Dua Damo aŭ Sinjoro de Usono
Dua Damo de Usono (angle Second Lady of the United States kaj mallongigita SLOTUS) estas la neoficiala titolo donita al la edzino de la Vicprezidanto de Usono bazita sur la titolo de Unua Damo de Usono kiu estas preskaŭ ĉiam donita al la edzino de la Prezidanto de Usono. La esprimo "dua damo" estis ŝajne uzita por la unua fojo fare de Jenny Hubert, la edzino de Vicprezidanto Garrett Hubert, la vico de prezidanto William McKinley. Poste tiu titolo malmodiĝis, sed ĝia uzo estis renovigita en la 80-aj jaroj de la 20-a jarcento [1] [2]. En la naŭdekaj, la uzo de tiu ĉi titolo estis denove forlasita, favore al la titolo "edzino de la Vicprezidanto de Usono", sed ĝi estis revivigita dum la administrado de prezidanto Barack Obama [1]. Kun la elekto de Kamala Harris kiel Vicprezidanto de Usono en novembro 2020, la posteno estis plenigita por la unua fojo de viro - la edzo de Harris, Douglas Emhoff, kiu estis nomita la Dua Sinjoro de Usono (angle Second Gentleman of the United States kaj mallongigita SGOTUS). Emhoff ankaŭ estas la unua judoj se temas pri teni la pozicion.
Tra la jaroj, la amplekso de la publika malkovro de la Dua Damo spertis procezon de evoluo. Dum la rolo de la unua damo kiel gastigantino ĉe la Blanka Domo komencis esti akceptita ekde la komenco de la historio de Usono kaj kutime servis en ĉi tiu rolo alian familianon de la prezidanto en la okazo ke li estis vidvo aŭ fraŭlo, ĝis la fino de la 20-a jarcento kaj la komenco de la 21-a jarcento, duaj damoj, edzinoj la vicprezidantoj, ne altiris la atenton de la amaskomunikilaro.
Historie notindas ke Florid Calhoun, la edzino de John Calhoun estis centra figuro en la Petticoat Affair, socipolitika skandalo en kiu la Sekretario de Milito, John Eaton kaj lia edzino, Peggy Eaton, estis socie kondamnitaj. Ĉi tiu afero plue streĉis la jam streĉitan rilaton inter Vicprezidanto Calhoun kaj Prezidanto Andrew Jackson. En la nuntempo, Tipper Gore, la edzino de Vicprezidanto Al Gore, estis aktiva en pluraj sistemoj por forigi enhavon de usona popola kulturo, de filmoj, de televidprogramoj kaj muzikaj spektakloj, kiuj laŭ ŝia opinio estis abomenindaj kaj ŝi komencis okupiĝi pri tio ekde kiam ŝia edzo estis senatano. Ŝi defiis artistojn kiuj uzis ofensivajn vortojn kaj ofte interbatalis kun ŝiaj kritikistoj, kiel ekzemple la muzikbando Dead Kennedys, kaj la kantisto Jello Biafra. Lynn Chaney, edzino de Dick Cheney, apogis edukreformon, kaj elmontris specifajn fiaskojn de la publika eduka sistemo dum ŝia permanenta ofico kiel Dua Damo. Cheney estis subtenanto de instruado de historio kaj skribis kvin furorlibrojn pri la temo por infanoj kaj iliaj familioj [3]. Jill Biden, la edzino de la vicprezidanto dum la Obama prezidanteco, Joe Biden, laboris kiel anglalingva lektoro ĉe la komunuma kolegio de Norda Virginio kaj estas konsiderita la unua el ĉiuj edzinoj de vicprezidantoj se temas pri teni pagitan postenon dum la vicprezidanta oficperiodo de ŝia edzo. Biden estis implikita en pluraj kampanĵoj, inkluzive de plileviĝanta konscio pri mamkancero kaj legoscio.
En la kongreso de la Demokrata Partio en 2016, Biden komencis ŝian publikan paroladon kun la jeno : "Lasu min komenci mian paroladon dankante vin pro permesi al mi servi kiel la Dua Damo de Usono dum la pasintaj ok jaroj. Tio estis granda honoro por mi" [4]. Estis la unua fojo, ke ĉi tiu neoficiala titolo estis uzata de la Dua Damo ĉe nacia kongreso.
Ĝis Emhoff ekoficis, ekzistis 38 virinoj, 11 el kiuj poste funkciis kiel Unua Damo-Prezidantedzino. Tra la jaroj, ekzistis 17 periodoj en kiuj neniu funkciis kiel Dua Damo (en kazoj kie ekzistis neniu aktuala vicprezidanto entute, aŭ li estis vidvo aŭ fraŭlo). La plej longa periodo estis la 16 jaroj inter la enoficperiodoj de la edzoj de Abigail Adams kaj Anne Thompson. La lasta el tiuj periodoj estis la 132 tagoj en 1974 de kiam Gerald Ford ekoficis kiel Prezidanto de Usono (kiu antaŭe estis la Vicprezidanto kaj lia edzino Betty Ford funkciis kiel la Dua Damo), ĝis la komenco de la periodo en kiu deĵoris en la pozicio Happy Rockefeller, la edzino de la nov-elektita vico de Ford, Nelson Rockefeller.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ 1,0 1,1 Safire, William (2008). Safire's Political Dictionary. Oxford University Press. p. 249.
- ↑ Purcell, Edward (2010). Vice Presidents: A Biographical Dictionary. InfoBase. p. 237.
- ↑ "Mrs. Lynne Cheney". whitehouse.gov. The White House. Retrieved 2008-10-13.
- ↑ [https://www.demconvention.com/speeches/dr-jill-biden-2016-dnc-speech/ Enhavo de la parolado en la retejo de la Demokrata Partio
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Douglas Emhoff. Alirita January 21, 2021.
- Wives of Vice Presidents. Vice Presidents.com. Arkivita el la originalo je September 1, 2005. Alirita October 7, 2005.
Arkivigite je 2005-09-01 per la retarkivo Wayback Machine
En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Second ladies and gentlemen of the United States en la angla Vikipedio.