Triptiko: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Alifono (diskuto | kontribuoj) Triptiko en Esperanto |
||
| Linio 4: | Linio 4: | ||
Laŭ [[Francisko Azorín]] '''triptiko''' estas ''Bildo tripanela; pentraĵo trifaldebla, foje uzata kiel retablo. Triptikoj -aŭ diptikoj, aŭ poliptikoj, laŭ la nombro de folioj- estis nomataj la unuaj libroj aŭ albumoj de la antikvaj grekoj k. romanoj: la folioj -skribotabuletoj- estis el ligno, metalo aŭ eburo, flanke kunligitaj per ŝnuro aŭ ĉarniroj''<ref>[[Francisko Azorín]], arkitekto, [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 204.</ref> Li indikas [[etimologio]]n el la greka ''triptikos'', el ''trais + ptikos'' (tri faldoj), kaj de tie la latina ''triptychus''. Kaj li aldonas la terminon ''polikliniko''.<ref>Azorín, samloke.</ref> |
Laŭ [[Francisko Azorín]] '''triptiko''' estas ''Bildo tripanela; pentraĵo trifaldebla, foje uzata kiel retablo. Triptikoj -aŭ diptikoj, aŭ poliptikoj, laŭ la nombro de folioj- estis nomataj la unuaj libroj aŭ albumoj de la antikvaj grekoj k. romanoj: la folioj -skribotabuletoj- estis el ligno, metalo aŭ eburo, flanke kunligitaj per ŝnuro aŭ ĉarniroj''<ref>[[Francisko Azorín]], arkitekto, [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 204.</ref> Li indikas [[etimologio]]n el la greka ''triptikos'', el ''trais + ptikos'' (tri faldoj), kaj de tie la latina ''triptychus''. Kaj li aldonas la terminon ''polikliniko''.<ref>Azorín, samloke.</ref> |
||
== |
== Triptiko en Esperanto == |
||
Brusela skulptisto, sinjoro Devaert, faris triptikon kun vortoj en Esperanto<ref>Noto : Kvankam ne parolante Esperanton, la artisto konscie uzis Esperanton kiel "internacia lingvo, kiu permesas dialogon kaj interpopolan komprenemon, rekonante kaj respektante la diversajn kulturojn" (laŭ vortumo de la artisto mem).</ref> kun aludoj al diversaj religioj kaj filozofioj. Kiam la triptiko estas fermita, oni legas la nekompletan frazon "Mi estas la pordode la senfina..." kaj kiam ĝi malfermiĝas, aperas la solvo per la lasta vorto : "AMO". La artaĵo simbolas la universalan amon kaj toleremon kaj ĝiaj uzitaj lignospecoj devenas de la kvar anguloj de la mondo : la cipreso, pinarbo kaj cedro estas krome bibliaj arboj. <ref>M. Demonty, Brusela [[skulptisto]] uzas Esperanton, Aktuala, p. 10-11, junio 1995, Reĝa Brusela Esperantista Grupo. </ref> |
|||
== Notoj kaj referencoj == |
|||
{{referencoj}} |
{{referencoj}} |
||
<br clear=all> |
<br clear=all> |
||
Kiel registrite je 22:12, 21 feb. 2018
Triptiko (greke triptychon) estas pentraĵo sur tabulo, konsistante el tri paneloj, el kiuj la du ekstremaj – kunligitaj al al centra per ĉarniroj – povas refaldiĝi kontraŭ tiu kaj ĝin plene kovri. Ĝi elformiĝis en la 14-a jarcento. Oni nomas ankaŭ triptiko la tripartan, alfermeblan etan altaron, bildon.
Laŭ Francisko Azorín triptiko estas Bildo tripanela; pentraĵo trifaldebla, foje uzata kiel retablo. Triptikoj -aŭ diptikoj, aŭ poliptikoj, laŭ la nombro de folioj- estis nomataj la unuaj libroj aŭ albumoj de la antikvaj grekoj k. romanoj: la folioj -skribotabuletoj- estis el ligno, metalo aŭ eburo, flanke kunligitaj per ŝnuro aŭ ĉarniroj[1] Li indikas etimologion el la greka triptikos, el trais + ptikos (tri faldoj), kaj de tie la latina triptychus. Kaj li aldonas la terminon polikliniko.[2]
Triptiko en Esperanto
Brusela skulptisto, sinjoro Devaert, faris triptikon kun vortoj en Esperanto[3] kun aludoj al diversaj religioj kaj filozofioj. Kiam la triptiko estas fermita, oni legas la nekompletan frazon "Mi estas la pordode la senfina..." kaj kiam ĝi malfermiĝas, aperas la solvo per la lasta vorto : "AMO". La artaĵo simbolas la universalan amon kaj toleremon kaj ĝiaj uzitaj lignospecoj devenas de la kvar anguloj de la mondo : la cipreso, pinarbo kaj cedro estas krome bibliaj arboj. [4]
Notoj kaj referencoj
- ↑ Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 204.
- ↑ Azorín, samloke.
- ↑ Noto : Kvankam ne parolante Esperanton, la artisto konscie uzis Esperanton kiel "internacia lingvo, kiu permesas dialogon kaj interpopolan komprenemon, rekonante kaj respektante la diversajn kulturojn" (laŭ vortumo de la artisto mem).
- ↑ M. Demonty, Brusela skulptisto uzas Esperanton, Aktuala, p. 10-11, junio 1995, Reĝa Brusela Esperantista Grupo.