Dekoblaj kaj dekonaj unuoj
Prefiksoj por dekobloj kaj dekonoj
[redakti | redakti fonton]Listo de prefiksoj uzataj laŭ SI (la Sistemo Internacia de Unuoj) por la dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj.
| Prefikso | Deveno | Mallonge | Multiplikanto | Ekzemplo |
|---|---|---|---|---|
| kveta- | de lat. – "dek" | Q | 10 30 | kvetagramo (Qg) |
| rona- | de gr. – "naŭ" | R | 10 27 | ronabajto (RB) |
| jota- | de gr. – "ok" | Y | 10 24 | jotametro (Ym) |
| zeta- | de fr. – "sep" | Z | 10 21 | zetametro (Zm) |
| eksa- | de gr. – "ses" | E | 10 18 | eksametro (Em) |
| peta- | de gr. – "kvin" | P | 10 15 | petagramo (Pg) |
| tera- | de gr. – "monstro" | T | 10 12 | teravato (TW) |
| giga- | de gr. – "giganto" | G | 10 9 | gigavolto (GV) |
| mega- | de gr. – "granda" | M | 10 6 | megagramo (Mg) |
| kilo- | de gr. – "mil" | k | 10 3 | kilogramo (kg) |
| hekto- | de gr. – "cent" | h | 10 2 | hektolitro (hl) |
| deka- | de gr. – "dek" | da | 10 1 | dekametro (dam) |
| deci- | de lat. – "dek" | d | 10 −1 | decigramo (dg) |
| centi- | de lat. – "cent" | c | 10 −2 | centimetro (cm) |
| mili- | de lat. – "mil" | m | 10 −3 | miliampero (mA) |
| mikro- | de gr. – "malgranda" | µ | 10 −6 | mikrosekundo (µs) |
| nano- | de gr. – "nano" | n | 10 −9 | nanometro (nm) |
| piko- | de itala – "eta" | p | 10 −12 | pikofarado (pF) |
| femto- | de dana – "dek kvin" | f | 10 −15 | femtometro (fm) |
| ato- | de dana – "dek ok" | a | 10 −18 | atovato (aW) |
| zepto- | de fr. – "sep" | z | 10 −21 | zeptovato (zW) |
| jokto- | de gr. – "ok" | y | 10 −24 | joktovato (yW) |
| ronto- | de gr. – "naŭ" | r | 10 −27 | rontogramo (rg) |
| kvekto- | de lat. – "dek" | q | 10 −30 | kvektogramo (qg) |
Ekzemple:
- 1,0 km (kilometro) = 1000 m (metroj)
- 1 000 000 000 ns (nanosekundoj) = 1 s (sekundo).
Por kalkuloj, se ĉiuj grandoj estas esprimitaj en SI, formuloj ne bezonas enkondukon de koeficientoj, dependaj de elekto de mezurunuoj.
Duuma prefiksoj
[redakti | redakti fonton]| Valoro | SI-prefikso | Nomo | Duuma prefikso | Valoro |
|---|---|---|---|---|
| 1 000 | k | Kilo (k) | Ki | 1024 |
| 1 000 000 | M | Meg (M) | Mi | 1 048 576 |
| 1 000 000 000 | G | Gig | Gi | 1 073 741 824 |
| Prefiksoj SI | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 10n | Prefikso | Signo | Longa skalo (*malpreferinda nomo) |
Mallonga skalo (malpreferinda) |
Oblo | Deveno | Ekzemplo |
| 1030 | kveta | Q | kviniliono (*kvintiliono) |
noniliono | 1 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 | latine decem – “dek” | Qg – kvetagramo (kviniliono da gramoj) |
| 1027 | rona | R | kvariliardo (*kvadriliardo) |
oktiliono | 1 000 000 000 000 000 000 000 000 000 | greke ἐννέα – “naŭ” | RB – ronabajto (kvariliardo da bajtoj) |
| 1024 | jota | Y | kvariliono (*kvadriliono) |
septiliono | 1 000 000 000 000 000 000 000 000 | greke ὀκτώ – “ok” | YT – jotateslo (kvariliono da tesloj) |
| 1021 | zeta | Z | triiliardo (*triliardo) |
sekstiliono | 1 000 000 000 000 000 000 000 | france sept – “sep” | ZWb – zetavebero (mil triilionoj da veberoj) |
| 1018 | eksa | E | triiliono (*triliono) |
kvintiliono | 1 000 000 000 000 000 000 | greke ἕξ – “ses” | EJ – eksaĵulo (triiliono da ĵuloj) |
| 1015 | peta | P | duiliardo (*biliardo) |
kvadriliono | 1 000 000 000 000 000 | greke πέντε – “kvin” | PV – petavolto (mil duilionoj da voltoj) |
| 1012 | tera | T | duiliono (*biliono) |
triliono | 1 000 000 000 000 | greke τέρας – “monstro” | Tl – teralitro (duiliono da litroj) |
| 109 | giga | G | miliardo | biliono | 1 000 000 000 | greke γίγας – “grandega” | GW – gigavato (miliardo da vatoj) |
| 106 | mega | M | miliono | miliono | 1 000 000 | greke μέγας – “granda” | MHz – megaherco (miliono da hercoj) |
| 103 | kilo | k | mil | mil | 1 000 | greke χίλιοι – “mil” | kB – kilobajto (mil bajtoj) |
| 102 | hekto | h | cent | cent | 100 | greke έκατόν – “cent” | hPa – hektopaskalo (cent paskaloj) |
| 101 | deka | da | dek | dek | 10 | greke δέκα – “dek” | dalm – dekalumeno (dek lumenoj) |
| 10−1 | deci | d | dekono | - | 0,1 | latine decimus – “deka” | dB – decibelo (dekona belo) |
| 10−2 | centi | c | centono | - | 0,01 | latine centum – “cent” | cm – centimetro (centona metro) |
| 10−3 | mili | m | milono | - | 0,001 | latine mille – “mil” | mA – miliampero (milona ampero) |
| 10−6 | mikro | µ | milionono | - | 0,000 001 | greke μικρός – “malgranda” | μmol – mikromolo (milion-ona molo) |
| 10−9 | nano | n | miliardono | - | 0,000 000 001 | greke νανος – “nano” | nH – nanohenro (miliard-ona henro) |
| 10−12 | piko | p | duilionono (*bilionono) |
- | 0,000 000 000 001 | itale piccolo – “malgranda” | pF – pikofarado (duilion-ona farado) |
| 10−15 | femto | f | duiliardono (*biliardono) |
- | 0,000 000 000 000 001 | dane femten – “dek kvin” | fcd – femtokandelo (mil-duilion-ona kandelo) |
| 10−18 | ato | a | triilionono (*trilionono) |
- | 0,000 000 000 000 000 001 | dane atten – “dek ok” | as – atosekundo (triilion-ona sekundo) |
| 10−21 | zepto | z | triiliardono (*triliardono) |
- | 0,000 000 000 000 000 000 001 | france sept – “sep” | zC – zeptokulombo (mil-triilion-ona kulombo) |
| 10−24 | jokto | y | kvarilionono (*kvadrilionono) |
- | 0,000 000 000 000 000 000 000 001 | greke ὀκτώ – “ok” | yg – joktogramo (kvarilion-ona gramo) |
| 10−27 | ronto | r | kvariliardono (*kvadriliardono) |
- | 0,000 000 000 000 000 000 000 000 001 | greke ἐννέα – “naŭ” | rg – rontogramo (mil-kvarilion-ona gramo) |
| 10−30 | kvekto | q | kvinilionono (*kvintilionono) |
- | 0,000 000 000 000 000 000 000 000 000 001 | latine decem – “dek” | qg – kvektogramo (kvinilion-ona gramo) |