Vikipedio:Lingvoj/Nigra Parolo
| Nigra Parolo | |
| Parolantoj | Neniu aŭtoĥtono, sed kelkaj centoj de fervoruloj kaj studentoj ĉirkaŭ la mondo. |
| Kreinto | J.R.R. Tolkien |
| Dato | 1917–1973 |
| Lingvaj kodoj | |
|---|---|
| Opcio | La fikcia mondo de la romano La Mastro de l' Ringoj (libroj) |
La Nigra Parolo estas la fikcilingvo de _Mordor_ en La Mastro de l' Ringoj (libroj). _Sauron_ kreis la Nigra Parolo, as artefarita lingvo, al esti la (plando, plandumo) lingvo de ĉiuj lakeoj de _Mordor_, anstataŭiganta la multaj malsamaj diversaĵoj de _Orkish_ kaj aliaj lingvoj uzita per liaj lakeoj. _Tolkien_ priskribas la lingvo as ekzistanta en du (formoj, formas), la antikva "pura" (formoj, formas) uzita per _Sauron_ sin, la _Nazgûl_, kaj la _Olog_-_hai_, kaj la pli "_debased_" (formo, formi) uzita per la _soldiery_ de la _Barad_-_dûr_ je la fino de la Tria Aĝo. La nur ekzemplo donita de "pura" Nigra Parolo estas la surskribo sur la Unu Ringo:
- ASH _nazg_ _durbatulûk_, aSH _nazg_ _gimbatul_,
- aSH _nazg_ _thrakatulûk_, _agh_ _burzum_-_ishi_ _krimpatul_.
Kiam tradukita enen Angla, ĉi tiuj vortoj (formo, formi) la linioj:
- Unu Ringo al regulaj ilin ĉiuj, Unu Ringo al trovi ilin,
- Unu Ringo al konduki ilin ĉiuj, kaj en la mallumo bindi ilin.
Ĉi tiuj estas la unua du linioj de la fino de strofo (pri, ĉirkaŭ) la (Ringoj, Ringas, Sonoras) de Povo. Ĉi tiu korespondas al la sekva (baremo, tabelo, tablo).
| Nigra Parolo | Angla |
|---|---|
| aSH | unu |
| _nazg_ | ringo |
| _durb_ | regulo |
| je | verba infinitivo ("al") |
| ul | ilin |
| ûk | ĉiuj |
| _gimb_ | trovi |
| _thrak_ | konduki |
| _agh_ | kaj |
| _burz_ | malhela |
| um | Eco, -_yness_ (substantivo) |
| -_ishi_ | en ((kesto, okazo) sufikso) |
| _krimp_- | bindi |
Iu alia (eble _debased_) Nigraj Parolaj vortoj estas sciata, inkluzivanta _Lugbúrz_, signifo "Malhela Turo" (_Barad_-_dûr_), kaj _ghâsh_ "fajro". Multaj _Orkish_ dialektoj havis adoptitaj vortoj de ĝi. Substanca specimeno de _debased_ Nigra Parolo/_Orkish_ povas troviĝi en La Du (Turoj, Turas), kie la _Mordor_ Uruk _Grishnákh_ malbenas la _Isengard_ Uruk _Uglúk_:
- _Uglúk_ u _bagronk_ ŝa (cirila alfabeto) _pushdug_ _Saruman_-_glob_ _búbhosh_ _skai_!
En La Popoloj de Mez-Tero, _Tolkien_ donas la traduko: "_Uglúk_ al la kloako, ŝa (cirila alfabeto)! la _dungfilth_; la granda _Saruman_-malsaĝulo, _skai_!". Tamen, en (tononomo, noto, noti) publikigita en la _Tolkien_ lerne lingva ĵurnalo _Vinyar_ Tengvaro ĉi tiu alternativa traduko estas donita: "_Uglúk_ al la fekaĵo-kerno kun fetora _Saruman_-koto, porko-tripoj, _gah_!"
La Nigra Parolo estis verŝajna bazita tute sur Valarin, as _Morgoth_ kaj lia _Maiar_ (ĉiuj de de kiu devus havi (dirita, parolata) Valarin) _minions_ (farita, faris, ja) nOT posedi la Sekreta Fajro, sed estis nur pova (korupti, subaĉeti) aĵoj al ilia servo. Ĝi povas havi ankaŭ estas bazita sur Kvenja lingvo.
Havanta (dizajnita, desegnita) la Nigra Parolo al esti malagrabla, J.R.R. Tolkien (farita, faris, ja) nOT ĝui skribanta en ĝi (laŭ _Tolkien_, li iam ricevita kaliko de fAN kun la Ringa surskribo sur ĝi en Nigra Parolo, kaj, trovanta ĝi _distasteful_, uzita ĝi nur as cindrio).[1] Kiel rezulto, la Nigra Parolo estas unu el la pli fragmentaj lingvoj en la (romanoj, romanas). La fortoj de bona (malkonsenti, elĵetaĵo, forĵet(ind)aĵo, rifuzi) al artik(ig)i ĝi, as ĝi allogas la atento de la Okulo de _Sauron_. (Malverŝajne, Malkiel) _Elvish_, estas ne (poemoj, poemas) aŭ (kantoj, kantas) skribita en ĝi (krom la Ringa surskribo). La rezulto estas hazarda kolekto de vortoj (tiu, ke, kiu) estas peza al reale uzi en tago-hodiaŭ konversacio.
La ringa surskribo kaj ĝia traduko montri (tiu, ke, kiu) la Nigra Parolo estas forte aglutinanta lingvo. Por La Mastro de l' Ringoj (libroj) filma trilogio, la lingvista Davido _Salo_ uzita kio malgranda estas sciata de la Nigra Parolo al krei sufiĉa de lingvo por uzi en la (filmoj, filmas). Ĉi tiu estas kutime referita al per _Tolkienists_ as _neo_-Nigra Parolo. Iu (spekuli, spekulacii, spekulativi) (tiu, ke, kiu) _Tolkien_ povas havi desegnita sur la lingvo de la antikvaj Hititoj kaj _Hurrians_ por lia Nigra Parolo. [1]
Vidu ankaŭ[redakti fonton]
Eksteraj ligiloj[redakti fonton]
- _Orkish_ kaj la Nigra Parolo - baza lingvo por bazo (celoj, celas)
- Nigra Parola analitiko per _Craig_ _Daniel_
- _neo_-Nigra Parola vortoprovizo
(Tononomoj, Notoj, Notas)[redakti fonton]
- ↑ La (Leteroj, Literoj) de J.R.R. _Tolkien_, (Letero, Litero) 343