R.U.R.
R.U.R. Kolektiva dramo de Čapek. El la ĉeĥa trad. Moraviaj Esperanto-Pioniroj, 1926, 110 p. „Ni estas dum estonta tempo sur insulo, kie estas fabrikataj mekanikaj homoj anstataŭontaj la verajn por ĉiuj laboroj.“ (G. S., ,E', 1926, p: 55.).
Tiu ĉi verko naskis la neologismon 'robot' (Esperante: roboto) por artefarita laboristo. La vorton elpensis la frato de Karel Čapek, pentristo Josef Čapek el la vorto "robota", kiu en la slavaj lingvoj signifas laboron, en la ĉeĥa konkrete servutan, duonsklavan laboron.
La artefaritaj laboristoj ekliberis kontraŭ homoj, elmurdis ilin, sed poste konstatis, ke ili ne kapablas produkti novajn robotojn. Ili petas la lastan, ankoraŭ vivantan homon pri helpo, sed tiu estas senespera ĝis momento, kiam aperas du laste fabrikitaj gerobotoj, kiuj sin amas reciproke, kapablas eĉ riski la vivon unu pro la alia kaj tiel pruvas sian homiĝon. La dramo avertas, ke la tekniko povas likvidi nian civilizon.
En la grupo MEP realigis tiun ĉi tradukon Josef Řebíček.
Dua eldono aperis ĉe KAVA-PECH en 2012 kiel 47-a verko en la serio Oriento-Okcidento.
Dum la OSIEK-konferenco 2012 en Svitavy prezentis la teatraĵon esperantlingve studenta teatro DoMa, la spektaklo estis filmita kaj estas videbla ĉe YouTube.
