Dokumenta filmo
Dokumenta filmo estas nefikcia filmo, kun informa aŭ instrua celo, konsistanta ĉefe aŭ ekskluzive el realaj bildoj.
Ĝi spekteblas ekzemple kine, televide, vidbende, viddiske aŭ rete.
La ĝenro estas sufiĉe varia, depende de la organizado, strukturo, medio kaj celo. Ĝi etendiĝas de la pura formo, kun simpla filmado de la realo, eĉ se posta muntado influas la celon, ĝis diversaj gradoj de antaŭpreparado. Ekzistas ankaŭ falsaj dokumentaj filmoj, t.e. fikciaj filmoj kiuj imitas la stilon de dokumentaj filmoj, ekzemple por prezenti tute fikcian aŭ historie alternativan okazaron.
Historio de la dokumenta filmo
Originoj
Oni povas diri ke la unuaj filmoj estis dokumentaj. La Fratoj Lumière, kiuj estas konsiderataj kiel la patroj de la kino, pere de la uzado de sia aparato, la "cinématographe", aŭ kinematografo, uzis ĝin ĉefe en eksteraj lokigoj. La unua filmo estis Laboristoj elirante el la Fabriko Lumiēre, de 1895, kiun oni povas konsideri dokumenta. Poste sekvis filmadoj en diversaj urboj de Francio.
Homoj kiuj baldaŭ fariĝos famaj pro siaj dokumentaj filmoj estis Dziga Vertov kaj Robert Flaherty. Tiu ĉi lasta estis la reĝisoro de Nanuk la eskimo, filmo kiu montris la vivon de la eskimoj, sed kiu ankkaŭ montris la vojon al la ebloj manipuli la realon, pere de la antaŭpretigado de la scenoj.
Diversaj aŭtoroj fikciaj komencis sian karieron pere de dokumentaj filmoj. Unu grava kazo estis Luis Buñuel, per sia filmo Tero sin pano, pri la vivo en deprimita angulo de Hispanio.
Nuna situacio
Malgraŭ la komenco per dokumentaj filmoj, la ĉefa parto de la kina industrio sin dediĉas ĉefe al la fikcio. Nur en la lastaj jaroj oni trovis renaskiĝon de tiu ĝenro, kiu dum maltaj jaroj trovis sian ĉefan lokon en la televido.
Festivaloj de dokumentaj filmoj
- Eŭropo:
- Nordameriko:
- Latinameriko:
- DOCSDF: Festival Internacional de Cine Documental de la Ciudad de México
- DOCSforum: Foro Internacional de Cine Documental de la Ciudad de México
- Bafici
- Doc. Bol, La Paz, Bolivia
- Festival de Cine de Caracas
- Festival de cine de los pueblos indígenas de Oaxaca
- Festival de cine de Valparaíso
- Festival de cine de Valdivia
- Festival de Documentales "Chile Reality", Chillán, Chile.
- Festival de Guadalajara
- Festival de Mar de Plata
- Festival del Nuevo Cine Latinoamericano
- Festival ICARO
- Festival Internacional de Documentales de Caracas
- FICCO Festival Internacional de Cine Contemporáneo de la Ciudad de México
- Festival EDOC "Encuentros del otro cine", Quito, Ecuador.
- Festival de "Cine Pobre", Gibara, Holguín, Cuba. (Hay sección de Documentales)
Ekzemploj de dokumentaj filmoj
Eksteraj Ligiloj
Kinarto Kaj Ni - Elŝuti dokumentan filmon en Esperanto pri kinarto