Stylus phantasticus: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 10:17, 8 dec. 2007

La Stylus phantasticus (ankaŭ: sylus fantasticus aŭ fantazia stilo) estas stilo en la ĉambro- kaj orgenmuziko, kiu atingis sian kulminon en la Nordgermana Orgenskolo de la 17-a jarcento.

Historio

La stylus phantasticus aperas en la frua baroka muziko. Ĝi originas en la tokatoj kaj fantazioj por orgeno, aparte tiuj de Claudio Merulo (1533-1604), orgenisto ĉe la baziliko de Sankta Marko en Venecio. Posta uzanto de la fantazia stilo en Romo estis Girolamo Frescobaldi kaj lia germana studento Froberger, kiu kunprenis tiun stilon norden. Ekzistis daŭra fluo de italaj muzikistoj kaj muziko norden, precipe al Bavario kaj Saksonio, (ekz. per Hans Leo Hassler kaj Heinrich Schütz. La verkisto, sciencisto kaj inventisto Athanasius Kircher priskribas la fantazian stilon en sia libro Musurgia Universalis jene:

La fantazia stilo estas speciale taŭga por instrumentoj. Ĝi estas plej libera kaj senlima metodo de komponado, ĝi estas neniel ligita, nek al iuj vortoj nek al melodia temo, ĝi estas fondita por elmontri genion kaj por instrui la kaŝitan strukuron de harmonio kaj la lertan komponadon de haromiaj frazoj kaj fugoj.

Ecoj de la fantazia stilo

La stilo rilatas al improvizado, sed ĝin karakterizas la uzado de mallongaj kontrastaj partoj kaj libera form, ĝuste kiel klasika fantazio.

En la sonatoj de Giovanni Pandolfi kaj Dietrich Buxtehude la S. P. atingas kulmino pro la uzado de ostinato-strukturoj, pri kiu la soloinstrumentoj (analoge al la hodiaŭa improviza praktiko de la ĵazo) evoluigas kompleksajn kontrapunktojn. En Aŭstrio la fama elstara virtuozo Heinrich Ignaz Biber kaj la pli maljuna Johann Heinrich Schmelzer praktikis la stilon.

Komponistoj utiligantaj la stylus phantasticus

Bibliografio

Kircher, Athanasius, 1602-1680. Musurgia universalis sive ars magna consoni et dissoni in libros digesta. Romae : Ex typographia Haeredum Francisci. Corbelletti, 1650.

http://www.rdg.ac.uk/library/colls/special/featureditem/kircher/index.html.

http://galileo.rice.edu/Catalog/NewFiles/kircher.html

Pioniroj de ĉi tiu stilo estis Girolamo Frescobaldi (1583–1643), Giovanni Pandolfi (ĉ. 1620-1669) kaj Johann Jakob Froberger (1616–1667).

Fonto

Gilles Cantagrel (Hrsg.): Guide de la musique d’orgue. Éditions Fayard, Parizo 1991, ISBN 2-213-02772-2

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 La '''Stylus phantasticus''' (''ankaŭ:'' '''sylus fantasticus''' aŭ '''fantazia stilo''') estas stilo en la [[Ĉambromuziko|ĉambro-]] kaj [[Orgeno|orgenmuziko]], kiu atingis sian kulminon en la [[Nordgermana Orgenskolo]] de la [[17-a jarcento]].
+== Historio ==
-Pecoj komonita laŭ la stylus phantasticus distingas per dramece aperanta ludado devena de la [[Improvizado|improviza praktiko]], je kiu mallongaj, diferencegaj kaj parte [[disonanco|disonancaj]] alineoj estas ligitaj je neordinara maniero.
+La '''stylus phantasticus''' aperas en la frua [[baroka muziko]]. Ĝi originas en la tokatoj kaj fantazioj por orgeno, aparte tiuj de [[Claudio Merulo]] ([[1533]]-[[1604]]), orgenisto ĉe la [[baziliko]] de Sankta Marko en [[Venecio]]. Posta uzanto de la fantazia stilo en [[Romo]] estis  [[Girolamo Frescobaldi]] kaj lia [[Germanio|germana]] studento [[Johann Jakob Froberger|Froberger]], kiu kunprenis tiun stilon norden.  Ekzistis daŭra fluo de italaj muzikistoj kaj muziko norden, precipe al Bavario kaj Saksonio, (ekz. per [[Hans Leo Hassler]] kaj [[Heinrich Schütz]]. La verkisto, sciencisto kaj inventisto [[Athanasius Kircher]] priskribas la fantazian stilon en sia libro [[Musurgia Universalis]] jene:
-En la sonatoj de [[Giovanni Antonio Pandolfi Mealli|Giovanni Pandolfi]] kaj [[Dietrich Buxtehude|Dietrich Buxtehude]] la S. P. atingas kulmino pro la uzado de [[Ostinato|Ostinato-Strukturen]], pri kiu la  soloinstrumentoj ([[analogeco|analoge]] al la hodiaŭa [[Improvizado|improviza praktiko]] de la [[ĵazo]]) evoluigas kompleksajn [[Kontrapunkto|kontrapunktojn]].
+:''La fantazia stilo estas speciale taŭga por instrumentoj. Ĝi estas plej libera kaj senlima metodo de komponado, ĝi estas neniel ligita, nek al iuj vortoj nek al melodia temo, ĝi estas fondita por elmontri genion kaj por instrui la kaŝitan strukuron de harmonio kaj la lertan komponadon de haromiaj frazoj kaj fugoj''.
+== Ecoj de la fantazia stilo ==
+La stilo rilatas al improvizado, sed ĝin karakterizas la uzado de mallongaj kontrastaj partoj kaj libera form, ĝuste kiel klasika [[Fantazio (muziko)|fantazio]].
+En la sonatoj de [[Giovanni Antonio Pandolfi Mealli|Giovanni Pandolfi]] kaj [[Dietrich Buxtehude|Dietrich Buxtehude]] la S. P. atingas kulmino pro la uzado de [[Ostinato|ostinato-strukturoj]], pri kiu la  soloinstrumentoj ([[analogeco|analoge]] al la hodiaŭa [[Improvizado|improviza praktiko]] de la [[ĵazo]]) evoluigas kompleksajn [[Kontrapunkto|kontrapunktojn]]. En Aŭstrio la fama ''elstara virtuozo'' [[Heinrich Ignaz Biber]] kaj la pli maljuna [[Johann Heinrich Schmelzer]] praktikis la stilon.
+==Komponistoj utiligantaj la stylus phantasticus==
+* [[Johann Sebastian Bach]]
+* [[Antonio Bertali]]
+* [[Heinrich Ignaz Biber]]
+* [[Dietrich Buxtehude]]
+* [[Johann Heinrich Schmelzer]]
+* [[Pavel Josef Vejvanovsky]]
+* [[Giovanni Antonio Pandolfi Mealli]]
+==Bibliografio==
+* Kircher, Athanasius, 1602-1680. ''Musurgia universalis sive ars magna consoni et dissoni in libros digesta''. Romae : Ex typographia Haeredum Francisci. Corbelletti, 1650.
+http://www.rdg.ac.uk/library/colls/special/featureditem/kircher/index.html.
+* http://galileo.rice.edu/Catalog/NewFiles/kircher.html
+[[Kategorio:Baroka muziko]]
 Pioniroj de ĉi tiu stilo estis [[Girolamo Frescobaldi]] ([[1583]]–[[1643]]), [[Giovanni Antonio Pandolfi Mealli|Giovanni Pandolfi]] (ĉ. [[1620]]-[[1669]]) kaj [[Johann Jakob Froberger]] ([[1616]]–[[1667]]).