Osei Kofi Tutu la 1-a
| Osei Kofi Tutu la 1-a | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Persona informo | |||||
| Naskonomo | Osei Kofi Tutu | ||||
| Naskiĝo | 30-an de novembro 1659 en Anyinam | ||||
| Morto | 1-an de januaro 1717 (57-jaraĝa) | ||||
| Lingvoj | angla vd | ||||
| Ŝtataneco | Ganao  vd
| ||||
| Familio | |||||
| Dinastio | Oyoko (clan) vd | ||||
| Patro | Owusu Panyin (en)  vd
| ||||
| Patrino | Maanu Kotosii (en) vd
| ||||
| Gefratoj | Nyako Kusi Amoa (en) kaj Kyirama (en) vd
| ||||
| Infanoj | Owusu Afriyie (en) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | Asantehene (en) (1701–1717) monarko (1680–1717) vd
| ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Osei Kofi Tutu la 1-a (aŭ Otumfuo Osei Tutu) estis la fondinto de la Aŝantia Reĝlando. Li iĝis gvidanto de urbo Kumasi en 1675, posteulante sian onklon Obiri Yeboah. Kun la helpo de pafiloj de la eŭropaj komercistoj – interŝanĝitaj je oro, sklavoj – li grave ekspandis la potencon de la urbo-ŝtato. Li gvidis aliancon de aŝantiaj ŝtatoj kontraŭ la regiona hegemono de la Denkyira-popolo, venkinte ilin. Poste – per armiloj kaj diplomatio – li atingis fidelec-deklarojn de la aliaj aŝantiaj urbo-ŝtatoj al Kumasi. Dum lia kariero lin helpis la religia gvidanto Okomfo Anokye.
La Aŝantia Reĝlando oficiale estis formita en 1701 kaj Osie Tutu estis kronita al „Asantehene” (aŝantia reĝo). Li tenis sian pozicion ĝis sia morto en 1717 en batalo kontraŭ Akyem.
La religia gvidanto Okomfo Anokye kreis la Oran Seĝon kiel enkorpigon de la reĝa potenco de Asantehene. Li ankaŭ kreis konstitucion por la sekvaj jarcentoj.