Soldo

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Soldo (el la latina solidus [so'li:dus]), la salajro antaŭe pagita al la militisto, kiu estis sekve nomita soldato.

Soldo ne okazis en la plej malnovaj armeoj de antikveco. En Grekio, tio estis lanĉita por la tertrupoj fare de Periklo kaj poste sumiĝis por tre kirasa piedsoldato (hoplito) al 4 oboloj tage, por rajdanto al 12 oboloj. Kiam la Persoj prenis grekajn helpantojn en sian servon, ili devis provizi ilin per solduloj, kaj pli postaj solduloj estis uzataj fare de Kartago. Salajro unue estis distribuita inter la romiaj soldatoj fare de Camillus dum la sieĝo de Veji (406-396 a.K.), kiel modesta kompenso por la memprovizita ekipaĵo de la soldato.

Dum la Dua Punika Milito (218-201 a.K.) la salajro daŭre estis nur 2/3 da denaro tage, sed estis pliigita fare de Julio_Cezaro al 1 denaro kaj poste pliiĝis konsiderinde sub la imperiestroj. Aleksandro Severo donis al la soldato ĉiujn kvar monatojn solidus. Dum la unuaj jarcentoj de la Mezepoko, la bizanca soldato ricevis solidus monate. En la Biblio, tio estas referita en Luko 3:14 kaj 1 Kor 9:7.

Inter la popoloj, kiuj partoprenis en la grandaj migradoj, estis neniu salajro ĝis post la krucmilitoj kaj estis ĝenerale donita nur al specialaj dungitaj trupoj. Ĝi iĝis ofta nur direkte al la fino de la Mezepoko, kiam starantaj armeoj kaj konskriptsoldatoj devis anstataŭigi la devigan militservon kaj feŭdajn trupojn kiuj baziĝis sur kompenso en la formo de feŭdoj.

Dum la 16-a kaj 17-a jarcentoj, la mono kaj la espero povi prirabi estis la movaj fortoj kiuj minacis por la militistoj. En la tempo de Karolo la 5-a (1519–1556) la salajro por landa servutulo estis 4 guldenoj kaj por rajdanto 12 guldenoj monate, sed poste estis pligrandigita, tiel ke dum la 30-jara Milito ĝi sumiĝis al 6–9 guldenoj por piedsoldato. Salajro estis pagita je certaj kondiĉoj, fare de Gustavo la 2-a de Svedio je la 1-a, 11-a kaj 21-a de ĉiu monato; sed neregulaĵoj ofte okazis, kaj la plej multaj el la oftaj soldatribeloj estis kaŭzitaj de nealveno de salajro. La komandanto ankaŭ ricevis salajron, kutime sumiĝante al diversaj rangoj al kelkfoje tiu de la soldato. Kutime, tiuj, kiuj ricevis salajron, estus mem respondecaj pri sia bontenado. La termino soldo estis poste anstataŭigita per rekompenco.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]