Leptono: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
'''Leptono''' estas subatoma [[partiklo]] kun entjerplusduona [[spino (fiziko)|spino]] ([[fermiono]]), kiu ne havas iun internana strukturon kaj ne partoprenas en [[forta nuklea forto|fortaj interagoj]]. La etimo de la vorto ''leptono'' estas de [[greka lingvo|greka]] vorto λεπτός, kiu signifas "malpeza". La terminon enkondukis [[Leon Rosenfeld]] en [[1948]] pro la fakto ke ĉiuj konataj tiatempe leptonoj havis ege malpli grandajn [[maso]]j ol kompundaj "pezaj" partikloj [[bariono]]j. Nuntempe tiu ĉi termino ne plu estas vera, ĉar ekzemple [[taŭono]] estas preskaŭ duoble pli peza ol tiaj barionoj kiel [[protono]] aŭ [[neŭtrono]].
'''Leptono''' estas subatoma [[partiklo]] kun entjerplusduona [[spino (fiziko)|spino]] ([[fermiono]]), kiu ne havas iun internana strukturon kaj ne partoprenas en [[forta nuklea forto|fortaj interagoj]]. La etimo de la vorto ''leptono'' estas de [[greka lingvo|greka]] vorto λεπτός, kiu signifas "malpeza". La terminon enkondukis [[Leon Rosenfeld]] en [[1948]] pro la fakto ke ĉiuj konataj tiatempe leptonoj havis ege malpli grandajn [[maso]]j ol kompundaj "pezaj" partikloj [[bariono]]j. Nuntempe tiu ĉi termino ne plu estas vera, ĉar ekzemple [[taŭono]] estas preskaŭ duoble pli peza ol tiaj barionoj kiel [[protono]] aŭ [[neŭtrono]].


La familio de la leptonoj enhavas la [[elektrono|elektronojn]], la [[muono|muonojn]], la [[taŭno|taŭnojn]], kaj iliajn respektivajn [[neŭtrino]]jn. Laŭ [[standarda modelo]] estas tri ''generacioj'' de leptonoj:
La familio de la leptonoj enhavas la [[elektrono|elektronojn]], la [[muono|muonojn]], la [[taŭono|taŭonojn]], kaj iliajn respektivajn [[neŭtrino]]jn. Laŭ [[standarda modelo]] estas tri ''generacioj'' de leptonoj:
*Unua: [[elektrono]], [[elektrona neŭtrino]]
*Unua: [[elektrono]], [[elektrona neŭtrino]]
*Dua: [[muono]], [[muona neŭtrino]]
*Dua: [[muono]], [[muona neŭtrino]]

Kiel registrite je 22:30, 9 jul. 2008

Leptono estas subatoma partiklo kun entjerplusduona spino (fermiono), kiu ne havas iun internana strukturon kaj ne partoprenas en fortaj interagoj. La etimo de la vorto leptono estas de greka vorto λεπτός, kiu signifas "malpeza". La terminon enkondukis Leon Rosenfeld en 1948 pro la fakto ke ĉiuj konataj tiatempe leptonoj havis ege malpli grandajn masoj ol kompundaj "pezaj" partikloj barionoj. Nuntempe tiu ĉi termino ne plu estas vera, ĉar ekzemple taŭono estas preskaŭ duoble pli peza ol tiaj barionoj kiel protononeŭtrono.

La familio de la leptonoj enhavas la elektronojn, la muonojn, la taŭonojn, kaj iliajn respektivajn neŭtrinojn. Laŭ standarda modelo estas tri generacioj de leptonoj:

Ŝargoj de ĉiuj konataj leptonoj estas negativaj (elektrono, muono, taŭno), aŭ neŭtraj (neŭtrinoj). Ŝargoj de iliaj kontraŭpartikloj estas, male, pozitivaj aŭ neŭtraj.

Nomo Ŝarĝo Pezo (GeV)
Elektrono -1 0,000511
Elektrona neŭtrino 0 0
Muono -1 0,1066
Muona neŭtrino 0 0
Taŭno -1 1,784
Taŭna neutrino 0 0

Vidu ankaŭ jenon:

greke Listo de partikloj

Eksteraj ligiloj

greke http://pdg.lbl.gov greke http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/particles/lepton.html greke http://www.aip.org/history/electron/jjsound.htm