Elbrula sindromo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
"Post la laboro" (1885), verko de Albert Lefeuvre

Elbrula sindromo, elbruliĝo, elĉerpiĝego (angle burnoutburn-out syndrome) estas fasko da simptomoj pro elĉerpa reago de la korpo kaj menso kiel rezulto de longdaŭra streso kaj ŝargoj en la laborejo[1][2], Ĝi tuŝas plej ofte homhelpajn laboristojn. Ĝi aperas pro longtempa psiĥa, emocia ŝarĝo, streso, kaj la sekvoj estas fizika kaj emocia laciĝo, cinikiĝo, depresio kaj/aŭ forlaso de la profesio.

Simptomoj[redakti | redakti fonton]

La simptomoj estas travivataj laŭ tri diversaj kategorioj (dimensioj) de simptomoj[3]:

  1. Emocia elĉerpiĝo
  2. Sperto de malsukceso
  3. En la interpersonaj kontaktoj aperas negativa, cinika, malbon-intenca komunikada stilo. Oni povas ankoraŭ rimarki malintereson, sen-emocian staton, retiriĝon, elĉerpiĝon aŭ trosenteman, defendan konduton.

Aliaj simptomoj

  • Korpa-spirita elĉerpiĝo, kiu ne malaperas eĉ kun plusaj ripozoj.
  • Sindona vivmaniero, certiga premo.
  • Malatento al la propraj spiritaj-fizikaj bezonoj.
  • Kresko de la maltolereco, plia sentemo je streso.
  • Perdo de ligo al interna mondo: ekz. ili sentas fremda la propran korpon.
  • Depresio, sento de interna malpleneco.
  • Ekstreme eĉ deziro de memmortigo.

Stadioj[redakti | redakti fonton]

  1. Stadio de idealismo
  2. Fazo de realismo
  3. Fazo de stagnado aŭ elreviĝo
  4. Fazo de frustriĝo
  5. Fazo de apatio/elĉerpiĝo kaj/aŭ forlaso de la profesio.

Plej tuŝitaj profesioj[redakti | redakti fonton]

  • Flegistoj (precipe ĉe mortantaj kaj/aŭ aĝaj malsanuloj)
  • Kuracistoj (ĉedomaj kuracistoj)
  • Psiĥiatroj
  • Instruistoj
  • Psiĥologoj
  • Pastroj
  • Socialaj laboristoj
  • Policistoj
  • Klient-servistoj
  • Aliaj

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. (nl) Wat is een burn-out ? Arkivigite je 2020-08-10 per la retarkivo Wayback Machine (kio estas elbruliĝo?), Geestelijke gezondheidszorg,
  2. (de) Burn-out Arkivigite je 2019-04-10 per la retarkivo Wayback Machine, en: Dorsch, Lexikon der Psychologie Hogrefe, 2017
  3. (en) C. Maslach i. a.: Job Burnout. En: Annual Review of Psychology, 52, 2001. T. S. Kristensen k. a.: The Copenhagen Burnout Inventory: A new tool for the assessment of burnout. En: Work & Stress 19 (2005) Nr. 3