Orkadoj: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
eNeniu resumo de redakto |
polureto |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:2007 Flag of Orkney.svg|eta|200px|]] |
[[Dosiero:2007 Flag of Orkney.svg|eta|200px|]] |
||
La '''Orkadoj''' - [[angle]] ''Orkney Islands'' [okni ajlendz] - estas insularo norde de la Skota ĉeflando, sude de [[Ŝetlandaj Insuloj]]. Ĝi konsistas el pli ol 70 insuloj, insuletoj, post la markolo Pentland Firth, kiu larĝas 32 km. La insuloj havas la areon de 976 |
La '''Orkadoj''' - [[angle]] ''Orkney Islands'' [okni ajlendz] - estas insularo norde de la Skota ĉeflando, sude de [[Ŝetlandaj Insuloj]]. Ĝi konsistas el pli ol 70 insuloj, insuletoj, post la markolo Pentland Firth, kiu larĝas 32 km. La insuloj havas la areon de 976 km² kaj loĝantaron de ĉ. 20.000 personoj. |
||
Mainland havas du urbojn: Kirkwall kaj Stromness. Kirkwall estas iama reĝa urbo kaj administra centro de la insularo. Vizitendas estas ankaŭ la mallarĝaj stratetoj, katedralo Sankta Magnus, episkopa palaco, restaĵoj de palaco de la skotaj |
Mainland havas du urbojn: Kirkwall kaj Stromness. Kirkwall estas iama reĝa urbo kaj administra centro de la insularo. Vizitendas estas ankaŭ la mallarĝaj stratetoj, katedralo Sankta Magnus, episkopa palaco, restaĵoj de palaco de la skotaj grafoj, malnovaj konstruaĵoj. |
||
== Historio == |
== Historio == |
||
La Orkadoj estis menciitaj en la antikva klasika literaturo kiel ''Orcades'', sed la loko estis loĝata jam pli frue. Oni trovis starigitajn ŝtonojn (megalitojn) spurojn de praepokaj komunumoj. Sur la okcidenta bordo de la insulo Mainland |
La Orkadoj estis menciitaj en la antikva klasika literaturo kiel ''Orcades'', sed la loko estis loĝata jam pli frue. Oni trovis starigitajn ŝtonojn (megalitojn) spurojn de praepokaj komunumoj. Sur la okcidenta bordo de la insulo Mainland troviĝas la komunumo [[Skara Brae]], kiun malkaŝis tempestoj el la sablodunoj. Ĝi estas la plej kompleta malfrua novŝtonepoka arkeologiaĵo. |
||
La vikingoj okupis la insulojn en la 8-a jarcento, kie ili setlis en la 9-a jarcento. Post ili okupis la insulojn danoj. La Orkadoj kaj la Ŝetland-insuloj - kiel fianĉinaj donacoj - venis en posedon de la skota reĝo en 1472, kiam Jakobo la 3-a geedziĝis kun la dana princino Margito. |
La vikingoj okupis la insulojn en la 8-a jarcento, kie ili setlis en la 9-a jarcento. Post ili okupis la insulojn danoj. La Orkadoj kaj la Ŝetland-insuloj - kiel fianĉinaj donacoj - venis en posedon de la skota reĝo en 1472, kiam Jakobo la 3-a geedziĝis kun la dana princino Margito. |
||
| Linio 14: | Linio 14: | ||
La plej granda insulo de la Orkadoj estas la '''Mainland''' (alinome Pomona), kies du partojn interligas terkolo (larxga de ĉ. 1,5 km) inter Kirkwall kaj [[Scapa Flow]]. |
La plej granda insulo de la Orkadoj estas la '''Mainland''' (alinome Pomona), kies du partojn interligas terkolo (larxga de ĉ. 1,5 km) inter Kirkwall kaj [[Scapa Flow]]. |
||
East Mainland estas interligita per digo al la sudaj insuloj Burray kaj South Ronaldsay. [[Scapa Flow]] estis |
East Mainland estas interligita per digo al la sudaj insuloj Burray kaj South Ronaldsay. [[Scapa Flow]] estis mararmea bazo dum la du mondmilitoj. |
||
== Ekonomio == |
== Ekonomio == |
||
La agroj de la teritorio estas produktemaj, oni kultivas ĉefe furaĝplantojn kaj bredas bovojn, porkojn kaj kortobirdojn. La fiŝkaptado ne tiel gravas kiel sur la Ŝetlandoj. |
La agroj de la teritorio estas produktemaj, oni kultivas ĉefe furaĝplantojn kaj bredas bovojn, porkojn kaj kortobirdojn. La fiŝkaptado ne tiel gravas kiel sur la Ŝetlandoj. |
||
Oni kondukis naftotubojn al komunumo Flotta (Scapa Flow), kiu |
Oni kondukis naftotubojn al komunumo Flotta (Scapa Flow), kiu donis laborlokojn por la lokaj loĝantoj. |
||
Aertrafiko |
Aertrafiko okazas el Aberdeen kaj Inverness al Kirkwall. Pramoj trafikas al Scrabster, Aberdeen kaj al la Ŝetland-insuloj. |
||
==== Lingvo ==== |
==== Lingvo ==== |
||
Kiel registrite je 09:47, 25 sep. 2014
La Orkadoj - angle Orkney Islands [okni ajlendz] - estas insularo norde de la Skota ĉeflando, sude de Ŝetlandaj Insuloj. Ĝi konsistas el pli ol 70 insuloj, insuletoj, post la markolo Pentland Firth, kiu larĝas 32 km. La insuloj havas la areon de 976 km² kaj loĝantaron de ĉ. 20.000 personoj.
Mainland havas du urbojn: Kirkwall kaj Stromness. Kirkwall estas iama reĝa urbo kaj administra centro de la insularo. Vizitendas estas ankaŭ la mallarĝaj stratetoj, katedralo Sankta Magnus, episkopa palaco, restaĵoj de palaco de la skotaj grafoj, malnovaj konstruaĵoj.
Historio
La Orkadoj estis menciitaj en la antikva klasika literaturo kiel Orcades, sed la loko estis loĝata jam pli frue. Oni trovis starigitajn ŝtonojn (megalitojn) spurojn de praepokaj komunumoj. Sur la okcidenta bordo de la insulo Mainland troviĝas la komunumo Skara Brae, kiun malkaŝis tempestoj el la sablodunoj. Ĝi estas la plej kompleta malfrua novŝtonepoka arkeologiaĵo.
La vikingoj okupis la insulojn en la 8-a jarcento, kie ili setlis en la 9-a jarcento. Post ili okupis la insulojn danoj. La Orkadoj kaj la Ŝetland-insuloj - kiel fianĉinaj donacoj - venis en posedon de la skota reĝo en 1472, kiam Jakobo la 3-a geedziĝis kun la dana princino Margito.
Geografio
La surfacon de la Orkadoj formis la glacio, glaĉero, kiu elformis malaltan montetaron. Sur la insulo apenaŭ kreskas arbo.
La plej granda insulo de la Orkadoj estas la Mainland (alinome Pomona), kies du partojn interligas terkolo (larxga de ĉ. 1,5 km) inter Kirkwall kaj Scapa Flow.
East Mainland estas interligita per digo al la sudaj insuloj Burray kaj South Ronaldsay. Scapa Flow estis mararmea bazo dum la du mondmilitoj.
Ekonomio
La agroj de la teritorio estas produktemaj, oni kultivas ĉefe furaĝplantojn kaj bredas bovojn, porkojn kaj kortobirdojn. La fiŝkaptado ne tiel gravas kiel sur la Ŝetlandoj.
Oni kondukis naftotubojn al komunumo Flotta (Scapa Flow), kiu donis laborlokojn por la lokaj loĝantoj.
Aertrafiko okazas el Aberdeen kaj Inverness al Kirkwall. Pramoj trafikas al Scrabster, Aberdeen kaj al la Ŝetland-insuloj.
Lingvo
La origina(j) lingvo(j) nekonatas: aŭ estis unu aŭ pliaj Pikta, P-kelta aŭ eĉ Q-kelta dialekto(j). Post la eksetlado de la vikingoj ĉiu originala dialekto malaperis senspure, anstataŭigate de Norena lingvo kaj ties posta formo Norno. Dum la 18-a jarcento Nornon fine anstataŭigis la Skota, kiu nuntempe estas anstataŭigata de la Angla.
Partneraj rilatoj
La insularo havas amikajn rilatojn inter alie kun
la urbodistrikto Reinickendorf de Berlino en Germanio
Vidu ankaŭ
Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoLeginda Ŝablono:LigoLeginda Ŝablono:LigoLeginda