Aŭkedoj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
aldonis sistematikon
→‎Sistematiko: aldonis sistematikon
Linio 34: Linio 34:


==Sistematiko==
==Sistematiko==
[[Image:ThickbilledMurre23.jpg|right|thumb|[[Common Guillemot|Common]] (centre) and [[Brunnich's Guillemot]]s]]
[[Dosiero:ThickbilledMurre23.jpg|right|thumb|[[Longbeka urio]] (centre) kaj [[Dikbeka aŭko|Dikbekaj aŭkoj]]]]
[[Image:Blackguillemot44.jpg|thumb|[[Black Guillemot]] en somera kaj vintra plumaroj]]
[[Dosiero:Blackguillemot44.jpg|thumb|[[Nigra urio]] en somera kaj vintra plumaroj]]
[[Dosiero:Cassins Auklet.jpg|right|thumb|[[Aŭko de Cassin]]]]
[[Dosiero:Leastauklet6.jpg|right|thumb|[[Papageta aŭko]]]]
[[Dosiero:Marbled Murrelet (smaller).jpg|right|thumb|(''Brachyramphus marmoratus'')]]


'''ORDO [[Ĥaradrioformaj]] ''Charadriiformes'''''<br/ >
'''ORDO [[Ĥaradrioformaj]] ''Charadriiformes'''''<br/ >
Linio 54: Linio 57:
** ''[[Miocepphus]]'' ([[fosilio]])
** ''[[Miocepphus]]'' ([[fosilio]])
** '''Tribo Alcini'''
** '''Tribo Alcini'''
*** ''[[Guillemot|Uria]]''
*** ''[[Urio]]''
**** [[Common Guillemot]] or Common Murre, '' Uria aalge''
**** [[Longbeka urio]] '' Uria aalge''
**** [[Brunnich's Guillemot]] or Thick-billed Murre, ''Uria lomvia''
**** [[Dikbeka aŭko]] ''Uria lomvia''
*** [[Malgranda aŭko]] ''Alle alle''
*** [[Malgranda aŭko]] ''Alle alle''
*** [[Granda aŭko]] ''Pinguinus impennis'' ([[formortinta]], ĉ.[[1844]])
*** [[Granda aŭko]] ''Pinguinus impennis'' ([[formortinta]], ĉ.[[1844]])
*** [[Aŭko]] '' Alca torda''
*** [[Aŭko]] ''Alca torda''
** '''Tribo Synthliboramphini''' - Synthliboramphine murrelets
** '''Tribo Synthliboramphini''' - Synthliboramphine murrelets
*** ''[[Synthliboramphus]]''
*** ''[[Synthliboramphus]]''
**** [[Xantus's Murrelet]], '' Synthliboramphus hypoleucus'' - sometimes separated in ''Endomychura''
**** [[Xantus's Murrelet]], '' Synthliboramphus hypoleucus'' - foje en ''Endomychura''
**** [[Craveri's Murrelet]], '' Synthliboramphus craveri'' - sometimes separated in ''Endomychura''
**** [[Craveri's Murrelet]], '' Synthliboramphus craveri'' - foje en ''Endomychura''
**** [[Ancient Murrelet]], '' Synthliboramphus antiquus''
**** [[Ancient Murrelet]], '' Synthliboramphus antiquus''
**** [[Japanese Murrelet]], '' Synthliboramphus wumizusume''
**** [[Japanese Murrelet]], '' Synthliboramphus wumizusume''
** '''Tribo Cepphini''' - True guillemots
** '''Tribo Cepphini'''
*** ''[[Cepphus]]''
*** ''[[Cepphus]]''
**** [[Black Guillemot]] or Tystie, '' Cepphus grylle''
**** [[Nigra urio]] '' Cepphus grylle''
**** [[Pigeon Guillemot]], '' Cepphus columba''
**** [[Pigeon Guillemot]], '' Cepphus columba''
***** [[Kurile Guillemot]], ''Cepphus (columba) snowi''
***** [[Kurile Guillemot]], ''Cepphus (columba) snowi''
**** [[Spectacled Guillemot]], '' Cepphus carbo''
**** [[Spectacled Guillemot]], '' Cepphus carbo''
** '''Tribo Brachyramphini''' - Brachyramphine murrelets
** '''Tribo Brachyramphini'''
*** ''[[Brachyramphus]]''
*** ''[[Brachyramphus]]''
**** [[Marbled Murrelet]], '' Brachyramphus marmoratus''
**** [[Marbled Murrelet]], '' Brachyramphus marmoratus''
**** [[Long-billed Murrelet]] ''Brachyramphus perdix''
**** [[Long-billed Murrelet]] ''Brachyramphus perdix''
**** [[Kittlitz's Murrelet]], '' Brachyramphus brevirostris''
**** [[Kittlitz's Murrelet]], '' Brachyramphus brevirostris''
** '''Tribo Aethiini''' - Auklets
** '''Tribo Aethiini'''
*** [[Aŭko de Cassin]] '' Ptychoramphus aleuticus''
*** [[Aŭko de Cassin]] '' Ptychoramphus aleuticus''
*** ''[[Aethia]]''
*** ''[[Aethia]]''
**** [[Parakeet Auklet]], ''Aethia psittacula''
**** [[Papageta aŭko]], ''Aethia psittacula''
**** [[Crested Auklet]], '' Aethia cristatella''
**** [[Tufa aŭko]], '' Aethia cristatella''
**** [[Whiskered Auklet]], '' Aethia pygmaea''
**** [[Whiskered Auklet]], '' Aethia pygmaea''
**** [[Least Auklet]], '' Aethia pusilla''
**** [[Least Auklet]], '' Aethia pusilla''
Linio 91: Linio 94:
**** [[Tufa fraterkulo]] '' Fratercula cirrhata''
**** [[Tufa fraterkulo]] '' Fratercula cirrhata''


[[Biodiversity]] of auks seems to have been markedly higher during the [[Pliocene]] (Konyukhov, 2002). See the genus accounts for prehistoric species.
[[Biodiverseco]] de aŭkedoj ŝajnas esti pli alta dum la [[plioceno]] (Konyukhov, 2002).
Specioj de la aŭkedoj:

*[[Aŭko]] ''Alca torda''
*[[Longbeka urio]] ''Uria aalge''
*[[Brita longbeka urio]] ''Uria aalge albionis''
*[[Dikbeka aŭko]] ''Uria lomvia''
*[[Malgranda aŭko]] ''Alle (Plautus) alle''
*[[Granda aŭko]] ''Pinguinus impennis''
*[[Nigra urio]] ''Cepphus grylle''
*[[Papageta aŭko]] ''Aethia psittacula''
*[[Tufa aŭko]] ''Aethia cristatella''
*[[Fraterkulo]] ''Fratercula arctica''


[[Kategorio:Aŭkedoj]]
[[Kategorio:Aŭkedoj]]
<gallery>
Dosiero:Cassins Auklet.jpg|<!-- thumb|left|180px|_none_|[[_Cassins_ _alk_]] (''_Ptychoramphus_ _aleuticus_'') -->
Dosiero:Leastauklet6.jpg|<!-- thumb|left|180px|_none_|[[_Papegaai_-_alk_]] (''_Aethia_ _psittacula_'') -->
Dosiero:Marbled Murrelet (smaller).jpg|<!-- thumb|left|180px|_none_|[[_Marmeralk_]] (''_Brachyramphus_ _marmoratus_'') -->
</gallery>
<br clear=all>


[[en:Auk]]
[[en:Auk]]

Kiel registrite je 06:23, 10 dec. 2006

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Aŭkedoj
Biologia klasado
Ordo: Ĥaradrioformaj Charadriiformes
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

La Aŭkedoj estas birdoj de la ordo de Ĥaradrioformaj birdoj. Ilii aspektas iom kiel pingveno pro iliaj blanka kaj nigra koloroj, la rektiĝa pozicio kaj pro kelkaj el iliaj kutimoj. Tamen ili tute ne estas parencaj al pingvenoj.

Male al pingveno aŭkoj povas flugi (krom la Granda aŭko). Ili bone naĝas kaj subakviĝas, sed ilia ir-maniero apektas iom plumpa. Pro la mallonga enverguro aŭkoj bezonas flugeti tre rapide por flugi.

Aŭkoj vivas mare kaj nur por bredi ili terenflugas. La plejmulto de la specioj bredas sur krutaj klifoj, ofte kune kun mevoj, petreloj kaj suloj.

Sistematiko

Longbeka urio (centre) kaj Dikbekaj aŭkoj
Nigra urio en somera kaj vintra plumaroj
Aŭko de Cassin
Papageta aŭko
(Brachyramphus marmoratus)

ORDO Ĥaradrioformaj Charadriiformes
Subordo Lari

Familio Alkedoj Alcidae

Biodiverseco de aŭkedoj ŝajnas esti pli alta dum la plioceno (Konyukhov, 2002).