Gábor Gaál
Gábor Gaál | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Naskiĝo | 8-an de marto 1891 en Budapeŝto | ||||
Morto | 13-an de aŭgusto 1954 (63-jaraĝa) en Kluĵo | ||||
Tombo | Tombejo Házsongárd vd | ||||
Lingvoj | rumana • hungara vd | ||||
Ŝtataneco | Rumanio vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | literaturkritikisto vd | ||||
Laborkampo | Hungara literaturo vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
GAÁL Gábor, familinomo Gál (ga:l) estis hungara verkisto, literaturhistoriisto, sociologo naskita en Budapeŝto la 8-an de marto 1891 kaj mortinta en Koloĵvaro la 13-an de aŭgusto 1954.
Biografio
En 1919 Gábor Gaál akiris en Budapeŝto diplomon de instruisto pri la hungara literaturo. Jam dum sia sudenteco li partoprenis la maldekstrajn movadojn (Galilei Kör). En 1918 aniĝis en partio komunista. Post la falo de konsilantara respubliko li elmigris Vienon, poste en 1922 Berlinon, kie laboris en germana filmindustrio. Kiam en 1925 li revenis, oni arestis lin, sed baldaŭ denove fuĝis Berlinon. En 1926 li translokiĝis Koloĵvaron kaj en 1927–29 fariĝis kunredaktoro de Korunk ekde 1932 redaktoro. En 1940 la revuon oni malpermesis. En 1946 reveninte el milito li fariĝis redaktoro de Utunk. Ekde 1954 redaktis la libroserion Haladó hagyományok (Progresaj tradicioj), en kiuj aperis la verkoj de hungaraj klasikuloj. Li estis reprezentanto grava de marksista literaturestetiko. En Universitato Bolyai li prelegis filozofion kaj hungaran literaturhistorion.
Ĉefaj verkoj
- Valóság és irodalom (Bukarest, 1950); Válogatott írások 1921–1940 (Bukarest, 1964).
- Válogatott írások I. 1921–1940 (tanulmányok és cikkek Sugár Erzsébet szerkesztésében, 1964);
- II. 1921–1940 (publicisztika, Sugár Erzsébet szerkesztésében, 1965);
- III. 1946–1952 (publicisztikai írások Kovács Erzsébet, filozófiai jegyzetek Tóth Sándor szerkesztésében, 1971);
- Legyünk kortársak (Széll Zsuzsa és Tordai Zádor válogatása, Bp. 1973);
- Erről van szó (válogatott írások Tóth Sándor gondozásában, Tanulók Könyvtára, Kv. 1974);
- Levelek 1921–1945 (sajtó alá rendezte, jegyzetekkel ellátta és az utószót írta Sugár Erzsébet, 1975);
- Vidéki történet (cikkek 1926–1928. Válogatta, bevezette, jegyzetekkel ellátta Tóth Sándor, Téka 1977).
Bibliografio
- Robotos Imre: G. G. (Szabad Nép, 1956. 257. sz.);
- Kohn Hillel: G. G. és a Korunk (Korunk, 1957);
- Szentimrei Jenő: G. G., a szerkesztő (Korunk, 1957);
- Balogh Edgár: Vázlat G. G.-ról (Kortárs, 1964);
- Haraszti Sándor: G. G. a szerkesztő (Kortárs, 1964);
- Vas István: Nehéz szerelem (Bp., 1964);
- Gereblyés László: Közöm van hozzá. G. G. emlékének (vers, Magy. Nemzet, 1956. 284. sz.)
- Tóth Sándor: G. G. Tanulmány G. G.-ról, a Korunk szerkesztőjéről. A bibliográfiai függelék összeállítója L. Gál Anna. 1971