Historio de kvantuma mekaniko
La historio de kvantuma mekaniko estas fundamenta parto de la historio de moderna fiziko. La ĉefaj ĉapitroj de ĉi tiu historio komenciĝas kun la apero de kvantumaj ideoj por klarigi individuajn fenomenojn - radiado de nigrakorpo, la fotoelektra efiko, suna emisio-spektroj - epoko nomita la Malnova aŭ Pli Malnova kvantuma teorio.[1] Konstruante sur la teknologio evoluigita en klasika mekaniko, la invento de onda mekaniko de Erwin Schrödinger kaj vastiĝo de multaj aliaj ekigas la "modernan" epokon komenciĝantan ĉirkaŭ 1925. La relativisma kvantuma teorio laboro de Paŭlo Dirako igis lin esplori kvantumteoriojn de radiado, kulminante per kvantuma elektrodinamiko, la unua kvantuma kampa teorio. La historio de kvantuma mekaniko daŭras en la historio de kvantuma kampa teorio. La historio de kvantuma kemio, teoria bazo de kemia strukturo, reakcio, kaj ligo, interplektiĝas kun la okazaĵoj diskutitaj en tiu artikolo.
La frazo "kvantuma mekaniko" estis kreita (en la germana, Quantenmechanik) fare de la grupo de fizikistoj inkluzive de Max Born, Werner Heisenberg, kaj Wolfgang Pauli, ĉe la Universitato de Göttingen en la fruaj 1920-aj jaroj, kaj unue estis uzita en la 1925 artikolo de Born "Zur Quantenmechanik".[2][3]
La vorto kvantumo venas de la latina vorto por "kiom" (kiel kvanto, nome cuantum). Io kio estas kvantigita, kiel la energio de la harmoniaj oscilatoroj de Planck, povas nur preni specifajn valorojn. Ekzemple, en la plej multaj landoj, mono estas efike kvantigita, kie la kvantumo de mono estas la plej malalt-valora monero en cirkulado. Mekaniko estas la branĉo de scienco, kiu traktas la agadon de fortoj sur objektoj. Do, kvantuma mekaniko estas la parto de mekaniko kiu traktas objektojn por kiuj apartaj ecoj estas kvantigitaj.
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Whittaker, Edmund T.. (1989) A history of the theories of aether & electricity. 2: The modern theories, 1900 - 1926. New York: Dover Publ. ISBN 978-0-486-26126-3.
- ↑ Max Born, My Life: Recollections of a Nobel Laureate, Taylor & Francis, London, 1978. ("We became more and more convinced that a radical change of the foundations of physics was necessary, i.e., a new kind of mechanics for which we used the term quantum mechanics. This word appears for the first time in physical literature in a paper of mine...")
- ↑ (2009-02-01) “The 1925 Born and Jordan paper "On quantum mechanics"”, American Journal of Physics (en) 77 (2), p. 128–139. doi:10.1119/1.3009634. Bibkodo:2009AmJPh..77..128F.