Bell X-1

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Bell X-1
Yeager rompis la sonbareron la 14an de oktobro, 1947, en la Bell X-1.
Chuck Yeager fronte de la X-1-aviadilo
Bell X-1A
Bell X-1B
X-1 fluganta

La Bell X-1 (Bell Model 44) estis usona eksperimenta raketmotora aviadilo, kiu estis la unua el la homfaritaĵoj por rompi la sonbarieron. Tiu ĉi aviadilo estis evoluigita kaj konstruita fare de la kompanio Bell Aircraft nome de la komuna projekto de la National Advisory Committee for Aeronautics (NACA - la antaŭulo de NASA) kaj la Usona Armeo Aerforto (USAAF, kiu poste nomiĝis USAF). Ĝi komence estis nomumita XS-1 (eXperimental Supersonic) [1].

La X-1 estis la unua en serio de usonaj eksperimentaj aviadiloj konstruitaj por testi novajn teknologiojn kaj konceptojn, la tielnomitaj X-aviadiloj.

La unua testflugo okazis en januaro 1946, kaj la 14-an de oktobro 1947, X-1 No. 1 iĝis la unua pilotata aviadilo se temas pri rompi la sonbarieron en kontrolita, horizontala flugo [2]. La X-1, pilotita en la historia flugo fare de kapitano Charles Yeager, estis la unua pilotata aviadilo se temas pri superi la rapidecon de sono en horizontala flugo. Ĝi ankaŭ estis la unua el la X-aviadilo serio kiu estas serio de usonaj eksperimentaj aviadiloj funkciigitaj fare de raketo aŭ jetmotoroj. Ili estis dezajnitaj por testi novajn kaj pionirajn teknologiojn en la kampo de aviado kaj ekstertero.

Tri ekzemploj estis konstruitaj de la unua generacio X-1. La testprogramo estis sukceso, kiu igis NACA kaj la aerarmeon decidi plue evoluigi la aviadilon. La dua generacio X-1 estis dezajnita por flugi je pli ol dufoje la rapido de sono (Maĥo  2), kaj kvar ekzemploj estis ordonitaj, de kiuj tri estis konstruitaj (X-1A, X-1B kaj X-1D). La plej alta rapideco de la X-1 estis Mach 2,435, kiu estis atingita fare de Chuck Yeager en la duageneracia X-1A aviadilo [3][4]. De la ses X-1-aviadiloj, tri estis detruitaj en eksplodoj kaj postaj fajroj kaj kraŝalteriĝoj. En novembro 1958, la X-1-programo estis finita post la lasta flugo de la X-1E. Totalo de 211 testflugoj estis aranĝitaj kun la X-1.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. Hallion, Richard P.. (2012) “Chapter 10: The NACA, NASA, and the Supersonic-Hypersonic Frontier”, NASA 50th Anniversary Proceedings : NASA's First 50 Years, Historical Perspectives. US National Aeronautics and Space Admin, p. 223–274. ISBN 978-0-16-084965-7.
  2. Bell X-1 (angle). Encyclopedia Britannica. Alirita 8 December 2022.
  3. "Flights 'much faster than sound' confirmed by the U.S. Air Force", June 10, 1948, paĝo 1, part 1. [rompita ligilo]
  4. "Two U.S. planes fly faster than sound", June 11, 1948, paĝo 4.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]