Natura Parko Adamello Brenta
| Natura Parko Adamello Brenta | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| regiona parko • protektata areo | |||
| Bazaj informoj | |||
| Situo: |  Italio
| ||
| Plej proksima urbo: | Trento | ||
| Geografia situo | 46° 13′ 12″ N, 10° 51′ 36″ O (mapo)46.2210.86Koordinatoj: 46° 13′ 12″ N, 10° 51′ 36″ O (mapo) | ||
| |||
 Natura Parko Adamello Brenta | |||
| Areo: | 62 051 km² | ||
| Fondita: | 1967 | ||
| Estrado | |||
| Retejo: | itale Oficiala retejo | ||
La natura parko Adamello Brenta estas protektita natura areo establita en 1967 kaj estas la plej granda protektita areo en Trentino. La administra sidejo de la parko situas en Strembo (TN), laŭ Nazionale n. 24.
Historio[redakti | redakti fonton]
Pri la ebla kreado de la parko oni parolis jam ekde la fruaj 1900-aj jaroj, kaj antaŭ la Dua Mondmilito - kadre de la projekto pri protekto de bruna urso aktive subtenata de la princo kaj senatano Gian Giacomo Gallarati Scotti, (kiu respondecis interalie pri la malpermeso de ursĉasado en Italio ekde 1940) - kiel nova vasta areo de protektita nacia parko (kune kun la Stelvio-parko).
Tamen historiaj sortoŝanĝoj interkovris ĉi tiujn projektojn, kiuj - ŝanĝiĝante - iris al konkreta formo nur en la postmilita periodo, kun la kreado en 1967 de la "Natura Parko Adamello Brenta" [1], en la teritorio de la provinco Trento, al kiu, en 1983 - sur la lombarda flanko - aldoniĝis la Adamello-regiona parko [2]. La parko havis Carlo Eligio Valentini kiel sia unua prezidanto.
Teritorio[redakti | redakti fonton]
Ĝi etendiĝas en okcidenta Trentino inter la Val di Non, la Giudicarie kaj Val di Sole, sur areo de pli ol 620 kvadrataj kilometroj, kiu inkluzivas la Adamello-Presanella montarajn grupojn (en kiuj troviĝas unu el la plej grandaj eŭropaj glaĉeroj) kaj la Brenta Dolomitoj.
La parko ankaŭ zorgas pri protektado de la kvalito de la akvoj de la multaj riveretoj kaj pli ol 80 lagoj inkluditaj en la areo, kun speciala atento al la Tovel, konata pro la ruĝa koloro kiun ĝiaj akvoj alprenis en kelkaj sezonoj pro algoflorado ĝis 1964.
Flaŭro[redakti | redakti fonton]
La riĉeco kaj diverseco de flaŭro kaj vegetaĵaro trovitaj en la Adamello-Brenta natura parko estas trovebla nur en malmultaj aliaj lokoj de la Alpa arko. La ĉeesto de du apartaj sektoroj kun malsamaj geologiaj karakterizaĵoj (la kalkaj- sedimentaj rokoj de la Brenta Grupo kaj la kristalentrudintaj rokoj de la Adamello-Presanella) favoris la naturan evoluon de endemiaj specioj kaj karakterizaj plantaj asociaĵoj, kaj tio estas precipe evidenta en la vegetaĵaj zonoj super la arbolimo. De la valfundo kaj la montodeklivoj kovritaj de vastaj arbaroj, ĝis la alpaj herbejoj en alta altitudo kie pioniraj plantoj spitas la elementojn, la froston kaj la ventojn kaj kie la lastaj floroj tenace alkroĉiĝas al la rokoj, la tuta planta pejzaĝo de la parko estas fonto de profunda naturisma intereso kaj de granda vida allogo.
Proksimume triono de la surfaco de la parko estas kovrita per arbaroj, kiuj en la pli malalta altitudo plejparte konsistas el larĝfoliaj arboj. Ĉi tie la plej reprezentaj specioj estas acero, kornujo, monta frakseno, avelo, saliko, karno, lanuga kverko kaj frakseno. En la supra montara ebenaĵo ankoraŭ troviĝas la tipaj fagarbaraj formacioj kaj la miksita foliarbaro kaj pinglarbaro; ĉi-lastaj estas definitive ĝeneralaj ĉar en la pasinteco arbar-kulturo pli favoris ilian ĉeeston. Kie tio ne okazis, la fagaro povis libere disvolviĝi (Val Daone, Val Genova kaj eksteraj Giudicarie).
Pli alte etendiĝas la zono de pingloarboj - piceo, lariko kaj ŝtona pino - kiu okupas senkompare la plej grandan arbaran areon en la parko kaj atingas altecon de 1900–2000 m. La picearbaro, estas intermetita kun paŝtejoj kaj kampoj de paŝtodomoj. La supra zono de arbara vegetaĵaro konsistas el larikaj arbaroj kaj sporadaj formacioj de ŝtonpino. Pli ol iu ajn alia specio, la lariko esprimas la karakterizaĵojn de pionira planto: ĝi ekloĝas unue sur altnivelaj surfacoj, kiuj ne plu estas submetitaj al paŝtado kaj sur areoj trafitaj de la komencaj etapoj de koloniigo (skreoj). La ŝtonpino okupas malgrandajn arbarkovritajn areojn en la lokoj de la parko kun pli kontinenta klimato (Val di Fumo kaj la areo de la Lago Malghette).
Faŭno[redakti | redakti fonton]
Projekto Ursa Vivo[redakti | redakti fonton]
.jpg)