Academia Istropolitana
Academia Istropolitana estas la tria fondinta universitato en Hungara reĝlando, aktuale la unua akademio en la teritorio de Slovakio. Tiam la pli fruaj universitatoj jam ne funkciis en Hungarlando. Istropolitana estas greka loknomo de Bratislavo.
Historio
Ĝi estiĝis en la jaro 1465 en Posonium evidente al iniciato de Matiaso la 1-a (Hungario). La 19-an de majo de la sama jaro papo Paŭlo la 2-a igis konsenton al ties fondo. Ĝi estis malfermita nur en la jaro 1467. Per ties organizo estis laŭ modelo de universitato en Bologna komisiita ĉefepiskopo de Esztergom János Vitéz. Ni ne havas konservita ties matrikulojn nek statutojn, do ni povas nur konjekti, ĉu ĝi havis ĉiujn fakultatojn. Plej verŝajne estas, ke estis malfermita sole fakultato de liberaj artoj kaj teologia fakultato. La tuta vico da humanismaj sciencistoj agadis en ĝi. El pedagogoj estus nomota J. Regiomontanus, el signifaj finlernintoj poste István Werbőczy. Konfliktoj inter reĝo kaj kanceliero Vitéz post la jaro 1471 rompis la evoluon de la universitato, kio kaŭzis ankaŭ foriron de kelkaj instruistoj. Estas verŝajne, ke ĝi ne supervivis sian kreinton – reĝo Matiaso la 1-a mortis la 6-an de aprilo de 1490. En donacdokumento de Vladislao la 2-a Jagello el la jaro 1492 ĝi estas notita kiel „antaŭlonge forgesita“. Sed pro la ekzistado de Academia Istropolitana kreiĝis tradicio de Bratislavo kiel universitata urbo.
Nun Arta Altlernejo (VŠMU) funkcias en la konstruaĵo.