Post informo de informagentejoj AFP[1] kaj AP[2], la 27-an de februaro2008, vaste diskoniĝas per diversaj informrimedoj ke "Esperanto estas kandidato por Nobel-Premio pri Paco en 2008". Fakte du svisajparlamentanoj[3] kandidatigis UEA-on [4][5], sed informagentejo AFP mencias Esperanton kaj ne UEA. Laŭ Libera Folio[6], Zamenhof en 1907 kaj plurfoje en la sekvaj jaroj [7], Felix Moscheles en 1913, Andreo Cseh (en 1934), kaj UEA (en 1954, 1955, 1988) jam estis proponitaj por la Nobel-Premio pri Paco. Tamen la arkivoj de Nobel-Premio restas sekretaj dum 50 jaroj, pli novaj informoj fontas el malkaŝo de informoj konservitaj sekretaj de la Nobel-Premiokomitato sed ofte sciigitaj de la proponintoj.
La du deputitinoj Gisèle Ory kaj Francine John-Calame devenas el La Chaux-de-Fonds, same kiel Mireille Grosjean; en tiu urbo Esperanto estas vaste konata pro la granda kaj grava arkivejo CDELI Centro de Dokumentado kaj Esploro pri la Lingvo Internacia, en la urba biblioteko, kaj pro la longdaŭra agado de Claude Gacond en tiu regiono. En CDELI okazis 2009-11-22 la gazetara konferenco, dum kiu la anonco pri kandidatigo estis farita. Tiu paŝo estas la rezulto de daŭra informado al gazetaro kaj politikistoj farita de Mireille Grosjean, kun-prezidanto de Svisa Esperanto-Societo kaj respondeculo pri gazetara informado en Romandio.
france :Le comité garde le secret sur la composition de la liste mais ceux qui proposent un nom le font souvent savoir. Les nominations 2008 comprennent donc Helmut Kohl, Abdelaziz Bouteflika, le mouvement pour l'esperanto, ...[8][9]
france :Malgré le secret entourant la liste, des noms et non des moindres ont filtré. On retrouve, comme annoncé dans un récent article consacré à ce sujet, l’ex-chancelier allemand Helmut Köhl, Abdelaziz Bouteflika ainsi que la langue l’Esperanto.
C’est la première fois qu’une langue internationale, l’Esperanto en l’occurrence créée au 19e siècle, figure dans une liste Nobel.[10]
france :L'ancien chancelier allemand Helmut Kohl, le président algérien Abdelaziz Bouteflika et la langue à vocation universelle de l'esperanto figurent selon toute probabilité parmi les près de 200 nominations pour le prix Nobel de la Paix.[9]
france :Deux parlementaires helvétiques ont aussi avancé la candidature de l'espéranto, langue internationale inventée à la fin du 19e siècle qu'elles considèrent comme un véhicule de paix et de fraternité.[1]
france : D’autres prétendants sont également cités à l’instar du président de la Commission européenne José Manuel Barroso, l’ex-chancelier allemand Helmut Kohl ainsi que l’espéranto, crédité de langue internationale de paix et inventée à la fin du 19e siècle. [...]
Enfin, le dernier postulant, qui n’est nullement une personnalité connue, est l’espéranto lancée par deux parlementaires helvétiques. A ce propos, l’une des deux marraines qui ont émis le souhait d’apprendre cette langue, a déclaré « qu’en dépit du fait que je ne parle pas cette langue, plusieurs messages contenus dans ce parler m’ont sensibilisée sur son rôle pour le dialogue et l’amitié entre les cultures ».[11]
Sur une note plus légère, deux parlementaires helvétiques ont avancé la candidature de l'espéranto, crédité d'être une langue de paix. "Je ne le parle pas moi-même mais de nombreux messages m'ont sensibilisée à son rôle pour le dialogue et l'amitié entre les cultures", a affirmé Gisèle Ory, une des deux marraines, qui dit maintenant souhaiter apprendre cette langue internationale inventée à la fin du 19e siècle.[12]
hispane : En una iniciativa menos solemne, dos políticos suizos propusieron al esperanto, considerado un lenguaje de paz y esperanza, creado en 1887 como un medio internacional de comunicación. [AFP][13][14]
angle : On a lighter note, two Swiss politicians have nominated Esperanto, seen as a language of peace and hope and devised in 1887 as an international medium of communication.
"I don't speak it myself but a number of people have drawn my attention to its role in developing dialogue and friendship between cultures," Gisèle Ory, one of the two nominators, told AFP, adding that she hoped to learn the artificial language someday.[15]
Du svisaj parlamentanoj proponas, ke Universala Esperanto-Asocio ricevu pacpremion de Nobel. Laŭ la reguloj de la premio, interalie parlamentanoj rajtas oficiale proponi kandidatojn al la norvega Nobel-komitato, kiu decidas pri la pacpremio. La parlamentanoj Gisèle Ory kaj Francine John-Calame jam sendis sian kandidatigon al Oslo.[5]
↑La arkivoj de la Nobel-komisiono tamen montras, ke jam en 1907 Ludoviko Zamenhof estis nomumita por la Nobel-premio pri paco de 12 britaj parlamentanoj. Li estis denove nomumita en 1909, kaj en 1910 lin nomumis ne nur kvar britaj parlamentanoj, sed ankaŭ 42 anoj de la franca parlamento. En tiu jaro la Nobel-komisiono ŝajne prenis la aferon iom serioze, ĉar la arkivo enhavas indikon, ke la nomumo estis oficiale prijuĝita de Halvdan Koht, norvegahistoriisto, membro de la Nobel-komitato kaj poste ankaŭ ministro de eksterlandaj aferoj de Norvegio. Zamenhof estis nomumita por la pac-premio ankaŭ en 1913, 1914, 1915, 1916 kaj 1917. (laŭ Libera Folio)
