Indico de homa disvolviĝo

La Indico de homa disvolviĝo, esperanta mallongigo IHD, aŭ angle Human Development Index, mallonge HDI, estas indico kiu montras staton de homa evoluo en landoj de la mondo. Ĝi estas publikigata ĉiujare en raporto (angle titolata Human Development Report, HDR), eldonita de la Unuiĝintaj Nacioj.

Komparo[redakti | redakti fonton]

Oni komparas ne nur la MEP, sed ankaŭ vivdaŭron kaj edukitecon de la loĝantoj.

La faktoro de vivdaŭro montras kiel indikilo la sanoprizorgon, nutradon kaj higienon; la edukiteco montras akiritajn sciojn kaj eble enspezojn.

Oni uzas la suban formulon:

${\textrm {indico}}={\frac {{\textrm {ver}}{\textrm {a\,valoro}}-{\textrm {suba\,limvaloro}}}{{\textrm {supra\,limvaloro}}-{\textrm {suba\,limvaloro}}}}$

La lastaj unuaj[redakti | redakti fonton]

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Landoj laŭ indico de homa disvolviĝo.

2011 (2011)– Norvegio
2010 (2010)– Norvegio
2009 (2007)– Norvegio
2008 (2006)– Islando
2007 (2005)– Islando
2006 (2004)– Norvegio
2005 (2003)– Norvegio
2004 (2002)– Norvegio
2003 (2001)– Norvegio
2002 (2000)– Norvegio
2001 (1999)– Norvegio
2000 (1998)– Kanado
1999 (1997)– Kanado
1998 (1995)– Kanado
1997 (1994)– Kanado
1996 (1993)– Kanado
1995 (1992)– Kanado
1994 (????)– Kanado
1993 (????)– Japanio
1992 (1990)– Japanio
1991 (1990)– Japanio
1990 (????)– Japanio
1985 (????)– Japanio
1980 (????)– Svislando

Kritiko[redakti | redakti fonton]

Pro la daŭra kritiko de la indico (alta pozicio de Japanio, spite al stato de virinoj tie; landoj kun samaj HDI, sed tre diversaj homaj rajtoj ktp.), laŭ peto de Barato, HDI ne plu estas uzata ekde mezo de la 1990-aj jaroj en oficialaj dokumentoj de UN.^[1]