Valeto

El Vikipedio, la libera enciklopedio
17a-jarcenta valet de chambre.

Valeto laŭ la plej kompletaj vortaro de Esperanto estas evitinda vorto por ĉambristo,[1] en pli larĝa senco servisto: Valeto (de la franca forto valetvarlet, de vassellittus en la vulgara latino, "juna nobelulo, paĝio", diminutivo de vasallus en la mezepoka latino, "servanto", komparu la Esperantan vorton vasalo) estas termino por masklaj servistoj kiuj servas kiel personaj helpantoj al ties dungantoj. En la Mezepoko kaj Antikva Reĝimo, la franclingva esprimo valet de chambre utilis por aludi al la rolo por junaj korteganoj kaj specialistoj kiaj artistoj en reĝa kortego, sed la termino valet per si mem plej ofte referencas al normala servisto responsa pri la vestoj kaj personaj propraĵoj de dungistoj, kaj kiu faras minorajn aranĝojn. La esperanta neologismo spegulas la francan signifon.

Aliaj signifoj[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. La Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV), en la reta eldono de 2020, nur plej koncize informas per unu vorto, ke temas pri (evitinda) alternativa vorto por ĉambristo. La unua eldono de PIV el 1970 entute ne havas tiun signifon. Por komparo: La klarigo kiu estas "malgranda valo" en la eldono de 2020 ampleksis 15 vortojn, kvankam la vorto "val-et-o" fakte estas memklariga. Tio nur por ilustri, kiom negrava la aŭtoroj de la ilustrita vortaro de Esperanto juĝas la klarigon "valeto"=ĉambristo.