Neŭrologio: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
e Mi korektas gramatikan eraron. |
Mi aldonas titolon "Specifa vortprovizo" |
||
Linio 16: | Linio 16: | ||
* meĥanismoj de la pensado. |
* meĥanismoj de la pensado. |
||
* nervaj malsanoj. |
* nervaj malsanoj. |
||
== Especifa vortprovizo == |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! colspan="2" |Termino |
|||
!Teoria fako |
|||
!Aplikata fako |
|||
|- |
|||
| rowspan="3" |Ĉefa termino |
|||
|asimilinta |
|||
|''neŭrologio, neŭrobiologio'' |
|||
|''neŭrologio (medicino)'' |
|||
|- |
|||
|esperantiginta |
|||
|''neŭroscienco'' |
|||
|''neŭromedicino'' |
|||
|- |
|||
|pura esperanta |
|||
|''nervoscienco'' |
|||
|''nervmedicino'' |
|||
|- |
|||
| rowspan="3" |Profesiisto |
|||
(formala) |
|||
|asimilinta |
|||
|''neŭrologo (scientisto)'' |
|||
|''neŭrologo (medicisto)'' |
|||
|- |
|||
|esperantiginta |
|||
|''neŭroscientisto'' |
|||
|''neŭromedicisto'' |
|||
|- |
|||
|pura esperanta |
|||
|''nervoscientisto'' |
|||
|''nervmedicisto'' |
|||
|- |
|||
| colspan="2" |Profesiisto (neformala) |
|||
|''–'' |
|||
|''–'' |
|||
|} |
|||
== Historio == |
== Historio == |
Kiel registrite je 13:23, 14 mar. 2017
Neŭrologio[1], nervomedicino aŭ neŭromedicino estas la scienca studo de la nerva sistemo (vidu nervoscienco), aplikita a la medicino. Laŭ tiu ĉi limigita senco, neŭrologio estas subfako de medicino, kiu pristudas la strukturon kaj funkciadon de la cerbo kaj de la nerva sistemo. Kuracistoj specialigitaj en la nerva sistemo nomiĝas neŭrologoj aŭ nervmedicistoj.
Laŭ pli larĝa senco, la termino neŭrologio estas kutime uzita kiel sinonimo de nervoscienco. Laŭ tiu ĉi fazo, neŭrologio estis tradicie vidita kiel branĉo de vivoscienco (biologio). Tamen, nervoscienco estas nuntempe interfaka scienco kiu kunlaboras kun aliaj kampoj kiel ekzemple kemio, komputilscienco, inĝenieristiko, matematiko, medicino, filozofio, fiziko, kaj psikologio. Laŭ tiu ĉi senco, la esprimo neŭrobiologio estas kutime uzita interŝanĝeble kun la esprimo neŭrologio, kvankam la unua specife aludas al la biologio de la nerva sistemo, dum la lasta aludas al la tuta scienco (inkluzive de siaj medicinaj aplikadoj) de la nerva sistemo.
La amplekso de neŭrologio plilarĝigis kaj nun inkludas malsamajn alirojn por studi la molekulajn, ĉelajn, evoluajn, strukturajn, funkciajn, komputilajn, kaj medicinajn aspektojn de la nerva sistemo. La teknikoj uzitaj per neŭrologoj ankaŭ disetendiĝis grandege, de molekulaj kaj ĉelaj studoj de individuaj nervĉeloj ĝis figurado de sensaj kaj movaj taskoj en la cerbo. Lastatempaj teoriaj progresoj en neŭrologio ankaŭ estis helpitaj per la studo de neŭralaj retoj.
Konsiderante la kreskantan nombron de sciencistoj kiuj studas la nervan sistemon, pluraj eminentaj neŭrologiaj organizaĵoj estas formitaj por disponigi forumon por ĉiuj neŭrologoj kaj edukistoj. Ekzemple, la International Brain Research Organization (Internacia cerbo Esploradorganizaĵo) estis fondita en 1960, la International Society for Neurochemistry (Internacia societo por Neŭrokemio) en 1963, la Eŭropa Cerbo kaj Konduta Societo en 1968, kaj la Society for Neuroscience (Societo por Neŭrologio) en 1969.
Studkampoj
Temas pri plurdisciplina studado, kiu iras de la molekula nivelo al ĝeneralaj psikologiaj konsideroj. Inter la plej studataj temoj troviĝas:
- funkciado de la sinapso je molekula nivelo.
- disvolviĝo de la nerva sistemo dum la embria vivo.
- origino de la nerva sistemo.
- meĥanismoj de lernado.
- meĥanismoj de la pensado.
- nervaj malsanoj.
Especifa vortprovizo
Termino | Teoria fako | Aplikata fako | |
---|---|---|---|
Ĉefa termino | asimilinta | neŭrologio, neŭrobiologio | neŭrologio (medicino) |
esperantiginta | neŭroscienco | neŭromedicino | |
pura esperanta | nervoscienco | nervmedicino | |
Profesiisto
(formala) |
asimilinta | neŭrologo (scientisto) | neŭrologo (medicisto) |
esperantiginta | neŭroscientisto | neŭromedicisto | |
pura esperanta | nervoscientisto | nervmedicisto | |
Profesiisto (neformala) | – | – |
Historio
Famaj neŭrologoj
- Paul Broca
- Jean Charcot
- Camillo Golgi
- Donald Hebb
- Giacomo Rizzolatti
- Kartezio
- Santiago Ramón y Cajal
Referencoj
- ↑ Plena Ilustrita Vortaro 2002, p. 782