Tankao: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 16:53, 8 maj. 2020

Tankao (japane 短 (たん)歌 (か), tanka; “mallonga poemo”) estas tradicia japana poeziaĵo, unu el la pli mallongaj formoj de utaoj, konsistanta el kvin versoj.

Priskribo

La metriko de japanlingva poezio estas kalkulata laŭ moraoj; unu silabo povas konsisti el unu morao (se la vokalo estas mallonga kaj fina konsonanto mankas) aŭ du (se la vokalo estas longa aŭ fina konsonanto ekzistas). Rimo ne ekzistas en tradicia japana poezio.

La tankao estas mallonga fiksforma poemo, konsistanta el kvin versoj, kies moraoj estas 5, 7, 5, 7, kaj 7:

supra stro- fo \| 〇〇〇〇〇
	〇〇〇〇〇〇〇
	〇〇〇〇〇	malsupra strofo \| 〇〇〇〇〇〇〇
〇〇〇〇〇〇〇

La unua tri versoj (17 moraoj) nomiĝas supra strofo (japane 上 (かみ)の句 (く), kami no ku), kaj la restantaj du partoj (14 moraoj) nomiĝas malsupra strofo (japane 下 (しも)の句 (く), shimo no ku).

Japanlingve, tankaoj estas tradicie presata sur du linioj, po unu strofo en linio:

〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇	〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇

Tio eblas, ĉar la ĉin-japanaj skribsignoj de japana ortografio ebligas kompaktan prezenton de longaj linioj.

Tankaoj en Esperanto

En Esperanto, pro la poezia metriko de tiu lingvo, la tankao estas kalkulata laŭ silaboj, ne moraoj. Ankaŭ, tankaoj tipe aperas en kvin horizontalaj linioj, ne en du.

Historio

La plej praaj tankaoj aperis en la 7-a jarcento, do la formo estas multe pli aĝa ol la pli konata hajko.

Ekzemploj de tankao en Esperanto

Punte de neĝo
pristerniĝas gazono;
silent' profunda,
plena je anticipo
regas super la domo.
Uitvlugt^[1]

lume kaj ombre
memoro lante velkas
inter la ŝtonoj
testudo kantas kantojn
de ŝeloj kaj de ostoj
Darlington^[2]

Referencoj

Eksteraj ligiloj

Huĝimoto, Tacuo. Nur praktike pri tankao: Kiel priversi ĝin en Esperanto (esperante).
Kiel priversi tankaon en Esperanto? de LEE Jung-kee

[1] Arkivo : Hajko en Esperanto (601 - 800)

[2] La Pruno Dorna

[1]

[2]

@@ Linio 6: / Linio 6: @@
 La tankao estas mallonga fiksforma poemo, konsistanta el kvin versoj, kies moraoj estas 5, 7, 5, 7, kaj 7:
+{| class=wikitable
-:〇〇〇〇〇
+|-
-:〇〇〇〇〇〇〇
-:〇〇〇〇〇
+| rowspan=3 | supra<br>stro-<br>fo | 〇〇〇〇〇
+|-
-:〇〇〇〇〇〇〇
-:〇〇〇〇〇〇〇
+| 〇〇〇〇〇〇〇
+|-
-La unua tri partoj (17 silaboj) nomiĝas '''supra strofo''' ({{lang-ja|{{rubentipo|上|かみ}}の{{rubentipo|句|く}}|t=kami no ku}}), kaj la restantaj du partoj (14 silaboj) nomiĝas '''malsupra strofo''' ({{lang-ja|{{rubentipo|下|しも}}の{{rubentipo|句|く}}|t=shimo no ku}}).
+| 〇〇〇〇〇
+| rowspan=2 | malsupra<br>strofo | 〇〇〇〇〇〇〇
+|-
+| 〇〇〇〇〇〇〇
+|}
+La unua tri versoj (17 moraoj) nomiĝas '''supra strofo''' ({{lang-ja|{{rubentipo|上|かみ}}の{{rubentipo|句|く}}|t=kami no ku}}), kaj la restantaj du partoj (14 moraoj) nomiĝas '''malsupra strofo''' ({{lang-ja|{{rubentipo|下|しも}}の{{rubentipo|句|く}}|t=shimo no ku}}).
-En [[Esperanto]], tankaoj aperas en kvin horizontalaj linioj de 5, 7, 5, 7, 7 silaboj.
+Japanlingve, tankaoj estas tradicie presata sur du linioj, po unu strofo en linio:
+{| class=wikitable
+|-
+| supra strofo | 〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇
+| malsupra strofo | 〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇〇
+|}
+Tio eblas, ĉar la ĉin-japanaj skribsignoj de japana ortografio ebligas kompaktan prezenton de longaj linioj.
+== Tankaoj en Esperanto ==
+En [[Esperanto]], pro la poezia metriko de tiu lingvo, la tankao estas kalkulata laŭ silaboj, ne moraoj. Ankaŭ, tankaoj tipe aperas en kvin horizontalaj linioj, ne en du.
+== Historio ==
 La plej praaj tankaoj aperis en la [[7-a jarcento]], do la formo estas multe pli aĝa ol la pli konata [[hajko]].