Montpasejo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 54 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q133056) |
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (2), |right| → |dekstra| per AWB |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:Great_St_Bernard-700px.jpg| |
[[Dosiero:Great_St_Bernard-700px.jpg|dekstra|250px|eta|La [[Montpasejo Granda Sankta Bernardo]], eĉ en junio ankoraŭ neĝkovrita, longe restis gravega itinero trans la [[Alpoj]].]] |
||
'''Montpasejo''' aŭ '''intermonto''' <!-- ĉu vere? (ankaŭ '''interspaco''', '''breĉo''', '''fendo''' aŭ--> (ankaŭ '''selo''') estas la plej malalta punkto en ĉeno de montetoj aŭ en [[montaro]], kiu ebligas pli-malpli facilan transiron. Laŭ la vojo tra la montaro montpasejo estas la plej alta punkto en sia ĉirkaŭaĵo (klasika topografia difino de "selo"). |
'''Montpasejo''' aŭ '''intermonto''' <!-- ĉu vere? (ankaŭ '''interspaco''', '''breĉo''', '''fendo''' aŭ--> (ankaŭ '''selo''') estas la plej malalta punkto en ĉeno de montetoj aŭ en [[montaro]], kiu ebligas pli-malpli facilan transiron. Laŭ la vojo tra la montaro montpasejo estas la plej alta punkto en sia ĉirkaŭaĵo (klasika topografia difino de "selo"). |
||
Ĉar montoj en antikvaj tempoj estis konsiderindaj baroj por vojaĝantoj, montpasejoj ludis gravan eĉ ŝlosilan rolon por [[komerco]], [[milito]] kaj [[migrado|(popol)migrado]]. |
Ĉar montoj en antikvaj tempoj estis konsiderindaj baroj por vojaĝantoj, montpasejoj ludis gravan eĉ ŝlosilan rolon por [[komerco]], [[milito]] kaj [[migrado|(popol)migrado]]. |
||
[[Topografio|Topografie]] montpasejo havas la ĝeneralan formon de [[selo]] inter du montoj. Por fontoj en ĝia proksimeco montpasejo estas [[akvodislimo]]. Kelkaj montpasejoj estas mallongaj laŭ krutaj [[deklivo]]j, aliaj konsistas el plurkilometre longaj valoj, kies plej alta punkto ne percepteblas per "nuda okulo" sed nur per geodezia mezurado. |
[[Topografio|Topografie]] montpasejo havas la ĝeneralan formon de [[selo]] inter du montoj. Por fontoj en ĝia proksimeco montpasejo estas [[akvodislimo]]. Kelkaj montpasejoj estas mallongaj laŭ krutaj [[deklivo]]j, aliaj konsistas el plurkilometre longaj valoj, kies plej alta punkto ne percepteblas per "nuda okulo" sed nur per geodezia mezurado. |
||
Montpasejoj ofte estis uzataj por gvidi [[strato]]n, foje [[fervojo]]n trans la montaro. Ĉe tre altaj kaj krutaj pasejoj estis preferinde konstrui [[tunelo]]n por permesi pli rapidan kaj ĉiu-sezonan trafikon. |
Montpasejoj ofte estis uzataj por gvidi [[strato]]n, foje [[fervojo]]n trans la montaro. Ĉe tre altaj kaj krutaj pasejoj estis preferinde konstrui [[tunelo]]n por permesi pli rapidan kaj ĉiu-sezonan trafikon. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Ĉe stratoj trans montpasejoj kutime estas ŝildoj por indiki la nomon de la pasejo kaj la [[alteco]]n [[super marnivelo]]. |
Ĉe stratoj trans montpasejoj kutime estas ŝildoj por indiki la nomon de la pasejo kaj la [[alteco]]n [[super marnivelo]]. |
||
Kiel registrite je 03:43, 25 dec. 2015
Montpasejo aŭ intermonto (ankaŭ selo) estas la plej malalta punkto en ĉeno de montetoj aŭ en montaro, kiu ebligas pli-malpli facilan transiron. Laŭ la vojo tra la montaro montpasejo estas la plej alta punkto en sia ĉirkaŭaĵo (klasika topografia difino de "selo").
Ĉar montoj en antikvaj tempoj estis konsiderindaj baroj por vojaĝantoj, montpasejoj ludis gravan eĉ ŝlosilan rolon por komerco, milito kaj (popol)migrado.
Topografie montpasejo havas la ĝeneralan formon de selo inter du montoj. Por fontoj en ĝia proksimeco montpasejo estas akvodislimo. Kelkaj montpasejoj estas mallongaj laŭ krutaj deklivoj, aliaj konsistas el plurkilometre longaj valoj, kies plej alta punkto ne percepteblas per "nuda okulo" sed nur per geodezia mezurado.
Montpasejoj ofte estis uzataj por gvidi straton, foje fervojon trans la montaro. Ĉe tre altaj kaj krutaj pasejoj estis preferinde konstrui tunelon por permesi pli rapidan kaj ĉiu-sezonan trafikon.
La alto de montpasejo kutime estas la nura ebena grundo en sia ĉirkaŭaĵo, alta elrigardejo, do preferita por konstrui domojn. Se diversaj landoj kunlimiĝas en montaro, kutime montpasejoj konsistigas la limkontrolejojn, doganejojn kaj armepostenojn.
Ĉe stratoj trans montpasejoj kutime estas ŝildoj por indiki la nomon de la pasejo kaj la altecon super marnivelo.
Miloj da montpasejoj en la tuta mondo havas propran nomon, kelkaj estas tre famaj:
- Montpasejo Granda Sankta Bernardo (2.473 m) en Alpoj
- montpasejo Ĥajber (1.027 m) inter Ĝalalabado Afganio kaj Peŝaŭar Pakistano
- Khardung La (5.359 m) en Ĝamu kaj Kaŝmir, Hindio
- Semo La (5.565 m) Tibeto, la plej alta peraŭte transirebla