Euechinoidea

Kiel legi la taksonomion Euechinoidea
Troveblo de fosilioj: Malfrua Triaso - Nun
Paracentrotus lividus
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia Filumo: Eĥinodermoj Echinodermata Subfilumo: Echinozoa Klaso: Eĥinoj Echinoidea Subklaso: Euechinoidea Bronn, 1860
Ordoj
Vidu tekston
Aliaj Vikimediaj projektoj

Euechinoidea estas subklaso de eĥinodermoj en la klaso eĥinoj (Echinoidea).
Ĝi enhavas preskaŭ ĉiujn aktualajn speciojn de eĥinoj kaj ŝajne aperis en la Triaso.

Karakteroj

Preskaŭ ĉiuj aktualaj eĥinoj estas Euechinoidea: la esceptoj apartenas al la ordo Cidaroida, kutime limigita al profundegejoj aŭ iom ekstremaj ekologiaj niĉoj, karaktere havanta grandajn klabformajn radietojn senepidermajn.

La subklaso Euechinoidea kunkolektas kaj regulajn eĥinojn (sferajn kun la buŝo sube kaj la anuso supre) kaj malregulajn eĥinojn (ne sekvantajn tiun kanonan strukturon : platajn, longiĝintajn, korformajn...), krom iuj pli unikaj formoj (iuj "krajoneĥinoj", la "testudeĥino" Colobocentrotus...).

• La karapaco konsistas el 10 kolonoj de ambulakraj kaj interambulakraj platoj, aranĝitaj laŭ duoble kvinradia simetrio. Ili konsistas el kalcia karbonato plifortigita per kalcitaj unukristaloj.
• La pikaj radietoj estas kovritaj per cilihava epidermo, kiu malhelpas, ke algoj kresku.
• Ili havas sferidiojn (sensorganojn) sur la karapaco.
• Ili ankaŭ havas pedunkletajn organojn, aŭ sferajn aŭ tripintajn.

Ĉi tiu grupo estis draste reordigita post genetika esploro en 2022.

Klasifiko

Laŭ Tutmonda Registro pri Maraj Specioj (1-an de aprilo 2022): ... infraklaso Aulodonta Jackson, 1912 superordo Diadematacea Duncan, 1889 (emend. Mongiardino Koch et al., 2022) ordo Diadematoida Duncan, 1889 — 2 familioj ordo Micropygoida Kroh & Smith, 2010 — 1 familio superordo Echinothuriacea Jensen, 1982 (emend. Mongiardino Koch et al., 2018) ordo Aspidodiadematoida Kroh & Smith, 2010 — 2 vivantaj familioj ordo Echinothurioida Claus, 1880 — 3 familioj ordo Pedinoida Mortensen, 1939 — 1 familio genro Pedinothuria Gregory, 1897 † familio Pelanechinidae Groom, 1887 † infraklaso Carinacea Kroh & Smith, 2010 superordo Calycina Gregory, 1900 ordo Phymosomatoida Mortensen, 1904 † superordo Echinacea Claus, 1876 ordo Arbacioida Gregory, 1900 — 1 familio ordo Camarodonta Jackson, 1912 — 8 familioj ordo Salenioida Delage & Hérouard, 1903 — 1 familio ordo Stomopneustoida Kroh & Smith, 2010 — 2 familioj familio Glyphopneustidae Smith & Wright, 1993 † familio Hemicidaridae Wright, 1857 † familio Orthopsidae Duncan, 1889 † familio Pseudodiadematidae Pomel, 1883 † infraklaso Irregularia Latreille, 1825 subterklaso Atelostomata von Zittel, 1879 ordo Holasteroida Durham & Melville, 1957 — 6 familioj ordo Spatangoida L. Agassiz, 1840 — 17 familioj subterklaso Neognathostomata Smith, 1981 familio Apatopygidae Kier, 1962 ordo Echinoneoida H. L. Clark, 1925 — 1 familio superordo Luminacea Mongiardino Koch, Thompson, Hiley, McCowin, Armstrong, Coppard, Aguilera, Bronstein, Kroh, Mooi & Rouse, 2022 ordo Clypeasteroida A.Agassiz, 1872 — 10 familioj ordo Echinolampadacea Mongiardino Koch et al., 2018 — 1 familio familio Archiaciidae Cotteau & Triger, 1869 † familio Clypeidae Lambert, 1898 † familio Clypeolampadidae Kier, 1962 † familio Nucleolitidae L. Agassiz & Desor, 1847 † familio Pygaulidae Lambert, 1905 † ordo Holectypoida Ducan, 1889 † familio Desorellidae Lambert, 1911 † familio Galeropygidae Lambert, 1911 † familio Menopygidae Lambert, 1911 † familio Pygasteridae Lambert, 1900 † familio Pygorhytidae Lambert, 1909 †

• 
  Ruĝa eĥino (Astropyga radiata, Diadematacea)
• 
  Fajra eĥino (Asthenosoma varium, Echinothuriacea)
• 
  Purpura eĥino (Paracentrotus lividus, Carinacea)
• 
  Purpura korforma eĥino (Spatangus purpureus, Irregularia)
• 
  Fabforma eĥino (Echinocyamus pusillus, Irregularia).

Bibliografio

• Kroh, A. & Smith, A. B. 2010, « The phylogeny and classification of post-Palaeozoic echinoids. », Journal of Systematic Palaeontology 8, 147-212.
• (2022) “Phylogenomic analyses of echinoid diversification prompt a re-evaluation of their fossil record”, eLife (fr). doi:10.7554/eLife.72460. .