Plurjara planto

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Plurjara plantoperena planto (el la latine perennis, perenne = „dauranta tra la tuta jaro“),[1] estas termino el botaniko por plantoj, kiuj vivas plurajn jarojn kaj kiuj plurfoje, plej ofte unufoje jare, floras kaj fruktas.

Perenaj plantoj estas nomataj ankaŭ plurfoje florantaj, „polakantaj“, „polikarpaj“ aŭ iteroparaj plantoj – male al plantoj kiuj nur unufoje en sia vivo florantaj kaj fruktantaj plantoj, kiuj nomiĝas hapaksantaj, monokarpaj aŭ semelparaj plantoj.

Diferencigo de plujaraj plantoj[redakti | redakti fonton]

Ĉe plurjaraj plantoj oni distingas inter lignoplantoj (arboj, arbustoj, arbedoj liano)j, kiuj havas lignajn trunkojn kaj branĉojn, kaj staŭdoj kun herbecaj kaj nelignaj tigoj. Kromaj ecoj de la plurjaraj plantoj estas sekecrezisto kaj ventrezisto. En mezaj kaj altaj latitudoj (minimume ekde geografia latitudo de 30°) la plantoj devas toleri froston (frostrezisto).

Resumo[redakti | redakti fonton]

kolektiva termino botanika termino hortkulura termino Charakteristika
Semelpara

(unufoje naskanta)

en botaniko ankaŭ:
hapaksanta
(unufoje floranta)
monokarpa
(unufoje fruktanta)

(somer)- unujara planto
(unujara)
unujara vivas nur unu vegetan periodon ĝis la floro kaj semigado, poste pereo herbeca
dujara / vintra-unujara (dujara) dujara vivas du vegetajn periodojn dividatajn de malvarm- aŭ sekperiodo ĝis florado kaj semigado, poste pereo
„plurienn“
(multjara)
plurjara vivas dum pli ol du malvarm- aŭ sekperiodoj dividataj vegetperiodoj ĝis florado kaj semigado, poste pereo herbeca (staŭdoj) aŭ ligneca (arbedoj, arbustoj, arboj, lianoj)
Iteropara

(plurfoje naskanta)

en botaniko ankaŭ:
polakanta (plurfoje floranta)
polikarpa
(plurfoje fruktanta)

perena
(daŭranta)
plurfoja florado kaj semigado sen poszta pereo

escepta kazo
„unujare kultivataj plantoj“:
plurjaraj aŭ daurantaj, sed ne vintrorezistaj, tial en la modera klimato de facto nur unu vegetperiodo vivanta

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. Josef M. Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch Der kleine Stowasser. Hölder/Pichler/Tempsky, Wien 1980, ISBN 3-209-00225-8.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]