu organizo establis siajn proprajn rangolistojn, ĉampionojn kaj malsamajn pezkategoriojn. Leon Spinks estis rekonita en 1978 kiel la lasta senkontesta pezegula boksa mondĉampiono en la periodo antaŭ la pinto de la disigo kaj la disrompo de sportaj rilatoj inter la diversaj organizoj.
Ĉe la fino de la 1980-aj jaroj, alia boksadorganizo estis establita: la Monda Boksa Organizaĵo WBO kaj la disputoj kaj konfliktoj inter la organizoj rompis novajn rekordojn, centritaj sur grandaj ekonomiaj kaj reklamaj interesoj. Tiuj alportis la tutan industrion al stagno kaj manko de publika intereso, kaj la ebleco unuigi la diversajn rangigojn de la boksistoj kaj determini interkonsentitan mondĉampionon iĝis malebla.
Post longa intertraktado, la diversaj asocioj konsentis pri la determino de la peza mondĉampiono kiu estos akceptebla por ĉiuj. Post serio da preparaj bataloj por la diversaj kandidatoj, Mike Tyson estis kronita en 1987 kiel la senkontesta pezegula boksa ĉampiono de la mondo, rekonita fare de ĉiuj boksaj asocioj. La interkonsento daŭris ĝis 1992, kiam la disigo estis renovigita kaj la WBC kronis la boksiston Riddick Bo kiel la mondĉampiono.