Divorco: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Robin van der Vliet movis paĝon Eksgeedziĝo al Divorco anstataŭigante alidirektilon: Aliseksemismo forigita: pli taŭga titolo, kiu taŭgas por samseksemuloj kaj neduumuloj
eNeniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
'''Eksgeedziĝo''' aŭ '''divorco'''<ref name="npiv">Laŭ NPIV, paĝo 249</ref> estas formala, jura dissolvo de [[geedzeco]]. Apud ''needz(in)iĝinta'', ''edz(in)iĝinta'' kaj ''vidv(in)a'', ''eksedz(in)iĝinta'' estas unu el la kvar [[civila stato|civilaj statoj]] kutimaj en la plej multaj landoj. Tamen ne en ĉiuj juraj sistemoj eblas eksgeedziĝo, kaj ekzistas granda diverseco da leĝaj kondiĉoj por eksgeedziĝo. Ekzemple en multaj landoj oni devas certan periodon vivi dise antaŭ ol povi eksedziĝi.
'''Divorco'''<ref name="npiv">Laŭ NPIV, paĝo 249</ref> aŭ '''eksedziĝo''' estas formala, jura dissolvo de [[edzeco]]. Apud ''needz(in)iĝinta'', ''edz(in)iĝinta'' kaj ''vidv(in)a'', ''eksedz(in)iĝinta'' estas unu el la kvar [[civila stato|civilaj statoj]] kutimaj en la plej multaj landoj. Tamen ne en ĉiuj juraj sistemoj eblas divorco, kaj ekzistas granda diverseco da leĝaj kondiĉoj por divorco. Ekzemple en multaj landoj oni devas certan periodon vivi dise antaŭ ol povi eksedziĝi.


Oni devas distingi inter eksgeedzeco kaj nura aparteco de geedzoj, ĉe kiu la geedzeco ne estas formale dissolvita.
Oni devas distingi inter eksgeedzeco kaj nura aparteco de geedzoj, ĉe kiu la geedzeco ne estas formale dissolvita.


== Eksgeedziĝo en diversaj religioj ==
== Divorco en diversaj religioj ==
Pli-malpli amplekse, divorco estas permesata ĉe ĉiuj la plej disvastigitaj religioj, ankaŭ en tiuj kristanaj, escepte de tiu [[Katolikismo|katolika]]. Ĉi-rilate, atenta rigardo al eksterkatolikismo montras ke, ĝuste la katolika prigeedzeca juro estas unikaĵo, kiu fundiĝas, interalie, sur la evangelia moto (Mt 19,16) [http://www.site-berea.com/c/sb/]: ''“Quod ergo Deus koniunxit, homo ne separet”'' (Kion tial Dio kunigis tion homo ne separu) . [http://it.cathopedia.org/wiki/Matrimonio]


La ortodoksa kristana eklezio konfesas la [[Sakramento|sakramentecon]] de la geedzeco kaj do kontraŭas divorcon, sed poste estas koncedita dua kaj tria geedziĝo: en tiuj kazoj ne temas pri vera kaj propra sakramento, sed nur pri beno, kaj la geedzoj ne rajtas ricevi [[Eŭkaristio]]n laŭ du (en la dua geedziĝo) aŭ tri (en la tria) jaroj, sed fine la [[Komunio]] estas koncedita (pro mizerokordo).
Pli/malpli ampleksa, la eksgeedziĝo estas permesata ĉe ĉiuj la plej disvastigitaj religioj, ankaŭ en tiuj kristanaj, escepte de tiu [[Katolikismo|katolika]]. Ĉi-rilate, atenta rigardo al eksterkatolikismo montras ke, ĝuste la katolika prigeedzeca juro estas unikaĵo, kiu fundiĝas, interalie, sur la evangelia moto (Mt 19,16) [http://www.site-berea.com/c/sb/]: ''“Quod ergo Deus koniunxit, homo ne separet”'' (Kion tial Dio kunigis tion homo ne separu) . [http://it.cathopedia.org/wiki/Matrimonio]


Ĉe kristanaj protestantoj, ĉe kiuj la geedziĝo ne estas sakramento, la situacio estas malsama kaj, se resumi kurtvorte, praktike divorco estas ĉiam koncedita.
La ortodoksa kristana eklezio konfesas la [[Sakramento|sakramentecon]] de la geedzeco kaj do kontraŭas eksgeedziĝon, sed poste estas koncedita dua kaj tria geedziĝo: en tiuj kazoj ne temas pri vera kaj propra sakramento, sed nur pri beno, kaj la geedzoj ne rajtas ricevi [[Eŭkaristio]]n laŭ du (en la dua geedziĝo) aŭ tri (en la tria) jaroj, sed fine la [[Komunio]] estas koncedita (pro mizerokordo).

Ĉe kristanaj protestantoj, ĉe kiuj la geedziĝo ne estas sakramento, la situacio estas malsama kaj, se resumi kurtvorte, praktike eksgeedziĝo estas ĉiam koncedita.


Ĉe la anglikana eklezio la divorcitoj rajtas aliri novan laŭritan geedziĝon: tio okazas post kiam [[Henriko la 8-a (Anglio)|Enriko la 8-a]] ribelis al la roma [[Papo]] rifuzinta lian novan geeekziĝon: kio estis la kaŭzo de la maljunuiĝo de [[Eklezio de Anglio|anglikismo]] el katolikismo.
Ĉe la anglikana eklezio la divorcitoj rajtas aliri novan laŭritan geedziĝon: tio okazas post kiam [[Henriko la 8-a (Anglio)|Enriko la 8-a]] ribelis al la roma [[Papo]] rifuzinta lian novan geeekziĝon: kio estis la kaŭzo de la maljunuiĝo de [[Eklezio de Anglio|anglikismo]] el katolikismo.
Linio 16: Linio 15:


== Lingva noto ==
== Lingva noto ==
La nociojn "eksedziĝi", "eksedziniĝi" kaj "eksgeedziĝi" oni ankaŭ povas redoni per la unusola neoficiala verbo "divorci"<ref name="npiv"/>; tiu novradiko tamen ne estas tre disvastiĝinta, kaj multaj konsideras ĝin nenecesa.
La nociojn "eksedziĝi", "eksedziniĝi" kaj "eksgeedziĝi" oni ankaŭ povas redoni per la unusola [[Gramatiko de Esperanto|internacia]] verbo "divorci"<ref name="npiv"/>, tiu [[neologismo]] estas sufiĉe disvastiĝinta kaj en plejparte da vortaroj.


== Referenco ==
== Referenco ==

Kiel registrite je 21:45, 6 jul. 2017

Divorco[1]eksedziĝo estas formala, jura dissolvo de edzeco. Apud needz(in)iĝinta, edz(in)iĝinta kaj vidv(in)a, eksedz(in)iĝinta estas unu el la kvar civilaj statoj kutimaj en la plej multaj landoj. Tamen ne en ĉiuj juraj sistemoj eblas divorco, kaj ekzistas granda diverseco da leĝaj kondiĉoj por divorco. Ekzemple en multaj landoj oni devas certan periodon vivi dise antaŭ ol povi eksedziĝi.

Oni devas distingi inter eksgeedzeco kaj nura aparteco de geedzoj, ĉe kiu la geedzeco ne estas formale dissolvita.

Divorco en diversaj religioj

Pli-malpli amplekse, divorco estas permesata ĉe ĉiuj la plej disvastigitaj religioj, ankaŭ en tiuj kristanaj, escepte de tiu katolika. Ĉi-rilate, atenta rigardo al eksterkatolikismo montras ke, ĝuste la katolika prigeedzeca juro estas unikaĵo, kiu fundiĝas, interalie, sur la evangelia moto (Mt 19,16) [1]: “Quod ergo Deus koniunxit, homo ne separet” (Kion tial Dio kunigis tion homo ne separu) . [2]

La ortodoksa kristana eklezio konfesas la sakramentecon de la geedzeco kaj do kontraŭas divorcon, sed poste estas koncedita dua kaj tria geedziĝo: en tiuj kazoj ne temas pri vera kaj propra sakramento, sed nur pri beno, kaj la geedzoj ne rajtas ricevi Eŭkaristion laŭ du (en la dua geedziĝo) aŭ tri (en la tria) jaroj, sed fine la Komunio estas koncedita (pro mizerokordo).

Ĉe kristanaj protestantoj, ĉe kiuj la geedziĝo ne estas sakramento, la situacio estas malsama kaj, se resumi kurtvorte, praktike divorco estas ĉiam koncedita.

Ĉe la anglikana eklezio la divorcitoj rajtas aliri novan laŭritan geedziĝon: tio okazas post kiam Enriko la 8-a ribelis al la roma Papo rifuzinta lian novan geeekziĝon: kio estis la kaŭzo de la maljunuiĝo de anglikismo el katolikismo.

La Get (eksedziĝa dokumento) indikas la proceduron en judismo.

Lingva noto

La nociojn "eksedziĝi", "eksedziniĝi" kaj "eksgeedziĝi" oni ankaŭ povas redoni per la unusola internacia verbo "divorci"[1], tiu neologismo estas sufiĉe disvastiĝinta kaj en plejparte da vortaroj.

Referenco

  1. 1,0 1,1 Laŭ NPIV, paĝo 249

Vidu ankaŭ