Tangoro

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Tangoro
Ortanique
Ortanique
Biologia klasado
Regno: Plantoj
(senranga klaso) Verdukotiledonaj
Klado: Rozedoj
Ordo: Sapindaloj
Familio: Rutacoj
Genro: Citruso
Specio: C. reticulata × sinensis
vdr

La tangoro estas frukto el citrusa hibrido mandarinujo (Citrus reticulata) x dolĉa oranĝujo (Citrus sinensis).[1] La nomo "tangor" estas formacio el "tang" de mandarino kaj la "or" de "oranĝa". La tangoro Templo havas dikan ŝelon facile senŝeligebla kaj ĝia brila oranĝa pulpo estas acideca kaj plengusta. [1]

Kultivarioj[redakti | redakti fonton]

Tangorujoj estas intence breditaj aŭ neintencitaj hibridoj de la dolĉa oranĝo (Citrus sinensis) kaj la mandarino (Citrus reticulata), produktantaj plurajn variojn. [1]

  • 'Klementino' (komerce grava kulturvario)
  • "Reĝo" ("Reĝo de Tajlando"; antaŭe Citrus nobilis)
  • 'Kuchinotsu n-ro 37' (gepatro de la japana setoka)
  • 'Murkoto' ("mielo Murkoto"; "Murkotomielo oranĝa"; "ruĝa"; "granda ruĝa")
  • 'Ortaniko' (origine trovita en Jamajko, la nomo venas de la vortoj "oranĝa", "mandarino" kaj "unika")
  • 'Templo' (kredita esti la sama kiel la "magneta" vario de Japanio) [1]
  • 'Umatilla' (misnomo "Umatilla tangelo")
  • 'Pontianak' (origine trovita en Indonezio, nomita laŭ provinca ĉefurbo)
  • 'Setoka' (Japanio, hibrido de Murkoto kaj Kuchinotsu No.37)

Satsumaj tangorujoj[redakti | redakti fonton]

  • "Iyokan" (Miyagawa × nekonata dolĉa oranĝo)
  • "Miyauchi Iyo" (frua maturiĝanta Iyo-mutaciulo)
  • "Othani Iyo" (malfrua maturiĝanta Miyauchi-mutaciulo)
  • "Kiyomi" (Miyagawa × Trovita umbilika oranĝo)
  • 'Seto' (Sugiyama Unshiu × Trovita umbilika oranĝo)
  • 'Reikou' ((Kiyomi x Encore) x (n-ro 5 x Murkoto)

Kultivaj regionoj[redakti | redakti fonton]

Ekde la 19-a kaj frua 20-a jarcentoj, la tangora arboj estas kultivita en tropikaj kaj varmaj mezvarmaj mondregionoj, kiel suda Japanio, Florido, karibaj insuloj, Sudafriko kaj Malajzio. [1]Ankaŭ en Brazilo estas granda plantareo de la kultivario 'Murkoto'

Plagoj kaj malsanoj[redakti | redakti fonton]

La tangoro 'Ortaniko' povas esti atakita de afidoj (Aphis gossypii), Citrusa rustiga akaro (Phyllocoptruta oleivora) aŭ diversaj specioj de koĉoj kaj raŭpoj [1] La fungo, Sphaeropsis tumefaciens, povas kaŭzi nodojn en branĉetoj. [1]

Referencoj kaj notoj[redakti | redakti fonton]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Julia F. Morton (1987) Tangor. In: Fruits of Warm Climates, p. 145–146. NewCROP, New Crop Resource Online Program, Center for New Crops and Plant Products, Purdue University. Alirita 2020-10-22.

Fontoj[redakti | redakti fonton]

  • En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Tangor en la angla Vikipedio.