Paul Langenscheidt

afiŝo fare de Luděk Marold por la serioj Bibliothek Sans-Gêne kaj Bibliothek Mignon aperintaj en la eldonejo Dr. Paul Langenscheidt

Paul LANGENSCHEIDT (pseŭdonimo Erwin Rex; naskiĝinta la 25-an de novembro 1860 en Berlino, mortinta la 30-an de septembro 1925 samloke) estis germana eldonisto kaj verkisto.

Vivo

Estante filo de la eldonisto Gustav Langenscheidt frekventis la berlinan Reĝan Vilhelman Gimnazion kaj gimnaziojn en Neuwied kaj Monastero. Poste studis li modernajn filologiojn Berline, Monastere kaj Londone. Inter 1881 kaj 1882 li volontulis kiel unujarulo; poste promociiĝis li rezerva oficiro (kavalerio). Doktoriĝo al li sukcesis en 1884 en Tübingen, la jaron kiam li fariĝis kunlaboranto en la patra eldonejo. En 1888 li fondis propran eldonejon Dr. Paul Langenscheidt, kun sortimentoj komerca, kriminala kaj beletra.

Krom la edonisteco Paul Langenscheidt mem verkadis. Lia verkaro ampleksas romanojn, rakontojn kaj teatraĵojn. Sed li ankaŭ tradukis el la franca lingvo kaj estis ekde 1908 eldonisto de la kriminalista fakleksikono Enzyklopädie der modernen Kriminalistik. Kelkaj liaj verkoj vere furoris. La en 1907 aperinta romano Arme kleine Eva atingis ĝis 1922 eldonkvanton de 100 miloj da ekzempleroj, la romano Ich hab' dich lieb (1909) vendiĝis ĝis 1930 pli ol 80 mil fojoj; la verkon Du bist mein (1911) aĉetis ĝis 1928 sepdek mil homoj.

Paul Langenscheidt membris ĉe la studenta korporacio Landsmannschaft Guilelmia.

Verkoj

• Abriß der Geschichte der antiken Litteratur, Berlin-Schöneberg 1885 (sub la plumnomo Erwin Rex)
• Die Jugenddramen des Pierre Corneille, Berlin 1885
• Kaufmännisches Miniatur-Lexikon, Berlin 1890
• Fremdwörterbuch, Berlin 1891 (sub la plumnomo Erwin Rex)
• Fesch und vornehm, Berlin 1892 (sub la plumnomo Erwin Rex)
• Wem bring' ich wohl das erste Glas?, Berlin 1892 (sub la plumnomo Erwin Rex)
• Kaufmännische Unterrichtsstunden, Berlin (kune kun Johann Friedrich Schär)
  • 1. Buchhaltung im Warenhandel, Fabrikbetrieb und Bankgeschäft, 1894
  • 2. Kontorpraxis, 1897
• Abwärts, Berlin 1895 (sub la plumnomo Erwin Rex)
• Gährung, Berlin 1895
• Eine Mutter, Berlin 1895 (sub la plumnomo Erwin Rex)
• Die fünfte Schwadron, Berlin 1896
• Gegen den Strom, Berlin 1896
• Herzogin Agnes, Berlin 1898
• Lieder des Glücks, Berlin 1898
• Orlow, Berlin 1899
• Um nichts!, Berlin 1904
• Arme kleine Eva!, Berlin 1907
• Eine dumme Geschichte, Groß-Lichterfelde 1908
• Graf Cohn, Groß-Lichterfelde 1909
• Ich hab' dich lieb!, Groß-Lichterfelde 1909
• Du bist mein, Berlin 1911, surrete
• Blondes Gift, Berlin 1912 (filmigo en 1919)
• Mutter, hilf mir!, Berlin 1913
• Der Preußenzar, Berlin 1914
• Taumel, Berlin 1914
• Soldatenherzen, Berlin 1915
• Beate, Berlin 1919
• Diplomatie der Ehe, Berlin 1919
• Der Sprung ins Dunkle, Berlin 1920
• Kanaillen, Berlin 1921
• Heute ist heut, Berlin 1922
• Narren der Liebe, Berlin 1923
• Prinzessin Thea, Berlin 1924
• Der Bräutereigen, Berlin 1925
• Seine Freundin, Berlin 1926
• Lebenskunst, Berlin 1927

Eldoniste

• Wovon sie träumen, Berlin 1912 (eldoniĝo sub la plumnomo Erwin Rex)
• Paul Lacroix: Geschichte der Prostitution, Berlin 1925

Tradukiste

• Albert Dubois: Greisenrache, Berlin 1905 (traduko sub la plumnomo Erwin Rex)
• Enrique Gómez Carrillo: Allerhard Püppchen von hier und anderwärts, Berlin-Gr. Lichterfelde 1904
• Georges Manolescu: Gescheitert, Berlin-Groß-Lichterfelde-Ost 1905; Mein abenteuerliches Leben als Hochstapler: wohlfeile Ausgabe, Georges Manolescu, Fürst Lahovary; aus dem Französischen übersetzt von Dr. Paul Langenscheidt; kommentiert von Horst Lauinger; mit einem Nachwort von Thomas Sprecher, München: Manesse, 2020, ISBN 978-3-7175-2514-1
• Hugues Rebell: In den Bädern von Bajae, Berlin/Groß- Lichterfelde 1904
• Joseph Henri Rosny: Sündige Liebe, Berlin-Gr. Lichterfelde 1904

Literaturo

• Richard Wrede kaj Hans von Reinfels (eld.): Das geistige Berlin. Storm, Berlin 1897, p. 278
• Wilhelm Kosch: Deutsches Literaturlexikon. Dua eldono, volumo 2, Bern 1953, p. 278

Eksteraj ligiloj

• verkoj ĉe Projekt-Gutenberg