Franca signolingvo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
Nova paĝo: {{Informkesto lingvo |Lingvo=Franca Signa Lingvo |Bildo=LSF.JPG |Titolo=_LSF_ en Franca manlibra alfabeto |Propra_nomo=LSF, ''langue des signes française'' |Fam1=[[Malnova Franca Si...
 
Oryanw (diskuto | kontribuoj)
prilaboro de traduko far Maksimbot el la angla wp
Linio 1: Linio 1:
{{Informkesto lingvo
{{Informkesto lingvo
|Lingvo=Franca Signa Lingvo
|Lingvo=Franca-mansigna lingvo
|Bildo=LSF.JPG
|Bildo=LSF.JPG
|Titolo=_LSF_ en Franca [[manlibra alfabeto]]
|Titolo=LSF en Franca [[mangesta alfabeto]]
|Propra_nomo=LSF, ''langue des signes française''
|Propranomo=LSF, ''langue des signes française''
|Fam1=[[Malnova Franca Signa Lingvo]]
|Fam1=[[Malnova Franca-mansigna lingvo]]
|Landoj=[[Francio]]
|Landoj=[[Francio]]
|Signantoj=taksita 50,000–100,000
|Signantoj=taksita 50,000–100,000
|ISO2=sgn-FR|ISO3=fsl}}
|ISO2=sgn-FR|ISO3=fsl}}


'''Franca Signa Lingvo''' (_langue_ _des_ (signoj, signumoj, parecoj) _française_ aŭ '''_LSF_''') estas la [[signolingvo]] de la [[surda]] en la nacio de [[Francio]]. Laŭ [[Ethnologue]], ĝi havas 50,000 al 100,000 aŭtoĥtono _signers_.
'''La Franca Mansigna Lingvo''' (langue des signes française aŭ '''LSF''') estas la [[signolingvo|mansigna lingvo]] (gestolingvo) de la [[surdeco|surduloj]] en la lando [[Francio]]. Laŭ [[Ethnologue]], ĝi havas de 50 000 ĝis 100 000 aŭtoĥtonajn parolantojn.


Franca Signa Lingvo estas (rilatanta, parenca, rilata) al [[Nederlanda Signa Lingvo]] (_NGT_), [[Flandra Signa Lingvo]] (_VGT_), [[Belga-Franca Signa Lingvo]] (_LSFB_) [[Irlanda Signa Lingvo]] (ISL), [[Usona signolingvo]] (ASL), kaj [[Kebekia Signa Lingvo]] (_LSQ_).
La Franca-mansigna lingvo parencas al la [[Nederlanda-mansigna lingvo]] (NGT), la [[Flandra-mansigna lingvo]] (VGT), la [[Belga-Franca-mansigna lingvo]] (LSFB), la [[Irlanda-mansigna lingvo]] (ISL), la [[Usona Signolingvo|Usona-mansigna lingvo]] (ASL), kaj la [[Kebeki-mansigna lingvo]] (LSQ).
<!--

{{language
|name=French Sign Language
|image=[[image:LSF.JPG|center|80px]]
|caption=LSF in French [[manual alphabet]]
|nativename=LSF, ''langue des signes française''
|fam1=[[Old French Sign Language]]
|states=[[France]]
|signers=estimated 50,000–100,000
|iso2=sgn-FR|iso3=fsl}}

'''French Sign Language''' (langue des signes française or '''LSF''') is the [[sign language]] of the [[deaf]] in the nation of [[France]]. According to [[Ethnologue]], it has 50,000 to 100,000 native signers.

French Sign Language is related to [[Dutch Sign Language]] (NGT), [[Flemish Sign Language]] (VGT), [[Belgian-French Sign Language]] (LSFB) [[Irish Sign Language]] (ISL), [[American Sign Language]] (ASL), and [[Quebec Sign Language]] (LSQ).

-->
== Historio ==
== Historio ==
Franca Signa Lingvo estas ofte, kvankam erare, (atribuis, atributita) al la laboro de [[Karlo _Michel_ de l'_Épée_]] (l'_abbé_ de l'_Épée_). Fakte, li estas dirita al havi esplorita la jama lingvo per tuteca akcidento; havanta anasis enen apud domo al eskapi la (pluvo, pluvi), li _fell_ sur paro de ĝemelo (fratinoj, fratinas), surda, kaj estis _struck_ per la riĉeco kaj komplekseco de la lingvo (tiu, ke, kiu) ili uzita por komuniki inter sin kaj la surda Pariza komunaĵo. La _abbé_ ara sin al lerno la lingvo, nun sciata as [[Malnova Franca Signa Lingvo]], kaj eble li fondis libera lernejo por la surda. Je ĉi tiu lernejo, lia ellaborita sistema li (nomita, vokis) "ordemaj signoj", al instrui liaj studentoj kiel al legi kaj skribi. La _abbé_ estis eble pova fari publiki manifestacioj ([[1771]] al [[1774]]) de lia sistemo, manifestacioj (tiu, ke, kiu) allogis edukistoj kaj (eminentuloj, eminentulas) de ĉie en la kontinento kaj (tiu, ke, kiu) vulgarigis la ideo (tiu, ke, kiu) la surda povis edukiĝi, aparte per gesti.
La Francan mansignan lingvon oni ofte, kvankam erare, atribuas al la laboro de la [[abato]] [[Karlo Michel de l'Épée]] (l'abbé de l'Épée). Fakte, onidire li esploris la jam ekzistantan lingvon tute hazarde; fuĝinta en apudan domon por eskapi pluvon, li renkontis paron de ĝemelaj fratinoj, surdulinoj, kaj lin frapis la riĉeco kaj komplekseco de la lingvo kiun ili uzis por komuniki inter si kaj la surda Pariza komunumo. La abato sin taskis lerni la lingvon, nun nomata la [[Malnova franca mansigna lingvo]], kaj eble li fondis liberan lernejon por surduloj. Ĉe tiu lernejo, lia ellaboris sistemon, kiun li nomis ''"metodaj signoj"'', por instrui siajn studentojn legi kaj skribi. La abato iamfine povis fari publikajn eksponojn ([[1771]] al [[1774]]) pri sia sistemo, manifestaciojn, kiuj allogis edukistojn kaj eminentulojn el la tuta kontinento kaj kiuj vulgarigis la ideon, ke la surduloj povas edukiĝi, aparte per gestado.


La ordema signa li kreis estita miksaĵo de signolingva vorta li havis lernita kun iu gramatika (termoj, kondiĉoj, terminoj) li inventis. La rezultanta kombinaĵo, artefarita lingvo, estis super-komplika kaj (plene, komplete) _unusable_ per liaj studentoj. Ekzemple, kie lia sistemo devus _elaborately_ konstrui la vorto "nekomprenebla" kun ĉeno de 5 signoj ("eno-kompreni-ebla-adjektivo-nOT"), la surda natura lingvo devus simple diri "kompreni-neebla". _LSF_ estis nOT inventis per la _abbé_, sed liaj gravaj kotizoj al la surda komunaĵo estis al agnoski (tiu, ke, kiu) la surda (farita, faris, ja) nOT bezoni (dirita, parolata) lingvo povi opinii, kaj al malrekte akceli la natura kreskado de la lingvo per virto de metanta tiom (da) surdaj studentoj sub sola tegmento.
La metodaj signoj kiujn li kreis estis miksaĵo de mansignolingvaj vortoj kiujn li lernis kun iuj gramatikaj termoj kiujn li inventis. La rezulta kombinaĵo, artefarita lingvo, estis super-komplika kaj tute neuzebla de liaj studentoj. Ekzemple, kie lia sistemo emis detale konstrui la vorton "nekomprenebla" per ĉeno de 5 gestajn vortojn ("eno-kompreni-ebla-adjektivo-ne"), la natura surda lingvo simple diris "kompreni-neebla". LSF estis ne inventita de la abato, sed liaj gravaj kontribuoj al la surda komunumo estis agnoski, ke la surdulo ne bezonas parolatan lingvon por povi pensi, kaj malrekte akceli la naturan kreskadon de la lingvo pere de tio ke li kunigis tiom da surdulaj studentoj sub unusaman tegmenton.


Franca Signa Lingvo (fanfaris, prosperita, svingita) de ĉi tiu punkto ĝis la (malfrua, forpasinta) [[1800s]] je kiu punkta skismo inter la [[Surda#Klerigado de la surda|_manualist_ kaj _oralist_]] lernejoj de penso havis longa ellaborita. En [[1880]] la Milana Internacia Kongreso de Instruistoj por la Surda-Muta kongresis kaj decidis (tiu, ke, kiu) la _oralist_ tradicio devus esti (preferita, pliamita). En (pro, konvena) tempo, la uzi de signolingvo estis traktita as barilo al lerno al konversacio, kaj tial _forbidden_ de la klasĉambro.
La Franca mansigna lingvo prosperis de tiu momento ĝis la malfrua [[19-a jarcento]] je kiu punkto skismo inter la [[Surda#Klerigado de la surduloj|manparolismaj kaj buŝparolismaj]] skoloj jam de longe ellaboriĝis. En [[1880]] la Milana Internacia Kongreso de Instruistoj por la Surduloj-Mutuloj kongresis kaj decidis, ke la buŝparolisma tradicio preferendas. Postiome, la uzo de mansigna lingvo iĝis traktata kiel barilo al la lerno de perbuŝa konversacio, kaj tial forbariĝis de la klasĉambro.


Ĉi tiu situacio devus resti en Francio ĝis la (malfrua, forpasinta) [[1970-aj jaroj]] kie la surda komunaĵo komencita al _militate_ por pli granda (ekkono, rekonado) de signolingvo kaj por dulingva klerigada sistemo. Ĝi devus nOT esti ĝis [[1991]] (tiu, ke, kiu) la (Generalo, Ĝenerala) Asembleo (trapasita, pasis) la _Fabius_ leĝo, oficiale rajtiganta la uzi de _LSF_ por la klerigado de surdaj infanoj. Leĝo estis ankaŭ (trapasita, pasis) en [[2004]] plene [[(Ekkono, Rekonado) de signolingvoj|agnoskanta _LSF_]] as lingvo en ĝia posedi (ĝusta, dekstra, rajto).
Ĉi tiu situacio estis restonta en Francio ĝis la malfruaj [[1970-aj jaroj]] kiam la surda komunumo komencis batali por pli granda agnosko de la mansigna lingvo kaj por dulingva klerigada sistemo. Oni devis atendi ĝis [[1991]] kiam la Ĝenerala Asembleo leĝigis la leĝon Fabius, oficiale rajtiganta la uzon de la LSF por la klerigado de surdaj infanoj. Leĝo estis ankaŭ farita en [[2004]] plene agnoskante LSF-on kiel lingvon proprarajtan).
<!--
=== Latina alfabeto per gestoj ===

La [[Franca gesta alfabeto]] estas uzata, kaj por distingi signojn de FSL, kaj por kunigitaj Francaj vortoj dum gestado de mansignoj.
== History ==
French Sign Language is frequently, though mistakenly, attributed to the work of [[Charles Michel de l'Épée]] (l'abbé de l'Épée). In fact, he is said to have discovered the already existing language by total accident; having ducked into a nearby house to escape the rain, he fell upon a pair of twin sisters, deaf, and was struck by the richness and complexity of the language that they used to communicate among themselves and the deaf Parisian community. The abbé set himself to learning the language, now known as [[Old French Sign Language]], and eventually he established a free school for the deaf. At this school, he developed a system he called "methodical signs", to teach his students how to read and write. The abbé was eventually able to make public demonstrations ([[1771]] to [[1774]]) of his system, demonstrations that attracted educators and celebrities from all over the continent and that popularised the idea that the deaf could be educated, especially by gesture.

The methodical signs he created were a mixture of sign language words he had learned with some grammatical terms he invented. The resulting combination, an artificial language, was over-complicated and completely unusable by his students. For example, where his system would elaborately construct the word "unintelligible" with a chain of 5 signs ("interior-understand-possible-adjective-not"), the deaf natural language would simply say "understand-impossible". LSF was not invented by the abbé, but his major contributions to the deaf community were to recognize that the deaf did not need spoken language to be able to think, and to indirectly accelerate the natural growth of the language by virtue of putting so many deaf students under a single roof.

French Sign Language flourished from this point until the late [[1800s]] at which point a schism between the [[Deaf#Education of the deaf|manualist and oralist]] schools of thought had long developed. In [[1880]] the Milan International Congress of Teachers for the Deaf-Mute convened and decided that the oralist tradition would be preferred. In due time, the use of sign language was treated as a barrier to learning to talk, and thus forbidden from the classroom.

This situation would remain in France until the late [[1970s]] where the deaf community began to militate for greater recognition of sign language and for a bilingual education system. It would not be until [[1991]] that the General Assembly passed the Fabius law, officially authorising the use of LSF for the education of deaf children. A law was also passed in [[2004]] fully [[Recognition of sign languages|recognising LSF]] as a language in its own right.

-->
===Alfabeto===
La [[Franca manlibra alfabeto]] estas uzita ambaŭ al distingi signoj de _FSL_ kaj al kunigitaj Francaj vortoj dum (signanta, signumanta, parecanta).

<!--

===Alphabet===
The [[French manual alphabet]] is used both to distinguish signs of FSL and to incorporate French words while signing.

-->
== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
* [[Malnova Franca Signa Lingvo]]
* [[Malnova Franca-mansigna lingvo]]
* [http://fr.wikibooks.org/wiki/LSF Vikio (Libroj, Mendas) Franca Signa Lingva kurso (en Franca)]
* [http://fr.wikibooks.org/wiki/LSF Vikiaj libroj, Franca Mansigna Lingva kurso (en la Franca)]
<!--

== See also ==
* [[Old French Sign Language]]
* [http://fr.wikibooks.org/wiki/LSF Wiki Books French Sign Language course (in French)]

-->
== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=fsl Ethnologue elemento sur _LSF_]
* [http://www.ethnologue.com/showlanguage.asp?code=fsl Elemento de Ethnologue pri LSF]
* [http://ufr6.univ-paris8.fr/desshandi/supl/projets/site_lsf _LSF_ _sur_ le TTT] - A situo per studentoj de Pariza Universitato (en Franca) kiu enhavas (videooj, videoas) de multaj personaj signoj
* [http://ufr6.univ-paris8.fr/desshandi/supl/projets/site_lsf LSF sur le TTT] - Retejo far studentoj de Pariza Universitato (en laFranca) kiu enhavas videoojn de multaj personaj signoj
* [http://fr.wikibooks.org/wiki/LSF La _LSF_ _wikibook_] (en Franca)
* [http://fr.wikibooks.org/wiki/LSF La LSF-a wikibook] (en la Franca)
* [http://www.websourd.org/ _WebSourd_ - situo en Franca kaj _LSF_]
* [http://www.websourd.org/ WebSourd - retejo en la Franca kaj la LSF]
* [http://cis.gouv.fr/ (Generalo, Ĝenerala) informoj sur _LSF_ kaj Surda komunaĵo]<!--
* [http://cis.gouv.fr/ Ĝeneralaj informoj pri LSF kaj Surda komunumo]

== External links ==
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=fsl Ethnologue entry on LSF]
* [http://ufr6.univ-paris8.fr/desshandi/supl/projets/site_lsf LSF sur le Web] - A site by students of Paris University (in French) which contains videos of many individual signs
* [http://fr.wikibooks.org/wiki/LSF The LSF wikibook] (in French)
* [http://www.websourd.org/ WebSourd - site in French and LSF]
* [http://cis.gouv.fr/ General informations on LSF and Deaf community]

-->


[[Kategorio:Signolingvo]]
[[Kategorio:Signolingvo]]
Linio 89: Linio 41:




[[de:Langue des Signes Française]]
[[en:French Sign Language]]
[[en:French Sign Language]]
[[fr:Langue des signes française]]

[[ja:フランス手話]]

[[Kategorio:Aŭtomate tradukitaj, kontrolindaj]]

Kiel registrite je 06:36, 7 aŭg. 2007

Franca-mansigna lingvo
signolingvo • lingvo • moderna lingvo
franca-gestolingva familio
Parolata en Francio
Parolantoj 283 000
Signantoj taksita 50,000–100,000
LSF en Franca mangesta alfabeto
Lingvistika klasifiko

Malnova Franca-mansigna lingvo
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-2 sgn-FR
  ISO 639-3 fsl
  Glottolog fren1243
Angla nomo French Sign Language
Franca nomo langue des signes française
vdr

La Franca Mansigna Lingvo (langue des signes française aŭ LSF) estas la mansigna lingvo (gestolingvo) de la surduloj en la lando Francio. Laŭ Ethnologue, ĝi havas de 50 000 ĝis 100 000 aŭtoĥtonajn parolantojn.

La Franca-mansigna lingvo parencas al la Nederlanda-mansigna lingvo (NGT), la Flandra-mansigna lingvo (VGT), la Belga-Franca-mansigna lingvo (LSFB), la Irlanda-mansigna lingvo (ISL), la Usona-mansigna lingvo (ASL), kaj la Kebeki-mansigna lingvo (LSQ).

Historio

La Francan mansignan lingvon oni ofte, kvankam erare, atribuas al la laboro de la abato Karlo Michel de l'Épée (l'abbé de l'Épée). Fakte, onidire li esploris la jam ekzistantan lingvon tute hazarde; fuĝinta en apudan domon por eskapi pluvon, li renkontis paron de ĝemelaj fratinoj, surdulinoj, kaj lin frapis la riĉeco kaj komplekseco de la lingvo kiun ili uzis por komuniki inter si kaj la surda Pariza komunumo. La abato sin taskis lerni la lingvon, nun nomata la Malnova franca mansigna lingvo, kaj eble li fondis liberan lernejon por surduloj. Ĉe tiu lernejo, lia ellaboris sistemon, kiun li nomis "metodaj signoj", por instrui siajn studentojn legi kaj skribi. La abato iamfine povis fari publikajn eksponojn (1771 al 1774) pri sia sistemo, manifestaciojn, kiuj allogis edukistojn kaj eminentulojn el la tuta kontinento kaj kiuj vulgarigis la ideon, ke la surduloj povas edukiĝi, aparte per gestado.

La metodaj signoj kiujn li kreis estis miksaĵo de mansignolingvaj vortoj kiujn li lernis kun iuj gramatikaj termoj kiujn li inventis. La rezulta kombinaĵo, artefarita lingvo, estis super-komplika kaj tute neuzebla de liaj studentoj. Ekzemple, kie lia sistemo emis detale konstrui la vorton "nekomprenebla" per ĉeno de 5 gestajn vortojn ("eno-kompreni-ebla-adjektivo-ne"), la natura surda lingvo simple diris "kompreni-neebla". LSF estis ne inventita de la abato, sed liaj gravaj kontribuoj al la surda komunumo estis agnoski, ke la surdulo ne bezonas parolatan lingvon por povi pensi, kaj malrekte akceli la naturan kreskadon de la lingvo pere de tio ke li kunigis tiom da surdulaj studentoj sub unusaman tegmenton.

La Franca mansigna lingvo prosperis de tiu momento ĝis la malfrua 19-a jarcento je kiu punkto skismo inter la manparolismaj kaj buŝparolismaj skoloj jam de longe ellaboriĝis. En 1880 la Milana Internacia Kongreso de Instruistoj por la Surduloj-Mutuloj kongresis kaj decidis, ke la buŝparolisma tradicio preferendas. Postiome, la uzo de mansigna lingvo iĝis traktata kiel barilo al la lerno de perbuŝa konversacio, kaj tial forbariĝis de la klasĉambro.

Ĉi tiu situacio estis restonta en Francio ĝis la malfruaj 1970-aj jaroj kiam la surda komunumo komencis batali por pli granda agnosko de la mansigna lingvo kaj por dulingva klerigada sistemo. Oni devis atendi ĝis 1991 kiam la Ĝenerala Asembleo leĝigis la leĝon Fabius, oficiale rajtiganta la uzon de la LSF por la klerigado de surdaj infanoj. Leĝo estis ankaŭ farita en 2004 plene agnoskante LSF-on kiel lingvon proprarajtan).

Latina alfabeto per gestoj

La Franca gesta alfabeto estas uzata, kaj por distingi signojn de FSL, kaj por kunigitaj Francaj vortoj dum gestado de mansignoj.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj