Ektopia gravedeco
| Kodo laŭ la Klasifiko Internacia de Malsanoj (versio 10) | ||
|---|---|---|
| O00.– | (ĉia) ektopia gravedeco (kodo "O nul nul") | |
| O00.0 | abdomena ektopia gravedeco | |
| O00.1 | ovodukta ektopia gravedeco | |
| O00.2 | ovaria ektopia gravedeco | |
| O00.8 | kroma ektopia gravedeco | |
| O00.9 | ne precizigita ektopia gravedeco | |
Ektopia gravedeco eksterendometria enplantado kaj kreskado de la embrio/feto.
Klasifiko
[redakti | redakti fonton]- Tuba (la plej ofta, 90-95 elcento)
- Intramura: en la parto de la tubo sekvanta la utera muro
- istma: en la meza kaj plej mallarĝa parto de la tubo(10 elcento).
- ampola: en la ekstera triono de la tubo: la plej ofta el ĉiuj (75 elcento)
- infundibla: en la striaro de la tuba pavilono.
- Tuba-ovaria
- Ovaria,
- Abdomena
- primara
- sekundara
- Intraligamenta
- Cervika
En la tuba-ovaria gravedeco la feta sako (fetujo) konstituiĝas parte per la tubo kaj per la ovaria histo. En la ovaria gravedeco la kreskado okazas tute en ovaria parenkimo (sekrecia histo), kvankam la ovario povas adaptiĝi pli facile ol la tubo, ofte rompiĝas frutempe. La abdomena gravedeco povas esti ĉu primare (unugrade) enplantita ĉu sekundare, tiukaze post unua enplantado en la tubo aŭ en la ovario. Lia ofteco estas 2,5 elcentoj el ĉiuj ektopiaj gravedecoj kaj estas precipe sekundara (duaperiodaj, duagradaj). La ovo plantiĝas ĉirkaŭ abdomenaj organoj kaj la placento intermetiĝas inter la intesto, la veziko, la hepato ktp. samtempe ekzistante decidua reakcio en la peritoneo. Tiuspeca gravedeco produktas ofte mortan feton (litopedion), kiu petriĝas, kalciiĝas (litopedium signifas petra bebo) aŭ maceris, sed aliakaze la feto povas supervivi ĝis la fino, kvankam tio estas tre danĝera ĉar ofte estas organa misformigo.
Ofteco
[redakti | redakti fonton]Unu el 100 aŭ 200 vivaj novnaskitoj, pli ofta en multakuŝintinoj ol neakuŝintinoj.
Kaŭzaro kaj riskaro
[redakti | redakti fonton]- Kronika pelva inflamo
- Enutera kontraŭnaskigilo
- Sekse kontaĝebla morbo ( Klamidiozo, Gonoreo)
- Denaska tuba/salpinga deformado
- Malgrandiĝo de la tuba kavo per ekstera premado
- Funkcia problemo (cilia mismovado precipe pro fumado)
- Endometriozo
- Uzo de profekundilo
Simptomoj
[redakti | redakti fonton]- Mallongadaŭra amenoreo
- Nevera menstruo aŭ utera sangado kun malmulta viskoza sangoverŝado
- Unuflanka pelva doloro
- Abdomena kramfo
- Kapturno kaj malforteco
- Ŝultra, kola kaj rektuma doloroj
- Sveno
Diagnozo
[redakti | redakti fonton]La ektopia gravedeco devas esti pripensata kiel kaŭzo de abdomena doloro en ĉiu virino, kies gravedeca laboratoria testo pozitivas. La unua celo estas diagnozi la urĝeco laŭ la risko antaŭ trafi ĝuste la loko de la gravedeco.
Travagina Sonografio
[redakti | redakti fonton]Sonografiaĵo montrante korbatantan embriujon en la tubo havas grandan specifecon je ektopia gravedeco.
Evoluo
[redakti | redakti fonton]La ektopia gravedeco evoluas ĝis la tuba aborto aŭ la tuba rompiĝo. Unuaokaze formiĝas sekundara abdomena eksterutera gravedeco. Duakaze okazas malekstera sangado ĉu karastrofe ĉu kronikanemie.
Similŝajnaj malsanoj
[redakti | redakti fonton]- Aborto
- Gravedeco-rilate kancero
- Ovaria kisto
- Adneksito
- Akuta apendicito.
Kuracado
[redakti | redakti fonton]Frua diagnozo permesas ĝin kuraci per Metroteksato (50 miligramoj po korpa kvadrata metro) se okazas ke:
- Ne estas ŝoko.
- La gravedeco mezuras malpli ol 3,5 centimetroj.
- Estas mezurebla la gonadotropino.
Ĥirurgio: salpingektomio (forpreno de la utera tubo/salpingo).
