Stigmo

La stigmo estas la supra parto de pistilo de la karpelo de floro. Ĝi estas plej ofte humida kaj glua, sed ankaŭ povas esti seka“ ofte papiloza kaj havas la celo kapti polenojn.^[1]^[2]^[3]

Nedividita stigmo estas nomata kapa aŭ fadena. SE la stigmo estas dividita aŭ plurdividita, ĝi nomiĝis plurloba (ekzemple ĉe Brasikacoj) aŭ plufenda (ekzemple ĉe Krokusoj kaj Kampanulacoj) . Se la dividado estas ĝis al la pistilo, se ĉeestas pluraj stigmoj. Se ne estas stigmo, tiam la stigmo estas sidanta (ekzemple ĉe papavo). Malofte la stigmoj estas kaŝitaj ĉe la fino de la stigmo; tuba, (tubaj stigmoj; Paulownia).^[4] La stigmoj ankaŭ povas esti disbranĉitaj; ekzemple ĉe kelkaj Begonioj aŭ plumaj; ekzemple ĉe rizo, kaj povas esti funeloformaj; kiel ĉe Crocus sativus.

Se sidas pluraj stigmoj (ofte brile) kunigitaj, oni nomas tion stigmodiskon, ekzemple ĉe papavo aŭ nimfeacoj.

En kelkaj familioj de la lamiacoj ekzistas tuŝsensivaj stigmoj. Ili fermiĝas per tuŝo.^[5]^[6]^[7]

Malofta formo estas la hiperstigmo de tre malmultaj specioj (ekzemple Tambourissa religiosa). Ĉi tie la polenigado ne okazas direkte sur la stigmo, sed sur antaŭe staranta, ŝlima „buŝo“ de la malvastiganta petaloj, kiuj komplete kovras la karpelojn.^[8]

nodoforema stigno kun polenoj de lilio
knodoforma stigno de Clematis montana wilsonii
nodoforma stigno de Anemone nemorosa
ebena stigno de de Anemone nemorosa]]
stigna disko de papavo
stigno de sukeromaizo
plumhara stigno de rekta aveno
loba kaj malmola stigno de tulIpO
loba stigno de Epilobium hirsutum]]
liniforma stigno de legomkukurbo
diskoforma stigno de la pasifloro
stigmo ĉe Hibisko
stigmo ĉe pruno
liniforma stigno de Crateva religiosa
pluimharige stempel van ruige veldbies
lobaj stigmo de oficina taraksako
plumharaj instigmoj de geumo
diskoformaj stigmoj de rabarbo

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Werner Rothmaler: Exkursionsflora von Deutschland Gefäßpflanzen. Band 2, 15. Aufl., Volk und Wissen Verlag GmbH, Berlin 1990, ISBN 3-06-012563-5, S. 28.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Kategorio Stigmo en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Morphologie und Anatomie von Blüten und Blütenständen. Veit M. Dörken Arkivigite je 2017-09-23 per la retarkivo Wayback Machine, auf uni-konstanz.de.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

↑ K. R. Shivanna, Rajesh Tandon: Reproductive Ecology of Flowering Plants: A Manual. Springer, 2014, ISBN 978-81-322-2002-2, S. 51 ff.
↑ A. J. Richards: Plant Breeding Systems. Second Edition, Chapman & Hall, 1997, ISBN 0-412-57440-3, S. 57.
↑ Valayamghat Raghavan: Molecular Embryology of Flowering Plants. Cambridge Univ. Press, 1997, ISBN 0-521-55246-X, S. 182.
↑ Peter K. Endress: Diversity and Evolutionary Biology of Tropical Flowers. Cambridge Univ. Press, 1994, 1998, ISBN 0-521-42088-1, S. 73.
↑ Paul Simons: Pflanzen in Bewegung. Springer, 1994, 2014, ISBN 978-3-0348-6184-7 (Reprint), S. 69.
↑ Xiao-Fang Jin, Zhong-Ming Ye, Grace M. Amboka et al.: Stigma Sensitivity and the Duration of Temporary Closure Are Affected by Pollinator Identity in Mazus miquelii (Phrymaceae), a Species with Bilobed Stigma. In: Front Plant Sci. 8, 2017, S. 783, COI:10.3389/fpls.2017.00783.
↑ F. C. Newcombe: Significance of the Behavior of Sensitive Stigmas. In: American Journal of Botany. Vol. 9, No. 3, 1922, S. 99–120, COI:10.2307/2435484, online (PDF; 1,4 MB) bei Deep Blue, U-M Library - University of Michigan Library.
↑ Heinz Ellenberg, Karl Esser, Klaus Kubitzki u. a. (Hrsg.): Progress in Botany / Fortschritte der Botanik. Springer, 1980, ISBN 978-3-642-67875-2 (Reprint), S. 51.

[1] K. R. Shivanna, Rajesh Tandon: Reproductive Ecology of Flowering Plants: A Manual. Springer, 2014, ISBN 978-81-322-2002-2, S. 51 ff.

[2] A. J. Richards: Plant Breeding Systems. Second Edition, Chapman & Hall, 1997, ISBN 0-412-57440-3, S. 57.

[3] Valayamghat Raghavan: Molecular Embryology of Flowering Plants. Cambridge Univ. Press, 1997, ISBN 0-521-55246-X, S. 182.

[4] Peter K. Endress: Diversity and Evolutionary Biology of Tropical Flowers. Cambridge Univ. Press, 1994, 1998, ISBN 0-521-42088-1, S. 73.

[5] Paul Simons: Pflanzen in Bewegung. Springer, 1994, 2014, ISBN 978-3-0348-6184-7 (Reprint), S. 69.

[6] Xiao-Fang Jin, Zhong-Ming Ye, Grace M. Amboka et al.: Stigma Sensitivity and the Duration of Temporary Closure Are Affected by Pollinator Identity in Mazus miquelii (Phrymaceae), a Species with Bilobed Stigma. In: Front Plant Sci. 8, 2017, S. 783, COI:10.3389/fpls.2017.00783.

[7] F. C. Newcombe: Significance of the Behavior of Sensitive Stigmas. In: American Journal of Botany. Vol. 9, No. 3, 1922, S. 99–120, COI:10.2307/2435484, online (PDF; 1,4 MB) bei Deep Blue, U-M Library - University of Michigan Library.

[8] Heinz Ellenberg, Karl Esser, Klaus Kubitzki u. a. (Hrsg.): Progress in Botany / Fortschritte der Botanik. Springer, 1980, ISBN 978-3-642-67875-2 (Reprint), S. 51.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]