Duizopropilbenzeno

Vidu ankaŭ: 1,2-Duizopropilbenzeno, 1,3-Duizopropilbenzeno, kaj 1,4-Duizopropilbenzeno

Duizopropilbenzenoj
Sistema nomenklaturo	1,2-Duizopropilbenzeno	1,3-Duizopropilbenzeno	1,4-Duizopropilbenzeno
Ordinara nomo	o-Duizopropilbenzeno	m-Duizopropilbenzeno	p-Duizopropilbenzeno
Kemia strukturo
CAS-numero	577-55-9	99-62-7	100-18-5
PubChem	11345	7450	7486
Kemia formulo	C12H18
Molmaso	162.28 g/molo
Materistato	Likvaĵo
Fandopunkto	−57 °C	−63 °C	−17 °C
Bolpunkto	205 °C	203 °C	210 °C
Solvebleco	<1 g/L	0.072 mg·l−1 en akvo (25 °C)	Tute nesolvebla

Duizopropilbenzeno (C₁₂H₁₈) estas organika komponaĵo apartenanta al aromataj hidrokarbonidoj. Tipe ĝi ekzistas kiel miksaĵo de tri izomeroj kaj tiuj izomeroj estas 1,2- aŭ o-Duizopropilbenzeno, 1,3- aŭ m-Duizopropilbenzeno kaj 1,4- aŭ p-Duizopropilbenzeno. La substanco estas uzata por produkti aliajn kunmetaĵojn.

Karakterizaĵoj

Duizopropilbenzeno estas senkolora likvaĵo ĉe media temperaturo. Ĝi estas preskaŭ nesolvebla en akvo kaj pli solvebla en pluraj organikaj solvantoj kiel etanolo, duetiletero, acetono, benzeno kaj tetraklorometano. El la izomeroj, la p-izomero povas esti apartigita de la aliaj izomeroj per distilado, sed la bolpunktoj de la m- kaj o-izomeroj estas tro proksimaj unu al la alia por ke la apartigo estu efika.

Preparado kaj uzo

Duizopropilbenzeno povas esti produktita per la Friedel-Crafts-alkiliga reakcio inter benzeno kaj propileno, kaj miksaĵo de silicia oksido kaj aluminia rusto funkcias kiel katalizilo. La reakcio estas efektivigita je temperaturo de 150–250 °C kaj miksaĵo formiĝas en la reakcio, kiu enhavas la plej multajn p- kaj m-izomerojn kaj tre malmulte da o-izomero.

La plej grava uzo de Duizopropilbenzeno estas la produktado de rezorcinolo kaj hidrokinono el la m- kaj p-izomeroj. La procezo estas analoga al la kumena oksigeniga procezo uzita por prepari fenolon. En la unua paŝo, la izomeroj de duizopropilbenzeno estas oksigenitaj al duisopropilaj hidrokperoksidoj. Tiuj organikaj peroksidoj estas malkomponitaj per acida traktado en acetonon kaj resorcinolon aŭ hidrokinonon. p-Duizopropilbenzeno ankaŭ povas esti oksigenita al tereftalata acido. Izomeroj de la kunmetaĵo ankaŭ povas esti utiligitaj kiel solvantoj. Propofolo estas derivaĵo el la p-duizopropilbenzeno.